TY  - JOUR
T1  - Sorânî Kürtçesi ve Erbil Türk Ağzındaki İkilemelerin Dil İlişkileri Bağlamında İncelenmesi
TT  - A Study of Reduplications in Sorani Kurdish and the Erbil Turkish Dialect in the Context of Language Relations
AU  - Arif, Avin Sami
PY  - 2025
DA  - May
Y2  - 2025
DO  - 10.26650/jol.2025.1685319
JF  - Dilbilim
PB  - İstanbul Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 0255-674X
SP  - 45
EP  - 59
IS  - 44
LA  - tr
AB  - Bu çalışma, Sorânî Kürtçesi ile Erbil Türk ağzında yer alan ikilemelerin, dil ilişkileri bağlamında incelenmesini amaçlamaktadır. Aynı coğrafyada uzun süredir bir arada yaşayan bu iki dilsel topluluğun, ikilemeler aracılığıyla nasıl bir etkileşim geliştirdiği araştırılmıştır. Nitel yöntemle yürütülen çalışmada; alan taraması, derleme analizi ve sözlü veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler, özellikle iki dil arasında karşılıklı olarak ödünçlenen kelimelerle oluşturulan ikilemelere ve Arapça ile Farsçadan alınan ortak sözcüklerle kurulan benzer ikilemelere odaklanmaktadır. Bulgular, her iki dilde de hem yerel kimliği yansıtan hem de ortak kültürel etkileşimi gösteren ikilemelerin bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum, dilsel ilişkinin yalnızca sözcük düzeyinde değil, kalıp yapılar ve anlatım biçimleri üzerinden de sürdüğünü göstermektedir. Sonuç olarak, Sorânî Kürtçesi ve Erbil Türk ağzındaki ikilemeler, kültürel ve dilsel etkileşimin canlı izlerini taşıyan yapılar olarak değerlendirilmektedir.
KW  - Sorânî Kürtçesi
KW  - Erbil Türk ağzı
KW  - ikilemeler
KW  - dilsel etkileşim
KW  - ödünç kelimeler
N2  - This study aims to examine the reduplications found in Sorânî Kurdish and the Erbil dialect of Turkish within the context of language contact. It explores how these two linguistic communities, who have coexisted in the same geographical area for a long time, have interacted through shared reduplicative structures. Conducted using a qualitative methodology, the research draws on field studies, corpus analysis, and oral data collection. The data primarily focus on reduplications formed through borrowed words exchanged between the two languages, as well as on similar reduplications created with Arabic and Persian loanwords. The findings reveal the presence of reduplications that reflect both local linguistic identity and shared cultural expressions. These results suggest that language contact between the two communities extends beyond vocabulary into recurring linguistic structures and stylistic forms. In conclusion, the reduplications in Sorânî Kurdish and the Erbil Turkish dialect are viewed as dynamic reflections of cultural and linguistic interaction.
CR  - Aksan, D. (1995). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim (Cilt 2). TDK Yayınları. google scholar
CR  - Aziz, H. M. (1999). Selîqey Zimanewanî û Giriftekanî Zimanî Kurdî. Serdem Yayınları. google scholar
CR  - Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin Grameri. Baha Yayınları. google scholar
CR  - Bayraktar, S. (2004). Türk Dilinde İkilemelerin Yapı-Görev-Anlam Özellikleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
CR  - Fettah, M. M. (1989). “Wişey LekdirawT Bestraw le ZimanT KurdTda”, RoşnbTrT Niwe, 124, Bağdat, 142-150. google scholar
CR  - FexrT, N. (1983). “Cûte Wişe le ZimanT KurdTda”, RoşinbTrT KurdT, 3, Bağdat, 7-12. google scholar
CR  - FeyzTzade, T. F. (2011). Ferhengî Wişe Diwanekanî Zimanî Kurdî. Selahaddin Eyyubi Yayınları. google scholar
CR  - Hatiboğlu, V. (1981). Türk Dilinde İkileme. Ankara Üniversitesi Basımevi. google scholar
CR  - Inkelas, S., & Zoll, C. (2005). Reduplication: Doubling in Morphlogy. Cambridge University Press. google scholar
CR  - Matthews, P. H. (1997). The Concise Oxford Dictionary of Linguistics, Oxford University Press. google scholar
CR  - ReşTd, M. (1977). “Derbarey Cûte Naw le ZimanT KurdTda”, Beyan, 40-41, Bağdat, 32-38. google scholar
CR  - Sivri, Ö. (2020). Türkiye Türkçesi Ağızlarında İkilemeler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
CR  - TalebanT, M. R. (1977). “Listeyek Cûte Naw”, Beyan, 42-43, Bağdat, 22-23. google scholar
CR  - Topaloğlu, A. (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. Ötüken Neşriyat. google scholar
CR  - Vardar, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Multilingual Yayınları. google scholar
UR  - https://doi.org/10.26650/jol.2025.1685319
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4812700
ER  -