@article{article_1656000, title={Dünya Banknotları Üzerinde El Dokuma Aletleri: Tezgâhlar}, journal={İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={24}, pages={526–567}, year={2025}, DOI={10.46928/iticusbe.1656000}, author={Aksoy, Aslı and Bakır Yiğitbaş, Şehnaz}, keywords={banknot görselleri, döküman analizi, ulusal semboller, el dokuma tezgahı teması, ikonografik analiz yöntemi.}, abstract={El dokuma tezgahları temalarını içeren banknot görselleri, üretim ya da zanaatla ilgili temsiller olmalarının yanı sıra kültürel miras ve ulus-devletin ideolojik anlatısının bir parçası olmaları açısından da özel bir yere sahiptir. Geleneksel dokuma gibi temsilleri banknotlara taşıyan devletler hem üretime dayalı bir toplumsal düzeni meşrulaştırmakta hem de ulus-devlet ideolojilerini görselleştirmektedir. Bu çalışmada, 19. Yüzyıldan itibaren, dünyanın farklı ülkelerinde tedavüle girmiş, görsel teması geleneksel el dokuma tezgâhlarını içeren banknotlar ele alınmaktadır. Bu çerçevede altı Asya ülkesine ait toplam 11 adet banknotun üzerlerinde el dokuma tezgâhı teknolojilerine ilişkin görseller hem betimsel hem de taşıdığı yan anlamlar açısından analiz edilmektedir. Bu görsel örnekler incelenerek, üzerlerinde yer alan tezgâh türleri betimlenmekte, ürettikleri kumaşlar ve kullanım alanlarıyla ilgili dokümanların da desteğiyle, dokuma sanatı üzerinden toplumların kültürel, sosyal ve ideolojik yapılarını belirlemede bir belgeleme aracı olarak banknotların rolü belirlenmektedir. Bu çalışma, banknot araştırmaları alanına farklı bir boyut kazandırmayı amaçlamaktadır. İlgili literatür incelendiğinde bu çalışmanın kapsamı ile örtüşen benzer bir çalışma bulunmadığı görülmektedir. Çalışmada Panofsky’nin ikonografik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonuçları, banknot görsellerinde yer alan el dokuma tezgâhlarının, toplumların sosyo-kültürel ve ideolojik yapılarının önemli bir göstergesi olarak yorumlanabileceklerini göstermektedir.}, number={53}, publisher={İstanbul Ticaret Üniversitesi}