@article{article_1659178, title={Gurban Gali Halidî’nin Tevârih-i Hamse-i Şarkî Adlı Eserinin Türk Kültürü ve Tarihi Araştırmalarında Yeri ve Önemi}, journal={Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={27–43}, year={2025}, DOI={10.56252/turktarars.1659178}, author={Tuğrul, Nizameddin}, keywords={Gurban Gali Halidî, Tevârih-i Hamse-i Şarkî, Türkistan, Rus-Japon Savaşı, Orta Cüz Kazakları}, abstract={Bu çalışma etnograf, tarihçi, dil-bilimci ve din âlimi Gurban Gali Halidî’nin(Kurban Ali Halidî) Tevârih-i Hamse-i Şarkî adlı eserinin Türk kültürü ve tarihi araştırmalarındaki yeriyle ilgilidir. Türkistan aydınlarından olan yazar, 19.yüzyılın sonlarında doğmuş, babasının ticarî işlerinden ve kendi merak ve ilgisinden dolayı pek çok seyahat gerçekleştirmiştir. Bu gezilerinde Türkistan’a, Avrupa’ya, Osmanlı’ya, Çin’e ve Rusya’ya dair çok önemli bilgileri, Tevârih-i Hamse-i Şarkî adlı bu hacimli eserinin içerisinde sunmuştur. Eser, kültürel ve fikrî yapı, şecereler, edebiyat, folklor, tarih, etimoloji, coğrafya, Türkleri ve özellikle Kazakistan’ı etkileyen olaylar, siyaset, din ve ekonomi gibi pek çok alanda bilgiyi bünyesinde barındırmaktadır. Bununla birlikte Türk Dili’nin ortaklaşma eğiliminde olduğu bir dönemde yazılan Tevârih-i Hamse-i Şarkî adlı bu eser dönemin iyi bir örneğini teşkil etmektedir. Ayrıca Türkistan halkının Çarlık Rusya’ya bakış açısını ve Japon-Rus savaşı sonrasında Rusya’nın otoriter rejiminin nasıl sarsıldığını göstermesi açısından da önem taşımaktadır.}, number={1}, publisher={Fatih ÜNAL}