@article{article_1651467, title={Tanah ve Kur’ân’daki Eyyûb Peygamber Kıssasının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi}, journal={ÂSÂR Akademik Dinî Araştırmalar Dergisi}, volume={1}, pages={29–44}, year={2024}, author={Aksakal, Zeynep Nermin and Gürler, Sedat}, keywords={Tefsir, Kur’ân, Tanah, Eyyûb Peygamber Kıssası, Sabır}, abstract={Kur’ân-ı Kerîm insanlara doğruyla yanlışı bildirmek ve bu sayede ebedi saadeti
kazanmanın yollarını göstermek için indirilmiştir. Kur’ân bu işlevini kendine has üsluplarla
gerçekleştirmektedir. Bunlardan biri olan Kur’ân kıssaları, salt tarihi birer vesika değil
muhataplarına ibretler veren, iletilecek mesajları çarpıcı bir şekilde sunan bir üsluptur.
Kur’ân kıssalarında geçmiş ümmetlerin yaşadığı vakalar anlatılmış ve muhataplardan bu
kıssalardan kendilerine bir pay çıkarması istenmiştir. Bunlardan biri de Eyyûb (a.s.)
peygamberin yaşadığı imtihanla ilgili olan kıssasıdır. Kur’ân, Hz. Eyyûb kıssasının mesajını
veciz bir şekilde sunmakla yetinmişken tefsir kitaplarında bu konuda İsrâîliyyât türü detaylı
bilgiler yer almıştır. Nitekim bu bilgilerin kaynağı olan Yahudiliğin kutsal kitabı Tanah’ta
adına müstakil bir kitap bulunan Hz. Eyyûb ve imtihanı hakkında merakları giderecek çoğu
bilgi mevcuttur. Diğer taraftan Kur’ân’daki sınırlı bilgide Tanah’ta belirtilmeyen bazı
detaylar vardır. Hz. Eyyûb hakkında Kur’ân ve tefsir kaynaklarında anlatılanlarla Yahudi
kutsal kitabı Tanah’ta anlatılanların mukayesesinin yapıldığı bu çalışmada, anlatılanların
benzer olan ve olmayan yönlerinin ortaya konması, böylece tefsir kaynaklarındaki detaylı
bilgilerin ne kadarının Tanah’tan kaynaklandığının ve İslâm’a uygun olduğunun tespit
edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada doküman analizi yöntemiyle kıssayla ilgili veriler
derlenip tasnif edilerek incelenmiş ve mukayese edilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre Hz.
Eyyûb, Kur’ân’da kendini zorlayan derdine karşı sabır ve duasıyla ön plana çıkarılmış ve
bunların sonucunda derdinden kurtulduğu gibi ziyadesiyle mükafatlandırıldığı anlatılmıştır.
Tanah’ta ise Hz. Eyyûb, yaşadığı musibetler karşısında başlangıçta sabreden, bunlardan
sonuncusu olan hastalığı şiddetlendiğinde sorgulayıcı bir lisanla Yaratan’a ve kadere
isyanını sergileyen, nihâyetinde Yaratan’ın işlerindeki hikmete akıl erdiremeyeceğini idrak
edip tövbe edince affedilip derdinden kurtarılan ve mükafatlandırılan bir profile sahiptir.
Tefsir kaynaklarındaki İsrâiliyyât türü rivâyetlerin çoğu Tanah’taki anlatımlarla benzerlik
göstermekte, ancak Tanah’ta yer almayan veya orada anlatılan kıssayla çelişen detayları,
kıssanın özüne, akıl ve mantığa, İslâm inancına aykırı hususları içermektedir. Bu
rivâyetlerin Kur’ân ve sahih nakle uygun olmayanları muteber görülmemiştir.}, number={4}, publisher={Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi}