
   @article{article_1676607, title={GERİ DÖNÜŞÜM, DÖNGÜSEL EKONOMİ VE SIFIR ATIK ODAKLI BİR MODEL ÖNERİSİ: TÜRKİYE ATIK BANKALARI}, journal={Çevre Şehir ve İklim Dergisi}, pages={106–144}, year={2025}, author={Bilgili, Muhammed Yunus}, keywords={Geri Dönüşüm, Döngüsel Ekonomi, Sıfır Atık, Atık Bankacılığı, Türkiye Atık Bankaları}, abstract={Kentsel alanlarda ortaya çıkan katı atıkların insan ve çevre sağlığını riske atmadan
ve doğal kaynaklar üzerinde baskı kurmadan etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesi
gerekmektedir. Kentsel katı atık yönetiminde etkinliğin ve verimliliğin sağlanabilmesi
adına, geri dönüşüm, döngüsel ekonomi ve sıfır atık uygulamaları ön plana çıkmaktadır.
Söz konusu uygulamaların başarılı olabilmesi, vatandaşların aktif bir şekilde sürece
katılımlarının teşvik edilmesi ile doğru orantılıdır. Toplumun kentsel katı atık yönetimine
katılımını ekonomik motivasyonla teşvik ederek döngüsel ekonomiye geçişi
ve sıfır atık hedefine ulaşmayı sağlayabilmek adına, atık bankacılığı olarak nitelenen
sistemin uygulamaya geçirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, katı atıkların
geri dönüşüm oranlarını artırabilmek, döngüsel ekonomiye geçişi hızlandırabilmek
ve sıfır atık hedefine ulaşabilmek için Türkiye’ye özgü bütüncül bir atık bankacılığı
sisteminin ortaya koyulabilmesidir. Türkiye Atık Bankaları olarak nitelendirilen sistemin
tasarlanmasında, teorik veya uygulamalı çalışmalardan yararlanarak yeni politika,
teori ve uygulama önermeye imkân sunan kavramsal çerçeve oluşturma tekniğinden
faydalanılmıştır. Ayrıca Türkiye genelinde uygulanan belediye temelli sıfır atık teşvik
projeleri analiz edilmiş, Türkiye Atık Bankaları sisteminin bu projelere göre yapısal
farkları ortaya koyulmuştur. Modelin ulusal ölçekte uygulanabilirliğini değerlendirmek
amacıyla 2022 yılı atık verileri üzerinden üç ayrı senaryo oluşturulmuş ve ekonomik
faydaları hesaplanmıştır. Önerilen modelin uygulanmasıyla ortaya çıkabilecek zorluklar
ve çözüm önerileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak önerilen atık bankacılığı sisteminin
hem mevcut uygulamalara göre yapısal ve işlevsel üstünlükler sunduğu, hem de
çevresel sürdürülebilirlik, toplumsal katılım ve ekonomik fayda boyutlarında bütüncül
bir katkı sağladığı görülmüştür.}, number={7}, publisher={Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı}