@article{article_1679047, title={Evrensel Tasarım İlkelerinin Üniversite Kütüphanelerinde Uygulanabilirliği Üzerine Bir Durum Çalışması: OKÜ Kütüphanesi}, journal={PLANARCH - Design and Planning Research}, volume={9}, pages={354–369}, year={2025}, DOI={10.54864/planarch.1679047}, author={Çolakkadıoğlu, Deniz and Gürcan, Derya and Bayrakçı, Zeliha}, keywords={Erişilebilirlik, Evrensel Tasarım, Kütüphane, OKÜ}, abstract={Evrensel tasarım yaklaşımı, çevrenin, mekânın ve nesnelerin farklı özelliklere sahip bireyler için eşit erişim ve kullanım hakkı sağlayacak şekilde tasarlanmasını esas almaktadır. Bu bağlamda, farklı özelliklere sahip bireylerin ortak kullanım alanı olan üniversite kütüphaneleri, yalnızca bilgiye erişim merkezleri değil; aynı zamanda erişilebilirlik ve kapsayıcılığın kurumsal düzeyde yaşama geçirildiği mekânlardır. Bu çalışmanın amacı, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Kütüphanesi’nin fiziksel mekânı ile kütüphane içerisinde sunulan basılı ve dijital bilgi kaynaklarına erişim olanaklarını, evrensel tasarım ilkeleri çerçevesinde değerlendirmektir. Çalışma, OKÜ Kütüphanesi, evrensel tasarım ilkeleri çerçevesinde, fiziksel mekân ile bu mekânda sunulan hizmetlere ve bilgi kaynaklarına erişim açısından ne düzeyde erişilebilirdir? ve Kütüphanelerde evrensel tasarım ilkelerinin uygulanabilirliğini etkileyen başlıca unsurlar nelerdir? sorularına yanıt aramaktadır. Araştırma, nitel bir durum çalışması olarak tasarlanmış, veri toplama süreci yerinde gözlem yöntemiyle yürütülmüş ve elde edilen bulgular betimsel analizle değerlendirilmiştir. Değerlendirme ölçütleri, IFLA (2004), ve T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2024) tarafından geliştirilen rehberler ile TS 9111/T1 (2024), TS 12576 (2012) standartlarından yararlanılarak oluşturulmuştur. Bulgular, fiziksel engelli bireyler açısından kütüphane mekânındaki fiziksel erişilebilirliğin tasarımsal uyarlamalarla kısa sürede geliştirilebileceğini ortaya koymaktadır. Buna karşılık, görme ve işitme engelli bireyler için yönlendirme, bilgilendirme ve bilgi kaynaklarına erişim gibi konularda; eşit kullanım ve algılanabilirlik ilkeleri açısından ciddi yetersizlikler olduğunu göstermektedir. Çalışmanın sonucunda, tespit edilen eksikliklere yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir.}, number={2}, publisher={Atatürk Üniversitesi}