@article{article_1681176, title={KARAYOLU PROJELERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE MEKÂNSAL ANALİZİNİN ARAŞTIRILMASI}, journal={Ulaştırma ve Altyapı}, pages={144–164}, year={2025}, author={Çalışkan, Berna}, keywords={Çevresel Etki Değerlendirmesi, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Karayolu Projeleri, Akıllı Ulaşım Sistemi Uygulamaları}, abstract={Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), karayolu projelerinde kullanılacak teknoloji ve projenin uygulanacağı mekânsal alan açısından alternatifleri değerlendiren ve proje döngüsü sürecinde ortaya çıkabilecek negatif çevresel etkileri analiz eden bir planlama aracı olması bakımından önem taşımaktadır. Karayolu projelerinin çevresel etki değerlendirmesi çok sayıda verinin incelenmesini gerektirdiğinden oldukça karmaşık ve güç bir çalışmadır. Bu nedenle gerek karayolu güzergahı ile ilgili alternatiflerin geliştirilmesi gerekse bu alternatiflerin çevresel etki değerlendirmesi çalışmaları sırasında çok sayıda parametrenin bir arada değerlendirilmesine olanak sağlayan uygun mekânsal analiz yöntemleri ile Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)’den yararlanmak kaçınılmazdır. Bu çalışmada, karayolu projelerinin CBS tabanlı ÇED gerçekleştirilmesi sürecinde kullanılması önerilen ‘Mekânsal analiz yöntemleri’, ‘Çok kriterli karar verme yöntemleri’ (ÇKKV), CBS ile ‘Akıllı ulaşım sistemleri’ ilişkisi literatür taramaları ile desteklenerek açıklanmaktadır. Buna ek olarak, CBS, karayollarının planlanmasında, tasarımında, yapım yönetiminde, yol güvenlik analizlerinde, trafik yoğunluğunu azaltmak ve trafik akışını düzenlemek amacıyla akıllı ulaşım sistemlerinin kurgulanmasında ve etkili bir şekilde yönetilmesinde, optimum güzergâh planlamasında etkin biçimde kullanılmaktadır. Altyapı projelerine yönelik ÇED süreci gerçekleştirilirken özellikle hava, gürültü, su ve sosyoekonomik etkilerinin mekânsal analizine yönelik çalışmaların yapılmasında CBS bileşenlerinin kullanımı ve ÇKKV metodlarının kullanımını da içeren kapsamlı bir çalışmanın incelenmesi ve sürecin aktarılması bakımından konunun önemine dikkat çekilmesi ve analizlerin genel hatlarıyla özetlenmesi amaçlanmıştır.}, number={2}, publisher={T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı}, organization={T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı}