TY  - JOUR
T1  - KADIN İMGESİNİ VURGULAYAN URDU ATASÖZLERİ VE DEYİMLER ÜZERİNE KISA BİR ÇALIŞMA
TT  - A BRIEF STUDY ON URDU PROVERBS AND IDIOMS EMPHASISING  THE IMAGE OF WOMEN
AU  - Siylim Başarır, Emel
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.61134/audodilder.1668140
JF  - Doğu Dilleri Dergisi
JO  - AÜ-DODİLDER
PB  - Ankara Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1301-2126
SP  - 95
EP  - 111
VL  - 10
IS  - 1
LA  - tr
AB  - İnsanlar arasında en önemli iletişim aracı olan dil, dil bilimin araştırma ve inceleme alanına girmektedir. Toplumbilim ve dil bilimin ortak çalışma alanı olan toplumdilbilim ise, dilin toplumsal işlevini inceleyerek dilin toplumlardan toplumlara nasıl aktarıldığını ortaya koyar. Dil araştırmalarının temelini oluşturan atasözleri ve deyimler, kuşaktan kuşağa aktarılarak, toplumun kültürel ve sosyo-ekonomik yapısı hakkında bilgi verirken; toplumun manevi değerlerinden olan gelenek ve göreneklerinin de yaşatılmasına katkıda bulunur. Bu atasözleri, Urdu kültüründe kadının sosyal rolünü anlamak için önemli bir pencere açar ve zaman içinde kültürel değerlerde meydana gelen değişiklikleri gözlemlemek için bir araç sağlar. Araştırmamızda nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına yer verilmiştir. Doküman analizi yapılarak kaynak incelenmiş ve atasözleri içinden kadının toplumdaki yerini anlatanlar seçilmiştir ve böylece kadının toplum içindeki rolü ve kadına yüklenen anlamlar şeffaf bir şekilde ele alınmıştır. Veri toplama yöntemi olarak katılımcı gözlem ve söylem analizi kullanılmıştır. İnceleme sonucunda Hint-alt kıtasında yaşayan toplumlarda kadının ikincil konumda yer alması, kadına yönelik kullanılan dilin olumsuz çağrışıma sebep olmasına; bunun aksine erkeğin birincil konumda yer alması, erkeğe yönelik kullanılan dil unsurlarının erkeği yüceltici olumlu değerler taşımasına sebep olmuştur.
KW  - Atasözü
KW  - deyim
KW  - Urdu dili
KW  - kadın
N2  - Language, which is the most important communication tool belongs to the study of the linguistics. Sociolinguistics, a joint field of study between sociology and linguistics, examines the social function of language and how it is transmitted from one society to another. Proverbs, which form the basis of linguistic research, are passed down from generation to generation and provide information about the cultural and socio-economic structure of society, while contributing to the survival of traditions and customs that are part of the spiritual values of society. These proverbs open an important perspective into understanding the social role of women in Urdu culture and a means of observing changes in cultural values over time. Discourse analysis was used as the data collection method. Secondary data were obtained through the internet, dictionaries, books and native speakers.  The source was analysed through data collection and the proverbs describing the place of women in society were selected from the proverbs, thus making the role of women in society and the meanings attributed to women transparent. As a result of the research, the fact that women are in a subordinate position in the societies living in the Indo-Subcontinent has resulted in the language used for women having negative connotations; on the contrary, the fact that men are in a primary position has resulted in the language elements used for men having positive values that put the men superior position.
CR  - Cebin, Nusret (2018). Fikr-i İkbal ki Asri Maneviyyet Hvatiyn ke Havale se. Urdu ResearchJournal. S.16, s. 103-110).
CR  - Fetihpuri, Ferman (2019). Valide Merhume ki Yad min: Tevzih u Tenkidi Mutalaa. 
(https://khayyalnama.com/tanqeed/والدہ - مرحومہ-کی -یاد- میں- توضیح- و – تنقی erişim tarihi: 01.01.2024
CR  - Hayat, Kevser (2021). Avrat kaKirdaraur İkbal ka Fikri Nazriya. Qindeelonline. (https://qindeelonline.com/aurat-ka-kirdar-aur-iqbal-ka-fikri-naaariya-kausar-hayat/) erişim tarihi: 16.04.2024
CR  - İkbal, Muhammed (1914). Rumuz-e Behodi. Lahor: Union Steam Press.
CR  - İkbal, Muhammed (2013). Hareket Zili. Çev: Celal Soydan. Ankara: Hece Yayınları.
CR  - Kılıç, Cevdet (2016). “Muhammed İkbal”. Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni IX içinde. Editör: Bayram Ali Çetinkaya. İstanbul: İnsan Yayınları. s. 485-534.
CR  - Kuyumcu, Hakan (2011). Çocuk ve Genç İkbal’in Şiir Dünyasında. Tarihin Peşinde. S: 5, s. 71-88.
CR  - Mehr, Mevlana Gulam Resul, (t.y.), Metalib-i Kelam-ı İkbal Urdu. Lahor: Şeyh Gulam Ali and Sons Ltd. Publisher. 
Soydan Celal (2003). İkbal Felsefesinde Kadının Yeri. Nüsha Dergisi, S.9, s. 54-66
CR  - Sünen-i Nesai, http://www.islamilimleri.com/Ktphn/Kitablar/05/005/Turkce/Kitab.htm (erişim tarihi: 16.09.2024)
CR  - Şeyh, Keptın Gulam Server Şeyh (2004). Zikr-i Man. Lahor: Sara Server Publishers.
UR  - https://doi.org/10.61134/audodilder.1668140
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4737192
ER  -