TY  - JOUR
T1  - ÇAĞDAŞ SANATTA POSTHÜMANİST HAYVAN-OLUŞLAR: PIERRE HUYGHE’İN UUMWELT PROJESİ
TT  - POSTHUMANIST ANIMAL BECOMINGS IN CONTEMPORARY ART: PIERRE HUYGHE’S UUMWELT PROJECT
AU  - Yurttaş, Mustafa Kemal
PY  - 2025
DA  - July
Y2  - 2025
DO  - 10.48069/akdenizsanat.1669719
JF  - Akdeniz Sanat
JO  - ASD
PB  - Akdeniz Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1307-9700
SP  - 205
EP  - 226
VL  - 19
IS  - 36
LA  - tr
AB  - Bu çalışma, çağdaş sanat üzerine yapılan akademik tartışmalara posthümanist felsefe çerçevesinde bir katkı sunmayı amaçlayan nitel bir araştırmadır. Çağdaş sanatın önemli isimlerinden Pierre Huyghe’in UUmwelt projesi Rosi Braidotti’nin posthümanist kuramındaki hayvan-oluş kavramı bağlamında incelenmiştir. Huyghe, erken dönem işlerinden itibaren insan-olmayan öznelerle etkileşime dayalı sistemler kurgulamış ve sanatını biyolojik, teknolojik ve ekolojik unsurların bir arada var olduğu dinamik ortamlara dönüştürmüştür. UUmwelt projesindeki insan, hayvan ve teknoloji arasındaki ilişkiler Braidotti’nin “hayvan-oluş” kavramının “makine-oluş” ve “yeryüzü-oluş” kavramlarıyla kesişimleri kapsamında değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında, sanatçının projesiyle ilgili literatürün yanı sıra, Braidotti’nin Deleuze ve Guattari’nin oluş felsefesine dayanan kavramlarına dair akademik kaynaklar taranmıştır. Bu süreçte doküman analizi yöntemiyle yalnızca bilimsel yayınlar değil, röportajlar, sergi katalogları, etkinlik programları, görsel dokümanlar ve arşiv materyalleri de analiz edilmiştir. Braidotti’nin hayvan-oluş kavramı kapsamında oluş felsefesinden temellenen kavramlarla beraber, doğa ve kültür bağlamında ekoloji ve teknoloji meselelerini de kapsayan bulgulara ulaşılmıştır. Ulaşılan bulgular ışığında sanatçının projesi betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiş; hayvan-oluşa içkin “özdeşleşmeme”, “çokluk”, “metaforlaştırmama” ve “dolaşıklık” gibi kavramlar arasındaki bağlantılar diyagramlarla görselleştirilerek tartışılmıştır. Sonuç olarak, UUmwelt projesinin yalnızca insan merkezli değil, hayvan veya teknoloji merkezli de olmadığı için posthümanist ve zoe-eşitlikçi bir etiğe dayanarak; aynı anda hem çok merkezli, hem de merkezsiz olabilen yapısıyla “postantropomorfik” bir estetik deneyim sunduğu ortaya konmuştur.
KW  - Çağdaş sanat
KW  - Hayvan-oluş
KW  - Pierre Huyghe
KW  - Postantropomorfizm
KW  - Posthümanizm
N2  - This study is a qualitative research that aims to contribute to academic discussions on contemporary art within the framework of posthumanist philosophy. The UUmwelt project by Pierre Huyghe, one of the prominent figures in contemporary art, is examined in relation to Rosi Braidotti’s concept of “becoming-animal” within posthumanist theory. Since his early works, Huyghe has constructed systems based on interactions with non-human subjects, transforming his art into dynamic environments where biological, technological, and ecological elements coexist. The relationships between humans, animals, and technology in the UUmwelt project are evaluated through the intersections of Braidotti’s concepts of becoming-animal, becoming-machine, and becoming-earth. Within the scope of this study, in addition to literature on Huyghe’s project, academic sources related to Braidotti’s concepts, which are rooted in Deleuze and Guattari’s philosophy of becoming, have been reviewed. This process involved document analysis, not only of scholarly publications but also of interviews, exhibition catalogs, event programs, visual documents, and archival materials. The findings indicate that Braidotti’s concept of becoming-animal extends beyond philosophy of becoming, encompassing ecological and technological issues within the nature/culture framework. Based on these findings, Huyghe’s project has been analyzed using descriptive methods, and in relation to becoming-animal, the connections among key concepts such as “disidentification”, “multiplicity”, “non-metaphorization”, and “entanglement” have been visualized through diagrams. As a result, it has been demonstrated that UUmwelt is not only non-anthropocentric but also neither animal- nor technology-centered, thus aligning with a posthumanist and zoe-egalitarian ethics. Its capacity to be both multi-centered and decentered simultaneously allows it to present a “postanthropomorphic” aesthetic experience.
