TY - JOUR T1 - DEMİRYOLU İLE YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİNDE TREN İŞLETMECİSİNİN BAGAJ TAŞIMADAN KAYNAKLANAN AKDİ SORUMLULUĞU TT - Contractual Liability of the Operator Arising from the Carriage of Baggage under a Contract of Carriage of Passengers by Railway AU - Mağden, Zehra İlgün AU - Yalçın Sırakaya, Elif PY - 2025 DA - April Y2 - 2025 DO - 10.54049/taad.1684000 JF - Türkiye Adalet Akademisi Dergisi JO - TAAD PB - Türkiye Adalet Akademisi WT - DergiPark SN - 1309-6826 SP - 535 EP - 568 IS - 62 LA - tr AB - Demiryolu ile yolcu taşıma sözleşmesi taşımacılık hizmeti için demiryolu tren işletmecisi veya acente ile yolcu arasında, ücretli ya da ücretsiz olarak yapılan taşımacılığa ilişkin sözleşmedir. 08.03.2019 tarihinde yayınlanan Demiryolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik’in 10. maddesinin 1. fıkrasında demiryolu tren işletmecisinin teşkilatında bagaj vagonu bulunan trenlerde bagajın, diğer trenlerde ise el bagajının, evcil hayvan ve araçların taşınmasını hiçbir şekilde reddedemeyeceği düzenlenmiştir. Bu bakımdan bagajı taşıma borcu, demiryolu ile yolcu taşıma sözleşmesinde taşıyıcının asli nitelikteki yolcu taşıma borcunun ifası sırasında yerine getirmesi gereken bir yan edim yükümlülüğüdür. Taşıyıcı hakimiyeti altında bulunan bagajı koruyup gözetme yükümlülüğü altındadır. Demiryolu tren işletmecisinin bu yükümlülüğü nasıl yerine getireceği Yönetmelik’in bagaj ve el bagajlarının taşınma koşullarını düzenleyen üçüncü bölümünde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Bu ayrıntılı düzenlemeler esasında demiryolu tren işletmecisinin sorumluluğunun kapsamının da belirlenmesini sağlayacaktır. Demiryolu tren işletmecisinin sorumluluğuna yol açan haller ise bagajın ve eşyanın kendisi tarafından teslim alınıp yolcuya veya alıcıya teslim edilene kadar geçen sürede bunların tamamen veya kısmen kaybolması, hasara uğraması veya geç teslim edilmesidir. Yönetmelik’te isabetli olarak el bagajından ve bagajdan sorumluluk farklı hükümlere tâbi kılınmış ancak ödenecek tazminat tutarının hesaplanması ve sınırları hususunda TTK m. 880 ve m. 882’den ayrılan anlaşılması güç hükümler sevk edilmiştir. KW - Taşıma sözleşmesi KW - yolcu taşıma sözleşmesi KW - demiryolu taşımacılığı KW - demiryolu ile yolcu taşıma KW - bagaj KW - bagaj taşıma borcu KW - demiryolu tren işletmecisinin sorumluluğu N2 - The contract of passenger transportation by railway is between the railway train operator or agency and the passenger for transportation services, whether paid or free. In paragraph 1 of Article 10 of the Regulation on the Rights of Railway Passengers published on 08.03.2019, it has been regulated that the railway train operator cannot refuse the transportation of luggage in trains with luggage wagons or transportation of hand luggage, pets, and vehicles in other trains. In this context, the liability of luggage transportation is a subsidiary execution obligation that the transporter has to carry out during the fulfillment of the obligation of the main passenger transportation in the contract of passenger transportation by rail. The transporter is under obligation to protect and preserve the luggage under its control. How the railway train operator will fulfill this obligation is specified in detail in the third section of the Regulation, which regulates the conditions of transportation of luggage and hand luggage. These detailed regulations will also ensure determining the scope of the liability of the railway train operator. Conditions that lead to the liability of the railway train operator are total or partial loss, damage, or late delivery of the luggage and items trusted to the operator in the period between receiving and delivering them. In the Regulation, the liabilities for hand luggage and luggage are justly subjected to different provisions, but regarding the calculation and limit of indemnities, provisions that are difficult to comprehend and differ from TCC Articles 880 and 882 have been forwarded. CR - Adıgüzel B, ‘Yeni Türk Ticaret Kanununda Fiili Taşıyıcı Kavramı ve Fiili Taşıyıcının Sorumluluğu’ (2013) 71 [2] İÜHFM 3 Anılış: Fiili Taşıyıcı CR - Adıgüzel B, Taşıma Hukuku (5. Baskı Adalet Yayınevi 2022) CR - Akıncı Z, Karayolu ile Milletlerarası Eşya Taşımacılığı (1. Baskı Seçkin Yayıncılık 1999) CR - Akkurt SS, Sivil Havayolu ile Yolcu Taşımacılığından Kaynaklanan Hukukî Sorumluluk (1. Baskı Seçkin Yayıncılık 2014) CR - Aksoy S, ‘6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Taşıma Hukukuna Müdahalesi’ (2015) 31 [2] BATİDER 305 Anılış: