TY  - JOUR
T1  - 9-18 Yaş Arası Kız Çocuğu Olan Araştırma Hastanesi Çalışanlarının HPV Aşısı ile İlgili Tutum ve İnançlarının Değerlendirilmesi
TT  - EVALUATION OF HOSPITAL EMPLOYEES' ATTITUDES AND BELIEFS ABOUT HPV VACCINATION PRACTICES
AU  - Gökduman, Sonay
AU  - Tekbaş, Serap
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
JF  - Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi
JO  - KASHED
PB  - Kadın Sağlığı Hemşireleri Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2458-7621
SP  - 79
EP  - 90
VL  - 11
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Giriş: Ülkemizdeki  giderek düşen ilk cinsel ilişki yaşı, birden çok cinsel partner ve bulaşıcı cinsel hastalık oranının ergenlerde artmaya başlaması, serviks kanserinden korunmada birincil korunma yöntemlerinden olan aşılamayı önemli kılmaktadır.Amaç: Araştırma hastanesi çalışanlarının hpv aşı uygulamaları ile ilgili tutum ve inaçlarını değerlendirmektir. Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın örneklemini İzmir'deki bir eğitim ve araştırma hastanesi çalışanları oluşturmuştur. Veriler anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Hastanede çalışan çocuk sahibi çalışan sayısı 500 olarak belirlenmiş ve güç testi analizi yapılarak %95 güç ve %5 hata payı ile yapılan hesaplamada minimum örneklem sayısı olan 156 çalışana ulaşılması planlanmıştır. Çalışmamıza hastanede 9-18 yaş arası kız çocuğu olan 183 çalışan katılmıştır.Sonuçlar: Çalışmamıza katılanların %86,3’ ü kadındır. Kendisine HPV aşısı yaptıranların oranı %5,5’tur. Katılımcıların KHATİÖ toplam puanı 30,93±6,18 bulunmuştur ve toplam puan ortalamasının karşılaştırılması yapılmıştır. Ölçek puanı ortalamasına göre çalışanların kendisine HPV aşısı yaptırma davranışı cinsiyet, smear testi yaptırma durumu ve HPV aşısı yaptırma durumu arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür (p<0,05).Sonuç: Çalışmamız sonucunda oldukça düşük bulunan HPV aşısı ile bağışıklama oranlarının; doğru ve etkin bilgilendirme, aşılama programları, finansal destek ile artacağı düşünülmektedir.
KW  - Bilgi
KW  - Human Papilloma Virüs
KW  - Human Papilloma Virüs Aşısı
KW  - Serviks Kanseri
KW  - Tutum
N2  - Giriş: Ülkemizdeki  giderek düşen ilk cinsel ilişki yaşı, birden çok cinsel partner ve bulaşıcı cinsel hastalık oranının ergenlerde artmaya başlaması, serviks kanserinden korunmada birincil korunma yöntemlerinden olan aşılamayı önemli kılmaktadır.Amaç: Araştırma hastanesi çalışanlarının hpv aşı uygulamaları ile ilgili tutum ve inaçlarını değerlendirmektir. Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın örneklemini İzmir'deki bir eğitim ve araştırma hastanesi çalışanları oluşturmuştur. Veriler anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Hastanede çalışan çocuk sahibi çalışan sayısı 500 olarak belirlenmiş ve güç testi analizi yapılarak %95 güç ve %5 hata payı ile yapılan hesaplamada minimum örneklem sayısı olan 156 çalışana ulaşılması planlanmıştır. Çalışmamıza hastanede 9-18 yaş arası kız çocuğu olan 183 çalışan katılmıştır.Sonuçlar: Çalışmamıza katılanların %86,3’ ü kadındır. Kendisine HPV aşısı yaptıranların oranı %5,5’tur. Katılımcıların KHATİÖ toplam puanı 30,93±6,18 bulunmuştur ve toplam puan ortalamasının karşılaştırılması yapılmıştır. Ölçek puanı ortalamasına göre çalışanların kendisine HPV aşısı yaptırma davranışı cinsiyet, smear testi yaptırma durumu ve HPV aşısı yaptırma durumu arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür (p<0,05).Sonuç: Çalışmamız sonucunda oldukça düşük bulunan HPV aşısı ile bağışıklama oranlarının; doğru ve etkin bilgilendirme, aşılama programları, finansal destek ile artacağı düşünülmektedir.
