TY  - JOUR
T1  - Damla Sulama Sistemi İle Sulanan Mısırın Su Verim İlişkileri: İzmir Menemen Örneği
TT  - Water-Yield Relationships of Maize under Drip Irrigation: The Menemen (İzmir) Case Study
AU  - Tarı Akap, Perihan
AU  - Yüzbaşı, Şuayip
AU  - Gündüz, Mehmet
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
JF  - Özal Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi
JO  - AGROZAL
PB  - Malatya Turgut Özal Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 3061-984X
SP  - 25
EP  - 33
VL  - 2
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu araştırma, mısırın su verim ilişkisinin belirlenmesi amacıyla 2009-2010 yıllarında Menemen Ovasında yürütülmüştür. Araştırmada damla sulama sistemi kullanılmış ve sulamalar 7 gün arayla A sınıfı buharlaşma kabından olan buharlaşmaya dayalı olarak yapılmıştır. Damla sulamada lateraller her sıraya bir lateral ve iki sıraya bir lateral olacak şekilde yerleştirilmiştir. Konulara, 7 günlük toplam buharlaşmanın %100, 75, 50, 25’i sulama suyu olarak uygulanmış ve ayrıca susuz konu incelenmiştir. Her sıraya bir lateralin döşendiği konudan daha yüksek verim alınmasına rağmen yapılan istatistiki analizde lateral sayısının verime etkisi önemsiz bulunmuştur. Sulama suyu miktarının mısır dane verimleri üzerine etkisi her iki yılda da 0,01 hata seviyesinde olmuştur. En yüksek verimler her sıraya bir lateralin döşendiği ve 7 günlük toplam buharlaşmanın %100’ünün sulama suyu olarak uygulandığı konudan elde edilmiştir. Bu konudan 2009 ve 2010 yıllarında elde edilen ortalama mısır dane verimi sırasıyla 1223-1125 kg/da, uygulanan sulama suyu 371-313 mm, su tüketimi ise 482-475 mm olmuştur.
KW  - Damla sulama
KW  - mısır
KW  - su tüketimi
KW  - verim
N2  - This study was conducted in the Menemen Plain during the years 2009–2010 to determine the water-yield relationship of maize. A drip irrigation system was employed, and irrigations were scheduled at 7-day intervals based on evaporation measured from a Class A evaporation pan. In the drip irrigation setup, laterals were arranged either one per crop row or one per two rows. Irrigation treatments were based on applying 100%, 75%, 50%, and 25% of the cumulative 7-day evaporation as irrigation water, in addition to a non-irrigated (rainfed) control treatment. Although higher grain yields were obtained from the treatment with one lateral per row, statistical analysis indicated that the number of laterals had no significant effect on yield. The effect of irrigation water amount on maize grain yield was significant at the 0.01 probability level in both years. The highest yields were obtained from the treatment where one lateral was placed per row and 100% of the 7-day cumulative evaporation was applied as irrigation water. The average maize grain yields from this treatment were 1,223 kg/da in 2009 and 1,125 kg/da in 2010, with irrigation water applied amounting to 371 mm and 313 mm, and crop water consumption calculated as 482 mm and 475 mm, respectively.
CR  - Abdelraouf, R. E., Hegab, M. Y., & Abuarab, M. E. (2020). Maize yield response to deficit irrigation under drip system in arid region. Water, 12(5), 1275. https://doi.org/10.3390/w12051275
CR  - Ayars, J. E., Fulton, A., & Taylor, B. (2015). Subsurface drip irrigation in California—Here to stay? Agricultural Water Management, 157, 39–47. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2015.01.001
CR  - Chartzoulakis, K., & Bertaki, M. (2015). Sustainable water management in agriculture under climate change. Agricultural Water Management, 160, 1–13. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2015.07.009
CR  - Çetin, Ö., Yazar, A., & Sezen, S. M. (2019). Water use efficiency and yield response of maize under different irrigation regimes in Turkey. Agricultural Water Management, 213, 498–507. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2018.11.030
CR  - Daccache, A., Ciurana, J. S., Rodriguez Diaz, J. A., & Knox, J. W. (2022). Advancements in irrigation strategies for water-scarce regions: A review. Irrigation Science, 40, 85–99. https://doi.org/10.1007/s00271-021-00764-5
CR  - FAO. (2023). The State of Food and Agriculture 2023. Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Fereres, E., & Soriano, M. A. (2007). Deficit irrigation for reducing agricultural water use. Journal of Experimental Botany, 58(2), 147–159. https://doi.org/10.1093/jxb/erl165
CR  - Gül, A., Yıldırım, O., & Aydın, M. (2024). Deficit irrigation management in maize production under semi-arid conditions. Irrigation and Drainage, 73(2), 230–242. https://doi.org/10.1002/ird.2758
CR  - Hanson, B. R., Schwankl, L. J., & Fulton, A. (2022). Modern irrigation practices and water productivity. Irrigation Science, 40, 123–137. https://doi.org/10.1007/s00271-021-00786-z
CR  - Karaman, M., Kaya, U., & Öztürk, H. (2021). Yield and water productivity of maize in response to deficit irrigation. Field Crops Research, 263, 108071. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2020.108071
CR  - Kaya, U., Karaman, M., & Öztürk, H. (2023). Evaluation of maize irrigation methods in semi-arid conditions. Journal of Agronomy and Crop Science, 209(5), 872–882. https://doi.org/10.1111/jac.12602
CR  - Nogueira, L. M., Silva, J. V., & Zwart, S. J. (2020). Advances in drip irrigation for sustainable agriculture: A review. Agricultural Systems, 178, 102736. https://doi.org/10.1016/j.agsy.2019.102736
CR  - Pereira, L. S., Paredes, P., Melvin, S. R., Johnson, L. F., & Trout, T. J. (2020). Irrigation methods for efficient water application and management: Advances and challenges. Agricultural Water Management, 239, 106267. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2020.106267
CR  - Shock, C. C., & Wang, F. (2021). Drip irrigation: Impacts on water use efficiency and crop yield. Irrigation Science, 39, 93–109. https://doi.org/10.1007/s00271-020-00704-9
CR  - WWAP (United Nations World Water Assessment Programme). (2024). The United Nations World Water Development Report 2024: Water for prosperity and peace. UNESCO.