CR  - Amy, M. (2021). Pierre Huyghe: Time-based situations. Cambridge: MIT Press.
CR  - Artaud, A. (2009). Tiyatro ve ikizi. (B. Gülmez, Çev.) İstanbul: YKY.
CR  - Bishop, C. (2004). Antagonism and relational aesthetics. October, (110), 51-79. doi: https://doi.org/10.1162/0162287042379810
CR  - Bishop, C. (2012). Artificial hells: Participatory art and the politics of spectatorship. London: Verso.
CR  - Bouge, R. (2003). Deleuze on cinema. New York: Routledge.
CR  - Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. doi: https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
CR  - Bourriaud, N. (2005). İlişkisel estetik. (S. Özen, Çev.) İstanbul: Bağlam.
CR  - Braidotti, R. (2001). Metamorphoses: Towards a materialist theory of becoming. Cambridge: Polity.
CR  - Braidotti, R. (2009). Animals, anomalies and inorganic others. PMLA, 124(2), 524-532. doi: https://doi.org/10.1632/pmla.2009.124.2.526
CR  - Braidotti, R. (2013). The posthuman. Cambridge: Polity.
CR  - Braidotti, R. (2019). Posthuman knowledge. Cambridge: Polity.
CR  - Deleuze, G., ve Guattari, F. (1987). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia. Minnesota: University of Minnesota Press.
CR  - Demirtaş, M. (2016). Arzu ve etik. Cogito, (82), 180-210.
CR  - E-flux (2019). Pierre Huyghe’s Uumwelt. Erişim adresi: https://www.e-flux.com/criticism/250281/pierre-huyghe-s-uumwelt, Erişim tarihi: 02.07.2025
CR  - Fenstermaker, W. (2019). Pierre Huyghe: UUmwelt. The Brooklyn Rail, (2), 1-7.
CR  - Haraway, D. (2003). The companion species manifesto. Cambridge: Prickly Paradigm.
CR  - Haraway, D. (2016). Staying with the trouble. Durham: Duke University.
CR  - Hauser & Wirth. (2019). Pierre Huyghe: Exploring the limits of perception. Erişim adresi: https://www.hauserwirth.com/viewing-room/13107-pierre-huyghe-of-ideal/, Erişim tarihi: 02.07.2025
CR  - Kalaycı, N. (2019). Annelik, hayvan-oluş, yeryüzü. Cogito, (93), 36-53.
CR  - Latour, B. (1993). We have never been modern. Cambridge: Harvard University Press.
CR  - Latour, B. (2005). Reassembling the social: An introduction to actor-network-theory. Oxford: Oxford University Press.
CR  - Massumi, B. (2014). What animals teach us about politics. Durham: Duke University.
CR  - NTU CCA Singapore (2019). Pierre Huyghe: UUmwelt. NTU CCA Singapore Sergi Kataloğu. Tapei: NTU Press.
CR  - Serpentine Galleries (2018). Pierre Huyghe: Uumwelt. Erişim adresi: https://www.serpentinegalleries.org/whats-on/pierre-huyghe-uumwelt/, Erişim tarihi: 02.07.2025
CR  - Skrebowski, L. (2019). On Pierre Huyghe’s UUmweltanschauung: Art, ecosystems aesthetics, and general ecology. Grey Room, (77), 66-83.
UR  - https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1669719
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4743987
ER  -