@article{article_1669248, title={ÜLKE PLANLAMASI, VERİMLİLİK VE ENFLASYON}, journal={Eskiz: Şehir ve Bölge PLanlama Dergisi}, volume={07}, pages={32–45}, year={2025}, DOI={10.5281/zenodo.15783428}, author={Karaman, Çağatay}, keywords={ülke planlaması, yersel uyum, verimlilik, refah, enflasyon}, abstract={Bu makalede, Avrupa Birliği’nin yersel uyum konusundaki çalışmaları, sürdürülebilirlik ve bölge planlaması kavramlarıyla, bölgesel iktisat ve kalkınma ekonomisi disiplinlerinin, dışsal ekonomiler ve ölçek ekonomileri kavramlarının bir araya getirilerek, Türkiye’de uzun yıllardır süren bir ekonomik sorunun (enflasyon) doğasına farklı bir açıdan yaklaşılması amaçlanmaktadır. Değerlendirilen birçok konunun, daha kapsamlı kaynak araştırmalarıyla, verilerle, akademik çalışmalarla işlenebilir nitelikte olduğu akılda tutularak, olabildiğince sınırlı veriler ve örneklerle, Türkiye’nin insan yerleşimlerindeki akılcı olmayan yoğunluk farklılıklarına dikkat çekiliyor. Buradan hareketle, ülke bütününün etkin kullanılmamasıyla oluşan verimsizlik alanlarının enflasyon sorunun yapısal nedenlerinden biri olduğu; yersel gelişmişlik farklarının, yersel uyuma ulaşmak, bu sayede olumlu eylemlerde bulunarak değer yaratmak için bir yol açtığı, enflasyon sorununda da bu bakıştan yararlanılması gerektiği savunulmaktadır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 2024-I Enflasyon Raporu’nda, gıda fiyatları ve kira enflasyonuna dikkat çekilmiştir. Bu çalışmada, Merkez Bankası raporundan yola çıkılarak, doğa ve insan kaynaklarının ülke planlaması ilkeleri yönünden anlamı ve nüfusun ülke yüzeyine dengesiz yayılımının olası ekonomik etkileri üzerinde durulmak isteniyor. Enflasyon Raporundaki saptamalarla birlikte, örnek olarak seçilen İstanbul ve Sivas illerinin nüfus/gelir istatistikleri paylaşılmaktadır. İstanbul-Sivas örneği, belirtilen kavramlar açısından değerlendirilerek, etkin olmayan kaynak kullanımının gıda fiyatları ve kira enflasyonuna etkisi tartışılıyor. Bu bağlamda, toplum, ekonomi ve ülkenin, seçilen refah düzeyine göre düzenlenmemesinden kaynaklanan verimsizliğin, enflasyona etkisinin dinamiği açıklanmaya çalışılmaktadır.}, number={01}, publisher={Mersin Üniversitesi}