@article{article_1677492, title={Maniheizm’de Ruh ve Ruhun Kurtuluşu}, journal={Antakiyat}, volume={8}, pages={90–109}, year={2025}, author={Yıldırım, Havva Rumeysa}, keywords={Dinler Tarihi, Maniheizm, Işık, Karanlık, Ruh, Kurtuluş}, abstract={Bu çalışma, Maniheizm’in temel düalist öğretisi çerçevesinde ruhun doğasını ve kurtuluş sürecini incelemektedir. Ruhun Işık âlemine ait ilahî bir unsur olarak görüldüğü Maniheist kozmolojide, onun Karanlık âlemin etkisiyle maddi bedene hapsedilmesi, insan varoluşunu iyilik ve kötülük arasındaki kozmik mücadelenin merkezi hâline getirir. Çalışmanın temel problemi, bu ruh anlayışının hem bireysel hem de evrensel düzeyde nasıl bir kurtuluş öğretisi sunduğunu ortaya koymaktır. Araştırmada tarihi, teolojik ve felsefi metinler üzerine nitel içerik analizi yöntemi uygulanmıştır. Mani’nin kendi metinlerinden ve Maniheist literatürdeki farklı kültürel temsillerden hareketle, ruhun karanlıktan arındırılması süreci ilahi rehberlik ve metafizik yükseliş üzerinden sistematik biçimde ele alınmıştır. Bulgular, Maniheist inançta insanın iki kutuplu (madde ve ruh) yapısıyla yaratıldığı, kurtuluşun ise bedenin arzularından sıyrılarak Işık’ın çağrısına cevap vermekle mümkün olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda çalışma, Maniheizm’in ruh anlayışının ilk kez bu denli detaylı ve sistemli şekilde ele alınması bakımından önem teşkil etmektedir. Sonuç olarak, Maniheizm’in ruh anlayışı yalnızca geçmişe ait bir metafizik şema sunmakla kalmamakta; aynı zamanda insanın içsel arınma ve hakikate ulaşma arzusuna çağlar ötesinden yanıt vermektedir.}, number={1}, publisher={Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi}