@article{article_1649161, title={Beşinci Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Deyimlerin Saydamlık Derecesi Bakımından Görünümü}, journal={Uluslararası Filoloji Bengü}, volume={5}, pages={91–100}, year={2025}, DOI={10.62605/ufb.1649161}, author={Eser, Zeynep Buse}, keywords={Saydam deyim, yarı saydam deyim, opak deyim, figüratif dil, Türkçe ders kitabı}, abstract={Alanyazında deyimler saydam, yarı saydam ve opak olarak tanımlanır. Saydamlık derecesi düşük olan deyimlerin anlamlandırabilmesi için tek kaynak bağlamdır. Opak deyimlerde anlamsal çözümleme yapma olanağının ortadan kalkması sebebiyle deyimlerin saydamlık derecesi öğrencilerin anlamı kavraması açısından önem taşır. Bu araştırmanın amacı, beşinci sınıf Türkçe ders kitabındaki deyimlerin saydamlık derecesi bakımından nasıl bir dağılım gösterdiğini belirlemektir. Belge çözümlemesi yöntemi kullanılarak tasarlanan araştırmanın ilk aşamasında ders kitabındaki okuma metinlerinde saptanan 83 deyimin gerçek anlamı ve deyimsel anlamı Türk Dil Kurumu sözlüklerinden belirlenmiştir. Belirlenen deyimlerin saydamlık derecesi deyimsel anlamları ve gerçek anlamlarından yönelimle iki ayrı uzman tarafından çözümlenmiştir. Çözümlemenin geçerlik ve güvenirliği için bakılan uyuşum yüzdesi %91,5 olarak hesaplanmış, uyuşum olmayan %8,5 kesit için üçüncü bir uzmandan görüş alınarak deyimlerin saydamlık derecesine karar verilmiştir. Elde edilen araştırma bulgularından yönelimle beşinci sınıf Türkçe ders kitabında 12 saydam deyim, 32 yarı saydam deyim ve 39 opak deyimin yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır.}, number={1}, publisher={Mardin Artuklu Üniversitesi}