@article{article_1667969, title={Temaları Bakımından Özbek Türkçesiyle Yazılmış Kur’an Tercümelerindeki Dinî Terimler}, journal={Avrasya Terim Dergisi}, volume={13}, pages={95–106}, year={2025}, DOI={10.31451/ejatd.1667969}, author={Eynel, Sema}, keywords={Özbek Türkçesi, Dinî Terim, Kur’an Tercümeleri, Tema}, abstract={Türkçe, dinî terim üretmede köklü bir geleneğe sahiptir. Manihaizm ve Budizm’e geçişle başlayan Uygurların dinî terimlerin Türkçeleştirilmesi anlayışı, Karahanlı dönemi İslami metinlerinde sürdürülse de Harezm ve Çağatay Türkçesi dönemlerinde her dinî terime Türkçe karşılığın üretilmesi hassasiyetinin azalmış ve özellikle dinî terimlerde Arapça ve Farsçanın hakimiyetine ait izler, günümüz Türk lehçelerine kadar taşınmıştır. Özbek Türkçesindeki dinî terim çalışmaları incelendiğinde alandaki çalışmaların sınırlı olduğu görülür. Özellikle Türkçe dinî terim kullanımı bakımından Özbek Türkçesinin zenginliği yeterince işlenmediği görülmüş, çalışmada Özbek Türkçesindeki Türkçe dinî terim varlığı, temaları bağlamında ortaya konmuştur. Alaaddin Mansur ve Muhammed Sadık tarafından Özbek Türkçesiyle yazılmış Kur’an tercümelerindeki Türkçe dinî terimler, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniğiyle taranmış ve tespit edilen 279 terim temaları bakımından sınıflandırılıp analiz edilmiştir. Ayrıca bu terimler, oluşumları bakımından da ele alınmış ve Türkçenin dinî terim üretimi bakımından zenginliğini ortaya koyacak veriler elde edilmiştir. Üstün ve köklü bir dil olan Türkçedeki dinî terimlerin, sadece Özbek Türkçesinde değil tüm çağdaş lehçelerde millî bir şuurla ele alınmasının gerekliliği üzerinde durulmuştur.}, number={2}, publisher={Orhan SEVGİ}