@article{article_1676401, title={Kitâbü’l-Mi‘râc’dan La Escala de Mahoma’ya: Geç Orta Çağ Batı Literatüründe Mi‘rac Anlatıları}, journal={İslam Tetkikleri Dergisi}, volume={15}, pages={623–651}, year={2025}, DOI={10.26650/iuitd.2025.1676401}, author={Şanal, Enes}, keywords={Hz. Muhammed, Mi‘rac, Mi‘racnâme, La Escala de Mahoma, X. Alfonso}, abstract={İslam peygamberi Hz. Muhammed’in Mescid-i Harâm’dan Mescid-i Aksâ’ya gerçekleştirdiği mi‘rac yolculuğu, ilk olarak Kur’ân-ı Kerîm ve hadis kaynaklarında yer almış, daha sonraları ise başta siyer olmak üzere İslam tarih yazıcılığında işlenen konulardan biri hâline gelmiştir. Zamanla bu mucizevi yolculuğu konu edinen mi‘râciyye ya da mi‘racnâme adıyla bilinen eserler ortaya çıkarak İslam dünyasında belirli bir literatür oluşmuştur. İlk asırlarda doğu İslam dünyasında popüler hâle gelen mi‘rac anlatısı, takip eden süreçte Endülüs’e ulaşmış ve özellikle Kitâbü’l-Mi‘râc adlı eser aracılığıyla bölgedeki Müslümanlar arasında tanınmaya başladı. Zamanla Endülüs’te yaşayıp İslam bilim ve kültürüne ilgi duyan Hristiyan âlimler de anlatıya ilgi duymakla kalmayıp telif ettikleri bazı eserlerde bu olaya atıfta bulundular. İlk olarak Endülüs’te tanınan Kitâbü’l-Mi‘râc adlı eser ise farklı kanallar aracılığıyla Hristiyan İspanya topraklarına taşındı. Eser, 13. asrın ortalarında Kastilya-León Kralı X. Alfonso’nun (ö. 1284) emriyle ilk olarak Arapçadan Kastilyacaya, daha sonra ise Latinceye ve eski Fransızcaya tercüme edilerek Hristiyan dünyasında geniş bir okuyucu kitlesine hitap etti. Bu makale, Hz. Muhammed’in mucizevi gece yolculuğunu konu edinen mi‘rac anlatısının Endülüs üzerinden Hristiyan İspanya’ya taşınma ve Kitâbü’lMi‘râc’ın Batı dillerine tercüme edilme sürecini ve takiben Geç Orta Çağ Batı literatüründeki yansımalarını devrin Kastilyaca, Latince ve Arapça kaynakları ışığında incelemektedir. Çalışma kapsamında mi‘rac olayından bahseden ilk Hristiyan kaynakları tespit edilecek ve Kitâbü’l-Mi‘râc’ın Kastilya sarayında tercüme edilmesinden sonraki süreçte İber Yarımadası’nda ve Avrupa’nın diğer bölgelerinde yaşayan Hristiyan âlimlerin eserlerinde bu olayın nasıl işlendiği ortaya koyulacaktır.}, number={2}, publisher={İstanbul Üniversitesi}