@article{article_1659414, title={TÜRKİYE’DEKİ KIRIM TATARLARI VE NOGAYLARIN (YENİDEN) KURDUKLARI YA DA YERLEŞTİRİLDİKLERİ KÖYLERİN ADLARINA DAİR BİR İNCELEME}, journal={Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi}, volume={8}, pages={667–686}, year={2025}, DOI={10.37999/udekad.1659414}, author={Tuncel, Riza}, keywords={adbilim, yer adları, Kırım Tatar, Nogay, köy adları}, abstract={İnsan toplulukları, kendilerini kuşatan pek çok şey ve kavramda olduğu gibi yerleşim yerlerini de adlandırma gereği hissetmiştir. Toplumların yaşadıkları yerleri adlandırma biçimleri, herhangi bir yeri nasıl algıladıklarına da işaret ettiği için bilim insanlarının ilgisini çekmiş ve başta dilbilim olmak üzere tarih, arkeoloji ve coğrafya gibi çeşitli bilim dallarında kendine has çalışma alanları oluşturmuştur. Dilbilimin alt inceleme dallarından biri olan ad bilimin (onomastik) bir parçası olarak yer adları bilimi (toponomi) de bu konuyu dilbilimsel ölçütlerle anlamlandırma çabası olarak ortaya çıkmıştır. Kırım Hanlığı’nın 1736’da ilk kez Rus işgaline uğraması, XVIII. yüzyılın son çeyreği ile XIX. yüzyılın başlarında Kırım Hanlığı’nın hakimiyet sahasında yaşayan Kırım Tatarlarının ve Nogayların, vatanlarını terk etmesine neden olmuş, bu süreç Kırım’dan Osmanlı coğrafyasına yoğun göçlerle sonuçlanmıştır. Çalışmada Kırım Hanlığı’nın önceki hakimiyet alanından Osmanlı İmparatorluğu ve sonrasında Türkiye Cumhuriyeti’ne göçen Kırım Tatarı ve Nogay muhacirlerinin kurdukları ve yerleştirildikleri köylerin isimlendirilmesi incelenmiştir. Öncelikle ilgili muhacirlerin 294 adet köyün (yeniden) kurulumuna katkı sağladığı tespit edilmiştir. Ardından muhacirlerin köyü kuran unsur olup olmadıkları ve köye ad veren unsur olup olmadıkları bilgisi göz önünde bulundurularak köy adları, dilbilgisi ve leksik açıdan tasnif edilmiştir.}, number={2}, publisher={UDEKAD AKADEMİ YAYINCILIK}