CR  - Balçın, M., (2004). Karık Sulama Sistemlerinde Planlama Ölçütlerinin Değiştirilmesinin Sulama Performansına Etkisi, Ç.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Adana.
CR  - Beyazgül, M. 1997. Menemen ovasında ikinci ürün mısırın su tüketimi. Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Yıllığı 1996. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Genel yayın no: 102. Ankara
CR  - Beyce, Ö., Madanoğlu, K., (1978). “Bitki su tüketiminin saptanması”, Topraksu Ana Projesi, No: 433, Ankara.
CR  - Çetin, Ö. 1996. Harran ovası koşullarında ikinci ürün mısır su gereksinimi. Köy Hizmetleri Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Genel yayın no: 90. Şanlıurfa
CR  - Değirmenci, V., M. Gündüz ve C. Kara. 1998. GAP Bölgesi Harran Ovası Koşullarında II. Ürün mısırın su verim ilişkileri. Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Yıllığı. Yayın No: 108. Ankara
CR  - Değirmenci, V., M.A. Taş ve A.S. Nacar. 2012. Harran Ovası Koşullarında Karık Sulama Yönteminde Farklı İşletim Tekniklerinin Toprak ve Su Kayıpları ile II. Ürün mısır verimine Etkisi. Proje Sonuç Raporu. GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Şanlıurfa
CR  - Gündüz, M., N. Korkmaz., S. ŞEN.  2008. Güney Marmara Koşullarında Mısırın Su-Verim İlişkisi. TAYEK 2008 Yılı Tarla Bitkileri Grubu Bilgi Alışveriş Toplantısı Bildirileri. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Yayın No: 132. S: 158–175, Menemen
CR  - Gündüz, M., N. Korkmaz 2014.  Karık ve Ardışık karıkta Kısıntılı Sulama Uygulamalarının Mısır Bitkisinde Karşılaştırılması. 12. Ulusal Kültürteknik Sempozyumu. 21-23 Mayıs 2014 Tekirdağ
Köseoğlu Tarım, 2011. http://www.koseoglutarim.com.tr/. Erişim tarihi 2011.
CR  - Özyurt K., O. Aydın ve C. Aymak., 2009. Ardışık Karık Sulama İşletim Biçiminin Toprak Ve Su Kayıpları İle Mısır Verimine  Etkisi. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Tokat Toprak ve Su kaynakları Araştırma Enstitüsü. Tokat.
CR  - Richards, L.A., (1954). Diagnosis and improvement of salina and alcaly soil, Agricultural Handbook, No: 60, USA.
Topraksu, (1971). Menemen Ovası temel toprak etüdü, Topraksu Genel Müdürlüğü, Toprak ve Etüd Haritalama Dairesi Raporları, Seri No: 24, Ankara.
CR  - Tüzüner, A., (1990). Toprak ve su analiz laboratuarları el kitabı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
CR  - Ul, M.A. 1990. Menemen ovası koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır bitkisinin değişik gelişim aşamalarında uygulanan sulamaların verime etkisi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilimdalı (doktora). İzmir.
CR  - MGM, 2016. Menemen 2009-2010 Su Yılları Hidrometeorolojik Rasat Verileri kayıtları. MGM.
CR  - Yıldırım, O. ve Madanoğlu, K., 1985. A Sınıfı Buharlaşma Kaplarının Bitki Su Tüketiminin Tahmininde Kullanılması, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Sayı: 433, Ankara.
CR  - Yurtsever, N., (1984). Deneysel istatistik metotları, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü, Genel Yayın No: 121, Ankara.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/agrozal/issue//1681135
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4794834
ER  -