@article{article_1667815, title={Osmanlı İlmiye Teşkilatında Mülazemet Sistemi: 172 Numaralı Defter Örneği}, journal={Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={1309–1343}, year={2025}, DOI={10.24186/vakanuvis.1667815}, author={Yancı, Ülkü}, keywords={Osmanlı Devleti, İlmiye, Mülazemet Defteri, Mülazım, Kadıasker.}, abstract={Osmanlı Devleti’nde medrese mezunlarının oluşturduğu ilmiye sınıfı mensupları medreseden mezun olduktan sonra kadı, müderris ve müftülük görevlerinden birini yürütmüşlerdir. Ancak mezunlar göreve başlamadan önce bugünkü manada stajerliğe benzeyen bir mülazemet dönemi geçirmek zorundadırlar. Bunun için de medreseyi bitiren kişiler diplomalarını alarak Rumeli kadıaskerliğine başvurmuşlar ve adlarını sırası gelince kadı veya müderris olarak atanmak üzere mülazemet defterlerine kaydettirmişler. Mülazemet defterleri, ilmiye teşkilatı hakkında yapılacak çalışmalar için vazgeçilmez ve muhakkak başvurulması gerekli ana kaynaklardır. İlmiye silkine dâhil olan her kadı ve müderris adayı bu defterlere kayıt olmak zorundadır. Zira devlet, atama yapacağı vakit istihdam edeceği kadar kadı ve müderrisi bu defterdeki kayıtlara bakarak atamaktadır. Bu çalışma için İstanbul Müftülüğü Arşivinde bulunan 172 numaralı mülazemet defteri incelenmiştir. Defter 1799-1800 ve 1803-1804 döneminde Rumeli kadıaskeri İsmet İbrahim Efendi tarafından iki kadıaskerlik döneminde tutulan mülazemet kayıtlarını ihtiva etmektedir. Defterde toplam 425 mülazım kayıtlıdır. Bu mülazımların hangi ulema tarafından hangi yolla mülazım oldukları, hangi yolun ne kadar sıklıkla kullanıldığı gibi hususlar incelenmiş ayrıca defterde kayıtlı olan seyyid ve ulema çocuklarının tespiti yapılmıştır.}, number={Vakanüvis 10. Yıl Özel Sayısı}, publisher={Serkan YAZICI}