Taşıma Hukukuna Müdahale CR - Aksoy S, ‘Yargıtay 20. Hukuk Dairesi’nin Taşıma Sözleşmesi’nden Doğan Davalarda Görevli Mahkemeye Dair Yargı Yeri Belirleme Kararının Değerlendirilmesi’ (2017) 33 [1] BATİDER 295 Anılış: Değerlendirme CR - Aktan YA, Demiryolu ile Yolcu Taşımacılığı (1. Baskı Filiz Kitapevi 2023) CR - Akyılmaz C, ‘2017 Anayasa Değişikliğine Göre Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri’ (2019) 23[1] Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 191 CR - Arıkan C, Türk Anayasa Hukukunda Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi (Yetkin Yayınları 2011) CR - Arkan S, Karada Yapılan Eşya Taşımalarında Taşıyıcının Sorumluluğu (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 1982) Anılış: Sorumluluk CR - Arkan S, ‘Yolcu Taşımalarında Karşılaşılan Bazı Hukuki Sorunlar Üzerinde Düşünceler’ (1983) 12[1] BATİDER 13 Anılış: Yolcu Taşımaları CR - Arkan S, ‘Demiryolu İşletmesinin Eşya Taşımalarından Doğan Sorumluluğu’ Sorumluluk ve Sigorta Hukuku Bakımından II. Taşımacılık Sempozyumu-Bildiriler – Tartışmalar 24-25 Ocak 1985 Maçka-İstanbul (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 1985) CR - Bahtiyar M ve Biçer L, ‘Adi İş/Ticari İş/Tüketici İşlemi Ayrımı ve Bu Ayrımın Önemi’ (2016) 22 [3] Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 395 CR - Çelik ÇA, ‘Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa Yönünden Taşımacının Yolculara Karşı Sorumluluğu’ 5. Tüketici Hukuku Kongresi Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları 2015-2016 (Bilge Yayınevi 2016) 508 CR - Çelik ÇA, Karayoluyla Yolcu Taşıma (2. Baskı Seçkin Yayıncılık 2019) CR - Erdal C, Bir Tüketici İşlemi Olarak Yolcu Taşıma Sözleşmeleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2019) CR - Eriş G, Taşıma Hukuku (Seçkin Yayıncılık 2015) CR - Erol A, Türk Sorumluluk Hukukuna Göre Demiryolu İşletenin Sözleşme Dışı Sorumluluğu (Yetkin Yayınları 2019) CR - Göknil MN, Hava Hukuku (İstanbul Üniversitesi Yayınları 1951) CR - Göktepe H, ‘Havayolu ile Yolcu Taşımacılığında Hava Taşıyıcısının Sorumluluğu ve Yolcu Hakları’ (2016) 2 [3] Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 211 CR - Karan H, ‘TBMM Adalet Komisyonu’nun Taşıma Hukuku’na Katmayı Başardığı İki Temel Sorun: Taşıma İşleri Komisyonculuğu Sözleşmesi ile Ulusal Demiryolu Taşıma Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk’ (2012) Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XXVI 172 CR - Karan H, Kara Ö ve Varan İ, Karayolunda Uluslararası Eşya Taşıma Sözleşmesi Hakkında Konvansiyon CMR Şerhi (2. Baskı Yetkin Yayınları 2020) CR - Kaya A, ‘Taşıyıcının Kara Yolu ile Eşya Taşımasına İlişkin Uluslararası Sözleşmede (CMR) Öngörülen Sorumluluğunun Esasları’ (1998) 56 [1-4] İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 239 CR - Meriç G, ‘Demiryolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik’in Uygulama Alanı ve Yönetmelik Uyarınca Demiryolu Tren İşletmecisinin Sorumluluğu’ (2021) 79 [3] İstanbul Hukuk Mecmuası 837 CR - Orbay Ortaç N, ‘Havayolu ile Taşımalarda Bagajın Zıyaı veya Hasara Uğraması Nedeniyle Doğan Âkdi Sorumluluk’ (2014) [114] Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143 CR - Özdemir A, Hava Taşıyıcısının Sorumluluğu: Bagaj, yükün kaybı, hasarı ve gecikmesinden doğan zararlar nedeniyle (Sanem Matbaacılık 1993) CR - Özsungur F, ‘Demiryolu İşletenin Sözleşme Dışı Sorumluluğunun Sigortasında Riziko’ (2024) [58] Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 247 CR - Sekmen O, ‘Karayoluyla Eşya Taşımasında Taşıyıcının Ziya ve/veya Hasar ile Gecikmeden Doğan Sorumluluğu’ (2011) 85 [4] İstanbul Barosu Dergisi 106 CR - Seven V, Taşıma Hukuku (2. Baskı Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları 2010) CR - Tekin SM, Ulusal ve Uluslararası Taşımacılıkta Karayolu Taşıma Senedi (1. Baskı On İki Levha Yayıncılık 2024) CR - Tokat H, ‘Karayoluyla Yolcu Taşımasından Kaynaklanan Akdi Sorumluluk’ (2016) 65 [4] Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2909 CR - Ülgen H, Hava Taşıma Sözleşmesi (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 1987) CR - Ülgen H, ‘Türk Hukukunda ve Milletlerarası Hukukta Karayolu ile Yolcu ve Bagaj Taşıma’ Sorumluluk ve Sigorta Hukuku Bakımından II. Taşımacılık Sempozyumu-Bildiriler – Tartışmalar 24-25 Ocak 1985 Maçka-İstanbul (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 1985) 3 Anılış: Yolcu ve Bagaj Taşıma CR - Zeyneloğlu A, Taşıma Hukuku (2. Baskı Yetkin Yayınları 1993) UR - https://doi.org/10.54049/taad.1684000 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4807206 ER -