@article{article_1658854, title={Lozan Konferansı Sürecinde Türkiye-Suriye Sınırında Gerginlik: Türkiye ve Fransa Arasında “Askerî Yığınak” Problemi}, journal={Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={1579–1619}, year={2025}, DOI={10.24186/vakanuvis.1658854}, author={Aydoğdu, Murat}, keywords={1922-1923 Lozan Konferansı, Türk Dış Politikası, Türk-Fransız İlişkileri, Türkiye-Suriye Sınırı, İsmet Paşa}, abstract={Lozan Konferansı’nın ilk devresinde Fransa’dan beklediği desteği bulamayan Ankara Hükümeti, konferansa ara verilmesiyle birlikte Fransız manda idaresi altında bulunan Suriye’ye yönelik askerî bir harekâta hazırlandığı görüntüsü vermeye başlamıştır. Sınıra yakın bölgelere yapılan asker sevkiyatları Fransızlar tarafından defalarca protesto edilmiş, buna mukabil Türk tarafı iddiaları reddederek bilakis yığınak yapan tarafın Fransızlar olduğunu ileri sürmüştür. Fransızlar sınırın Türkiye tarafında neler olup bittiğini anlamak için bu dönemde Türk toprakları üzerinde sık sık havadan keşif yapmış ve bu uygulama Türk tarafının ayrıca protestolarına sebep olmuştur. Türk makamları zaman içerisinde sınırda bir askeri hareketlilik olduğunu kabul etmiş ama bunun terhisler ve yeni askere alımların doğal bir sonucu ve tamamen Türkiye’nin iç meselesi olduğu şeklinde bir açıklama biçimi geliştirmiştir. Ancak arşiv belgeleri söz konusu hareketliliğin, genel olarak İtilaf devletlerini ama özellikle Fransa’yı, Lozan’da masaya konan temel Türk taleplerini kabule zorlamayı amaçladığını göstermektedir. Lozan Konferansı sırasında olup bitenlere dair çok fazla sayıda yayın olmasına rağmen Türkiye-Suriye sınırında bu makalenin konusu olan askerî hareketlilik ve bunun Türkiye ve Fransa arasında doğurduğu gerginlik bugüne dek doğrudan ele alınmamıştır. Bu makale konuyu özellikle T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi/Hariciye Nezareti İstanbul Murahhaslığı fonunda yer alan yayımlanmamış belgeler, Bilal Şimşir tarafından yayına hazırlanan Lozan Telgrafları I-II eserlerinde mevcut telgraflar ve Fransa Hükümeti’nin resmi yayını olan Documents Diplomatiques Français, 1923, Tome I’de yer alan belgeleri merkeze alarak aydınlatmayı hedeflemektedir.}, number={2}, publisher={Serkan YAZICI}