CR  - Adegboyega, A., Obielodan, O., Wiggins, A. T., Dignan, M., & Williams, L. B. (2023). Beliefs and knowledge related to human papillomavirus (HPV) vaccine among African Americans and African immigrants young adults. Cancer Causes & Control, 34(5), 479–489.   https://doi.org/10.1007/s10552-023-01678-y
CR  - Alarcão, V., & Zdravkova, B. (2022). Attitudes and practices towards HPV vaccination and its social processes in Europe: An equity-focused scoping review. Societies, 12(5), 131. https://doi.org/10.3390/soc12050131 MDPI+1
CR  - Altun, A. (2024). 18-45 yaş arası kadınların HPV ve HPV aşısı hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarının değerlendirilmesi (Yayın No. 843238) [Tıpta uzmanlık tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Anni, N. S., Rehman, N., Nyambi, A., Musiwa, A., Graham, T., Dine, R. D., … & Mbuagbaw, L. (2024). Knowledge, attitudes, and practices towards human papilloma virus and uptake of HPV vaccine: A protocol for a systematic review. PLOS ONE, 19(11), e0313887. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0313887 ResearchGate
CR  - Ayan, F. M. (2024). Aile hekimliği polikliniğine başvuran 18-45 yaş arası bireylerin HPV ve HPV aşısı hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarının değerlendirilmesi (Yayın No. 892657) [Tıpta uzmanlık tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Aydemir, A. (2023). Eskişehir’de görev yapan aile hekimleri ve aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin Human Papillomavirus (HPV) ve HPV aşısı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi (Yayın No. 788152) [Tıpta uzmanlık tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2024, August 6). HPV vaccine safety and effectiveness data. https://www.cdc.gov/hpv/hcp/vaccination-considerations/safety-and-effectiveness-data.html
CR  - Charnelle, D., & Tekbaş, S. (2023). Knowledge, behaviours and affecting factors about Human Papilloma Virus and vaccination among university students. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 6(3), 731–738. https://doi.org/10.38108/ouhcd.1170908
CR  - Chesson, H. W., Dunne, E. F., Hariri, S., & Markowitz, L. E. (2014). Estimated lifetime probability of contracting human papillomavirus in the United States. Sexually Transmitted Diseases, 41(11), 660–668.
CR  - Chilaka, V. N., Navti, O. B., Al Beloushi, M., Ahmed, B., & Konje, J. C. (2021). Human papillomavirus (HPV) in pregnancy—An update. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 264, 340–348. https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2021.07.053
CR  - Dal, Ö., Gafarlı, L., Karagöz, M. İ., & Güngör, A. N. Ç. (2024). HPV (İnsan papillomavirus) aşısına güncel yaklaşımlar. Çukurova Tıp Öğrenci Dergisi, 4(1), 18–23.
