@article{article_1668923, title={Melatonin Uygulamalarının Süs Bitkilerinde Stres Toleransı, Bitki Gelişimi ve Vazo Ömrüne Etkileri}, journal={Bahçe}, volume={54}, pages={169–176}, year={2025}, DOI={10.53471/bahce.1668923}, author={Öztaş, Ömer and Üzal, Özlem and Yaşar, Fikret}, keywords={Süs bitkileri, Melatonin, Stres, Vazo ömrü, Çiçeklenme}, abstract={Melatonin, bitkilerde endojen olarak sentezlenen ve büyüme, gelişme, çimlenme, kök-sürgün gelişimi, üreme süreçleri ile meyve olgunlaşmasını düzenleyen çok yönlü bir moleküldür. Güçlü antioksidan özellikleri sayesinde bitkileri çevresel ve içsel kaynaklı oksidatif streslerden korumaktadır. Özellikle abiyotik stres faktörlerine karşı koruyucu etki göstermektedir. Kuraklık stresi altında antioksidan enzim aktivitelerini artırmakta, fotosentetik kapasiteyi iyileştirmekte ve osmotik dengenin korunmasını sağlamaktadır. Tuz stres koşullarında hücresel hasarı azaltarak, fotosentetik aktiviteyi koruyarak ve antioksidan savunma mekanizmalarını aktive ederek stresin olumsuz etkilerini hafifletmektedir. Sıcaklık stresi altında, termotoleransı artırarak hücre zarının bütünlüğünü korumakta ve oksidatif hasarı azaltmaktadır. Ağır metal stresinde ise antioksidan savunma sistemlerini aktive ederek reaktif oksijen türlerini temizlemekte ve bitkilerin antioksidan sistemlerini aktive ederek bitkilerin direncini artırmaktadır. Ayrıca, çiçeklenme sürecini düzenleyerek ve vazo ömrünü uzatarak bitkilerin estetik ve ticari değerini artırmaktadır. Bu özellikleriyle melatonin, tarımsal üretimde verimliliği ve kaliteyi artırma potansiyeli taşırken, modern bahçecilik uygulamalarında da önemli bir rol oynayabilmektedir. Ancak, melatonin uygulamalarının etkinliğinin bitki türüne, stres faktörüne ve uygulanan konsantrasyona bağlı olarak değişmesi, daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Bu derlemede, melatoninin süs bitkilerinde abiyotik ve biyotik stres koşullarına etkileri, generatif ve vejetatif gelişim üzerine etkileri ve vazo ömrü üzerindeki rolü ele alınmıştır.}, number={2}, publisher={Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü}