@article{article_1659321, title={Mahtumkulu’nun Şiirlerinde Kullanılan Şahıs Eklerinin Standart Türkmen Türkçesindekilerle Karşılaştırılması}, journal={Dil Araştırmaları}, volume={19}, pages={115–132}, year={2025}, DOI={10.54316/dilarastirmalari.1659321}, author={Beşen Delice, Tuna}, keywords={Türkmen Türkçesi, Türkmence, Mahtumkulu, şahıs ekleri}, abstract={Türkmen millî şairi Mahtumkulu, yazdığı şiirlerle Türkmen yazı dilinin temellerini oluşturmuştur. Bu şiirlerin dili, Çağatay Türkçesi tesiri hissedilse de, halkın dilidir. Mahtumkulu Divanı’nın asıl nüshaları olmadığından eldeki Mahtumkulu şiirleri, geniş bir coğrafyadan derleme yoluyla toplanmıştır. Bu nedenle karışık dilli bir eser ortaya çıkmıştır. Şiirlerde Oğuz Türkçesi özelliklerinin yanı sıra Çağatay ve Kıpçak Türkçesi dil özellikleri de görülmektedir. Bu çalışmada Türkmen yazı dilinin ilk eserleri olarak kabul edilen bu şiirlerdeki çekimli fiillere getirilen şahıs ekleri ile standart Türkmen Türkçesinde günümüzde kullanılan şahıs ekleri ele alınmıştır. Bu yolla Mahtumkulu’na ait olduğu söylenen şiirlerdeki (Şaire ait olmayan birçok şiirin Divan’a alındığı görüşü yaygın.) Oğuz, Çağatay, Kıpçak Türkçesi özellikleri, şahıs ekleri bağlamında ortaya konmuş; standart Türkmen Türkçesinde kullanılmayan yapıların hem tarihî hem de çağdaş lehçelerdeki durumu sorgulanmıştır. Amaç, 18. yy. dilinin bu perspektiften bir tasvirini yapmak ve eldeki veriler ışığında geçmişten günümüze Türkmen Türkçesindeki değişimleri tespit etmektir. Çalışmanın örneklem alanını Mahtumkulu’nun şiirleri ve standart Türkmen Türkçesi gramerleri oluşturmaktadır. Çalışmada, Mahtumkulu’nun şiirlerinde çekimli fiiller üzerinde kullanılan şahıs ekleri belirlenmiş ve günümüzdeki kullanımlarla karşılaştırılarak ilgi çekici sonuçlara ulaşılmıştır.}, number={37}, publisher={Bengü Yayıncılık}