TY  - JOUR
T1  - Resûl b. Yakûb’un Manzum Nasihatnamesi: Kasîdetü’n-Nushiyye bi-Lügati Türkiyye
AU  - Doğan Averbek, Güler
PY  - 2025
DA  - July
Y2  - 2025
JF  - Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi
JO  - TKİD
PB  - Kültür Ocağı Vakfı
WT  - DergiPark
SN  - 2822-2466
SP  - 221
EP  - 250
IS  - 53
LA  - tr
AB  - Bu yazıda Kasîdetü’n-Nushiyye bi-Lügati Türkiyye ile bu eserin Arapça şerhini ihtiva eden yazma ele alınmıştır. Şiirde Resûl mahlasını kullanan Resûl b. Yakûb, nasihatname olan Kasîdetü’n-Nushiyye bi-Lügati Türkiyye ile Şerhü Kasîdeti Nushiyye bi-Lügati Türkiyye’yi, daha sonra II. Murad olarak tahta çıkacak olan Şehzade Murad’ın kethüdası Nûreddîn Hamza Bey için Sonisa’da yazmıştır. Eserin odağında şarap içilmesi ve satılması konusundaki nasihatler yer alıyorsa da Resûl b. Yakûb gözlemlediği sair bazı meselelere de eserinde temas etmiştir. İsmail Hakkı Uzunçarşılı’nın Osmanlı Tarihi’nde bahsettiği bu eserin herhangi bir nüshası daha önce tespit edilmemiştir. Söz konusu eseri ihtiva eden bir yazma, 1931’de Osman Reşer tarafından Berlin Devlet Kütüphanesi’ne satılmıştır. İstinsahı 825/1422’de tamamlan nüshanın bu yazı kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde müellif hattı olduğu anlaşılmıştır. 264 beyitten müteşekkil olan Kasîdetü’n-Nushiyye bi-Lügati Türkiyye şerhte ve şerhin hemen akabinde olmak üzere söz konusu yazmada iki kere yer alır. Bu çalışmada yazmanın tavsifi yapıldıktan sonra eserin muhtevasından bahsedilmiş, şiirde öne çıkan hususlardan bahsedilerek eserin takdim edildiği Nûreddîn Hamza Bey’in kimliği sorgulanmış, şiirin teknik bakımdan ve muhteva açısından önemine temas edildikten sonra çalışmanın sonunda Kasîdetü’n-Nushiyye bi-Lügati Türkiyye adlı şiirin metnine yer verilmiştir.
KW  - Çelebi Mehmed
KW  - II. Murad
KW  - 15. yüzyıl
KW  - Osmanlı Edebiyatı
KW  - Sonisa
KW  - Nûreddîn Hamza Bey
KW  - şerh
CR  - DOĞAN AVERBEK, Güler, “Kitap Tüccarı Bir Âlimin Kısa Hayat Hikâyesi: Osman Yaşar Reşer (Oskar Emil Rescher).” Müteferrika, 63, İstanbul 2023, 5-28.
CR  - DOĞAN AVERBEK, Güler, “The Manuscripts Oskar Rescher Sold to the Berlin State Library Between 1913-1936” İslam Tetkikleri Dergisi, 11/2, İstanbul 2021, 477-568.
CR  - DOĞAN AVERBEK, Güler, “Yunus Emre Divanı’nın Raif Yelkenci Nüshasından Ayrı Düşen Şerâ’itü’l-Fakr ve’l-Fukarâ Adlı Derleme” Divan Edebiyatı Araştırmaları, 34, İstanbul 2025.
CR  - Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, haz. Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı, 2. bs. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2010.
CR  - İbn Battuta, İbn Battûta Seyahatnâmesi, çev. A. Sait Aykut, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004.
CR  - KIVRIM, İsmail, 15-16. Yüzyıllarda Sonisa Kazası, Taşova-Erbaa: Yerleşme Nüfus ve Ekonomi, 2. bs. Amasya Belediyesi, Ankara 2020.
CR  - “Ķur’ān Sūrelerinüŋ Ĥāŝŝiyetleri;” Aģmed b. ʿAbdülcebbār, Tuģfetü’l-Lešā’if, yazma eser, Berlin Devlet Kütüphanesi, Şarkiyat Departmanı, Ms. or. quart. 1868.
CR  - ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ, Ahmet Kartal, Eski Türk Edebiyatı Tarihi,  13. bs. Dergah Yayınları, İstanbul 2018.
CR  - Şerā’itü’l-Faķr ve’l-Fuķarā, yazma eser, Berlin Devlet Kütüphanesi, Şarkiyat Departmanı, Ms. or. fol. 4224.
CR  - Şerģu Ķaŝīdeti Nuŝģiyye, yazma eser, Berlin Devlet Kütüphanesi, Şarkiyat Departmanı, Ms. or. oct. 3473.
CR  - TARIM, Cevat Hakkı, Tarihte Kırşehri Gülşehir ve Babailer, Ahiler, Bektaşiler, Yeniçağ Matbaası, İstanbul 1948.
CR  - TURGUT, Vedat, “Vakıf Belgelerine Göre Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi Aileleri II: Âl-i Timurtaş Paşa” Osmanlı Araştırmaları, LIII, İstanbul 2019, 51-120.
CR  - UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, 5. bs. Türk Tarih Kurumu, Ankara 1988.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/tkidergi/issue//1653943
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4673204
ER  -