@article{article_1681759, title={II. Meşrutiyet Dönemi Dergilerinden İştirak’te (1910-1912) Yayımlanmış Hikâyeler}, journal={Dil ve Edebiyat Araştırmaları}, pages={83–100}, year={2025}, DOI={10.30767/diledeara.1681759}, author={Güngör, Bilgin}, keywords={II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı, İştirak, toplumcu edebiyat, sınıfsal bakış, toplumsallık}, abstract={İştirak, II. Meşrutiyet’in ilk yıllarında çıkan dergilerden biridir. İlk Türk sosyalistlerinden İştirakçi Hilmi ve onun öncülük ettiği Osmanlı Sosyalist Fırkası çevresi tarafından 1910-1912 yılları arasında yayımlanan ve söz konusu fırkanın yayın organı işlevini gören derginin sayfalarında siyasi, sosyal ve iktisadi meselelere odaklanan makale ve fıkraların yanı sıra birtakım edebî metinler de yer bulmuştur. Bu edebî metinler, birkaçı haricinde, Meşrutiyet’in yeniden ilanı sonrasında Osmanlı-Türk aydınlarının bir kısmının sosyalist düşünceyle tanışmasına paralel olarak gelişmeye başlayan toplumcu Türk edebiyatının ilk örnekleri arasında yer alır. Çoğu şiir türüne dahil olan ve altında Ali Canib [Yöntem], Abdülaziz Mecdî [Tolun], Refik Halid [Karay], Bedik, Ahmed Rıfkı gibi imzaların yer aldığı bu metinlerde, genellikle İştirak’in ve Osmanlı Sosyalist Fırkası’nın temsil ettiği ideolojik ve politik çizgiyle uyumlu bir şekilde, toplumsal hayatın sınıfsal gerçekliği ve bu gerçeklik etrafında öne çıkan meseleler (adaletsizlik, sömürü vb.) sorunsallaştırılır. Dolayısıyla derginin, hem toplumcu çığırın Türk edebiyatındaki macerasının hem de II. Meşrutiyet döneminin edebî ufkunun daha net bir biçimde anlaşılması adına dikkate değer bir edebî yönü olduğu söylenebilir. Bu makalede, İştirak sayfalarında yer alan, dördü telif (“Dede Hasan’ın Vicdanı”, “Amele Kızları”, “Yaşasın ‘İştirak’…”, “Şeref İçin!..”), biri de çeviri (“Kör!”) olmak üzere toplamda beşi bulan hikâye metinlerine içerik ve biçimsel açısından odaklanılacaktır. Temel amaç, tamamı kısa hikâye formatında olan bu metinler üzerinden İştirak’in işaret ettiğimiz edebî yönünün ve Türk edebiyatı tarihi bakımından öneminin anlaşılması için bir kapı aralamaktır.}, number={32}, publisher={Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği}