@article{article_1667778, title={XIX. YÜZYILDA OSMANLI EYALETİ TUNUS’TA KONSOLOSLUK MAHKEMELERİ VE HUKUK ALANINDA EMPERYALİZM}, journal={Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi}, volume={13}, pages={406–424}, year={2025}, author={Özkaya Sofu, Sevda}, keywords={Tunus, Konsolosluk Mahkemeleri, Osmanlı Devleti, Dava, Emperyalizm}, abstract={Konsolosluk Mahkemeleri, hukukta modernleşme sürecinin önemli aşamalarından biridir. Batılı devletlerin iktisadi ve siyasi amaçları doğrultusunda Osmanlı Devleti’nin bazı eyaletlerinde konsolosluk mahkemeleri açmaları söz konusu olmuştur. Bu durumun en çarpıcı örnekleri Mısır ve Tunus’ta yaşanmıştır. Çok çeşitli mahkemelerin Osmanlı topraklarındaki varlığı bilinmektedir. Bu mahkemeler başta sadece yabancı tüccar ve tebaayı ilgilendiren davalara baksalar da sonradan daha geniş yetkilerle etkili olmaya başlamışlardır. Tunus’ta yargı sisteminin batılılaşması veya Batı’nın hukuk sistemine müdahalesi dönemini ele alacak olan bu çalışmanın amacı, öncelikle XIX. yüzyılda yargı-hukuk alanındaki modernleşme çalışmalarının Tunus’ta yansımasını Osmanlı Arşivi belgeleri ışığında incelemektir. Çalışma, özellikle Tunus’ta konsolosluk mahkemelerinin kurulması sırasında Osmanlı Devleti-Fransa-İngiltere-İtalya arasındaki diplomatik ve siyasi gelişmeleri arşiv belgeleri ile ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu başlık altında, XIX. yüzyılın değişim rüzgarıyla Tunus’un idari ve sosyal yapısında meydana gelen değişimler, suç ve suçlu kavramları, Batı’nın mahkemeler ve yargı kurumları üzerindeki etkisi tarih perspektifinden anlaşılmaya çalışılmış ve emperyalizmin bölgeye hukukla müdahalesinin sonuçları değerlendirilmiştir. Osmanlı Devleti’nin ise Tunus’taki hakimiyetini ve bölgedeki hukuki üstünlüğünü koruma mücadelesi ve bölgedeki hukuki varlığını sürdürme çabaları araştırmanın temel konusudur. Avrupalı devletlerin iktisadi işgallerini resmileştirmenin ve kalıcı hale getirmenin bir yöntemi olarak hakim devlet anlayışını nasıl yok saydıkları ve işgallerini kolaylaştırmak için hukuki adımların hangi yöntemler ile gerçekleştirdikleri incelenmiştir.}, number={43}, publisher={Kürşat ÖNCÜL}