CR  - Erdem, Ş. (2023). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonu ve HPV aşısı hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarının değerlendirilmesi (Yayın No. 803714) [Tıpta uzmanlık tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Ferris, D. G., Samakoses, R., Block, S. L., Lazcano-Ponce, E., Restrepo, J. A., Mehlsen, J., … Chu, J. L. (2017). Long-term study of quadrivalent human papillomavirus vaccine in preadolescents and adolescents. Pediatrics, 140(6), e20163947. https://doi.org/10.1542/peds.2016-3947
CR  - Gendler, Y., Ben-Aroya, N., & Blau, A. (2024). Influence of knowledge and cultural beliefs on attitudes toward HPV vaccination among Israeli nurses and nursing students: Implications for vaccine advocacy. Nursing Reports, 14(4),3454–3465. https://doi.org/10.3390/nursrep14040251
CR  - Goldstone S.E., Giuliano AR, Palefsky JM, Lazcano-Ponce E, Penny ME, Cabello RE.,… Ferenczy A., (2022) Efficacy, immunogenicity and safety of the quadrivalent HPV vaccine in men: results of an open-label, long-term extension of a randomized, placebo-controlled, phase 3 trial. Lancet Infect Dis . 22 ( 3 ):413–25. https://doi: 10.1016/S1473-3099(21)00327-3.
CR  - Goldstone, S. E. (2023). Human papillomavirus (HPV) vaccines in adults: Learnings from long-term follow-up of quadrivalent HPV vaccine clinical trials. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 19(1), 2184760.
CR  - Gürdal, Y. (2021). Kadın doğum polikliniğine başvuran kadınların HPV ve HPV aşısına yönelik sağlık inançları. (Yayın No. 666210) [Kadın hastalıkları ve doğum hemşirelik tezi, Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Heyde, S., Osmani, V., Schauberger, G., Cooney, C., & Klug, S. J. (2024). Global parental acceptance, attitudes, and knowledge about HPV vaccination: A systematic review of 86 studies. BMC Women’s Health, 24, 33. https://doi.org/10.1186/s12905-024-03377-5 ouci.dntb.gov.ua+1
CR  - International Agency for Research on Cancer (IARC) (2024, 2 August). Information Centre on HPV and Cancer. Human papillomavirus and cancer. https://www.iarc.who.int/cancer-type/cervical-cancer
CR  - İnce, P. (2024). Aile hekimliği polikliniğine başvuran 9–18 yaş grubu çocuk sahibi ebeveynlerin HPV ve HPV aşısı hakkındaki farkındalıklarının incelenmesi (Yayın No. 892510) [Tıpta uzmanlık tezi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Kamolratanakul, S., & Pitisuttithum, P. (2021). Human papillomavirus vaccine efficacy and effectiveness against cancer. Vaccines (Basel), 9(12), 1413. https://doi.org/10.3390/vaccines9121413
CR  - Kjaer, S. K., Nygård, M., Sundström, K., Dillner, J., Tryggvadottir, L., Munk, C., … Ágústsson, Á. I. (2020). Final analysis of a 14-year long-term follow-up study of the efficacy and immunogenicity of quadrivalent human papillomavirus vaccine in women from four Nordic countries. EClinicalMedicine, 23, 100401. https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2020.100401
CR  - Koç, Ö., Baltacı, N., & Yüksekol, Ö. D. (2023). Kadınların serviks kanseri taraması inançlarının hpv aşısına yönelik inançları ile ilişkisi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 17(1), 31-41.
CR  - Kürtüncü, M., Arslan, N., Alkan, I., & Bahadır, Ö. (2018). 10–15 yaş kız çocuk annelerinin serviks kanseri ve HPV aşısına ilişkin bilgi, tutum ve davranışları. İnsan Bilimleri Dergisi, 15(2), 1072–1085.
CR  - Lee, H., Kim, M., Kiang, P., Shi, L., Tan, K., & Chea, P. (2016). Factors associated with HPV vaccination among Cambodian American teenagers. Public Health Nursing, 33(6), 493–501. https://doi.org/10.1111/phn.12294
CR  - Maldonado, I., Plata, M., Gonzalez, M., Correa, A., Nossa, C., Giuliano, A., & Stoler, M. H. (2022). Efficacy, immunogenicity and safety of quadrivalent HPV vaccine in adults aged 27–45 years. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2078626. https://doi.org/10.1080/21645515.2022.2078626
CR  - McKenzie, A. H., Shegog, R., Savas, L. S., Healy, C. M., Shay, L. A., Preston, S., et al. (2023). Parents' stigmatizing beliefs about the HPV vaccine and their association with information seeking behavior. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 19(1), 2214054.  https://doi.org/10.1080/21645515.2023.2214054
CR  - McRee AL, Brewer NT, Reiter PL, Gottlieb SL, Smith JS. (2010) The Carolina HPV immunization attitudes and beliefs scale (CHIAS): scale development and associations with intentions to vaccinate. Sex Transm Dis. 37(4):234-9. doi: 10.1097/OLQ.0b013e3181c37e15.
CR  - Meites, E., Szilagyi, P. G., Chesson, H. W., Unger, E. R., Romero, J. R., & Markowitz, L. E. (2019). Human papillomavirus vaccination for adults: Updated recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices. MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report, 68(32),698  702.https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6832a3
CR  - Mutlu, N. (2021). Birinci basamak sağlık hizmetlerine başvuran ebeveynlerin HPV aşısı ile ilgili tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi (Yayın No. 683311) [Tıpta uzmanlık tezi, Atatürk Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
CR  - Özdemir, S., Akkaya, R., & Karaşahin, K. E. (2020). Analysis of community-based studies related with knowledge, awareness, attitude, and behaviors towards HPV and HPV vaccine published in Turkey: A systematic review. Journal of the Turkish-German Gynecological Association, 21(2), 111-123. https://doi.org/10.4274/jtgga.galenos.2019.2019.0071
CR  - Özer, E., Şen, Y. Ç., Güvenç, G., Kök, G., & Kılıç, A. (2025). Human Papilloma Virüs Enfeksiyonu ve Aşılarına İlişkin Verilen Eğitimin Bilgi ve Sağlık İnançları Üzerine Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 689-700.
CR  - Perkins, R. B., Clark, J. A., Apte, G., Vercruysse, J. L., Sumner, J. J., Wall-Haas, C. L., & Pierre-Joseph, N. (2014). Missed opportunities for HPV vaccination in adolescent girls: A qualitative study. Pediatrics, 134(3), e666–e674. https://doi.org/10.1542/peds.2014-0442
CR  - Sunar, S., & Süt, H. K. (2019). Karolina HPV aşılama tutumları ve inançları ölçeği’nin Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 16(2), 82–88.
CR  - United States Food and Drug Administration.(FDA) (2024, 2 Ağustos) Gardasil 9 (insan papilloma virüsü 9-valent aşı, rekombinant). https://www.fda.gov/vaccines-blood-biologics/vaccines/gardasil-9
CR  - Wilson, L. A., Quan, A. M. L., Bota, A. B., Mithani, S. S., Paradis, M., & Jardine, C. (2021). Newcomer knowledge, attitudes, and beliefs about human papillomavirus (HPV) vaccination. BMC Family Practice, 22(1), 17. https://doi.org/10.1186/s12875-020-01360-1
CR  - World Health Organization. (2024, 28 Haziran). Cervical cancer. https://www.who.int/health-topics/cervical-cancer
CR  - World Health Organization. (2024, 21 Ekim). One-dose human papillomavirus (HPV) vaccine offers solid protection against cervical cancer [Press release]. https://www.who.int/news/item/11-04-2022-one-dose-human-papillomavirus-(hpv)-vaccine-offers-solid-protection-against-cervical-cancer
CR  - World Health Organization. (2025, 14 Ekim). Cervical Cancer Elimination Initiative. https://www.who.int/initiatives/cervical-cancer-elimination-initiative
CR  - World Health Organization. (2025, 27 Ekim). Strategic Advisory Group of Experts on Immunization (SAGE) - April 2022 https://www.who.int/newsroom/events/detail/2022/04/04/default-calendar/sage_meeting_april_2022
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/kashed/issue//1669673
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4743821
ER  -