@article{article_1655157, title={Hadis Usûlünde Bâtıl Kavramının Kullanımı Üzerine Bir İnceleme}, journal={HADITH}, pages={502–532}, year={2025}, DOI={10.61218/hadith.1655157}, author={Çiftçi, Mehmet Emin}, keywords={Hadis, Rivayet, Muhaddis, Hadis Usulü, Bâtıl Hadis.}, abstract={Bu çalışmada muhaddisler tarafından sıkça kullanılan ve hakkında müstakil bir çalışma yapılmamış olan bâtıl kavramının hadis usûlündeki kullanımı incelenmiştir. Hadisler hakkında verilen hükümlerin doğru tespiti için ilk dönemde kullanılan kavramların hangi âlim tarafından ne maksatla kullanıldığını ve bunların hangi süreçlerden geçtiğinin bilinmesi önem arz etmektedir. Dolayısıyla ilk olarak erken dönemlerden günümüze kadar kronolojik bir biçimde hadis metinlerinde, usûl eserlerinde ve hadis şerhlerinde bâtıl ifadesinin kullanımları tespit edilmiştir. Daha sonra ilk dönemlerden günümüze âlimlerin bu kavramı hangi anlamlarda değerlendirdikleri araştırılmıştır. Bâtıl kelimesi, hadis ile fıkıh ilimlerinin ortak kullandıkları bir kavram olmakla beraber bu çalışma daha çok muhaddislerin bâtıla yükledikleri anlamlara yoğunlaşmıştır. Muahhar bazı kaynaklara göre bâtıl, mevzû manasına gelmektedir. Yapılan araştırmada ise bu kavramın zayıf, çok zayıf, mensûh, münker, uydurma, hüccet olmayan gibi birçok manada kullanıldığı tespit edilmiştir. Hadisçiler dışındaki İslam âlimleri bazen bâtıl kavramını mürekkep bir kelimeyle birlikte anlamını da vererek kullanmışlardır. Ancak muhaddisler tarafından bâtıl ifadesi için herhangi bir tanım yapılmamıştır. Muhaddislerin bâtıl kavramını ele alışları üzerine yapılan geniş araştırma neticesinde, bunun çok anlamlı bir kavram olduğu ve bu nedenle mantıksal bir tanımının yapılmasının güç olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma ile bâtıl kavramının anlam çerçevesinin tespit edilmesi ve farklı kullanımlarının değerlendirilmesiyle hadis ilmine katkı sağlanması amaçlanmıştır.}, number={14}, publisher={Veysel ÖZDEMİR}