@article{article_1675340, title={BİLİMSEL VERİNİN SANATSAL DÖNÜŞÜMÜ: YAPAY ZEKÂ DESTEKLİ BİLİMSEL GÖRSELLEŞTİRMELER}, journal={Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi}, volume={34}, pages={474–492}, year={2025}, DOI={10.35379/cusosbil.1675340}, author={Çam Sönmez, Semra and Ergen, Elif}, keywords={Bilimsel Görselleştirme, Yapay Zekâ, Bilim İletişimi, Grafik Tasarımı, Sanat}, abstract={Bilimsel verilerin doğru bir şekilde anlaşılması, yorumlanması ve daha geniş kitlelere etkili biçimde aktarılması açısından görselleştirme son derece önemli bir araçtır. Özellikle çok boyutlu, büyük ölçekli ve soyut veri kümeleriyle çalışılan günümüz bilimsel araştırmalarında, geleneksel yöntemler artan veri miktarı ve karmaşık yapılar karşısında yetersiz kalmaktadır. Yapay zekâ; veri işleme, simülasyon, eksik veri tamamlama gibi özellikleriyle karmaşık kavramları görsel olarak doğru ve anlaşılır hale getirirken, estetik bir boyut ekleyerek bilim iletişimini sanatsal bir anlatıma dönüştürmektedir. Çalışma, bu yeni yaklaşımların bilimsel keşif süreçlerine olan katkılarını görünür kılmayı ve gelecekte daha derin bir bilimsel anlayış geliştirilmesine zemin hazırlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda bilimsel verilerin görsel sunumunda yapay zekâ destekli üretim araçlarının sunduğu estetik ve anlatısal olanaklar irdelenmiştir. Betimsel analiz ve karşılaştırmalı içerik çözümlemesi yöntemleri kullanılarak, farklı yapay zekâ araçlarıyla üretilen bilimsel görseller; estetik değer, görsel algı, bilimsel doğruluk ve anlatı gücü açısından değerlendirilmiştir. Görsellerin üretiminde kullanılan istemler sabit tutulmuş; her araçtan elde edilen çıktılar, referans görseller ile bağlamsal analiz çerçevesinde karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular, yapay zekâ destekli üretimlerin yalnızca teknik açıdan değil, aynı zamanda kavramsal ve estetik düzeyde de anlam üretme potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda çalışma hem bilimsel iletişim hem de yaratıcı görselleştirme süreçleri açısından disiplinlerarası bir katkı sunmayı hedeflemektedir.}, number={Uygarlığın Dönüşümü: Yapay Zekâ}, publisher={Çukurova Üniversitesi}