@article{article_1686165, title={Sağlık Hizmetlerine Erişim Engellerinin Zaman İçindeki Değişimi ve Tedavi Edilebilir Ölüm Oranları Üzerindeki Etkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Yaklaşımı}, journal={Osmangazi Tıp Dergisi}, volume={47}, pages={784–795}, year={2025}, DOI={10.20515/otd.1686165}, author={Çapar, Haşim}, keywords={Karşılanamayan Sağlık Hizmetleri, Tedavi Edilebilir Ölümler, Karma Etkiler Modeli}, abstract={Karşılanamayan sağlık hizmetleri çoğu zaman bireylerin hem sağlık statüsünü düşürmekte hem de sağlık ihtiyacının giderilmemesi sebebi ile ölümle sonuçlanabilmektedir. Mevcut çalışmanın amacı karşılanamayan sağlık hizmetlerinin tedavi edilebilir ölümler üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu çalışma Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin 2011-2021 yılları arasındaki verisi ile yürütülmüş bir boylamsal çalışmadır. Çalışmadaki veriler Eurostat web sitesinde yayınlanan karşılanamayan sağlık ihtiyaçlarına yönelik bireysel beyan raporundan çekilmiştir. Tedavi edilebilir ölümler, bağımlı değişken, pahalılık, bekleme süresi ve uzaklık ise bağımsız değişken olarak modele dahil edilmiştir. Analizler Jamovi Sürüm 2.4 ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular zaman biriminin dahil edilmeden kurulan modele göre pahalılık ve bekleme süresinin tedavi edilebilir nedenlerden kaynaklanan ölümleri istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde etkilemekte, buna karşın uzaklığın istatistiksel olarak anlamlı bir etki göstermediği görülmektedir. Zaman biriminin dahil edilmesi ile birlikte sadece bekleme süresinin tedavi edilebilir ölümleri anlamlı pozitif yönde etkilediği buna karşın diğer değişkenlerin anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte zaman değişkeninin de 2011 yılı ile kıyas edildiğinde tüm diğer yıllarda tedavi edilebilir ölümleri pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Bu çalışma, sağlık hizmetlerine erişimde yaşanan engellerin, tedavi edilebilir ölümler üzerindeki etkisini inceleyerek, sağlık sistemindeki kritik sorunlara ışık tutmaktadır. Analiz sonuçları, özellikle uzun bekleme sürelerinin, tedavi edilebilir ölümler üzerinde anlamlı ve istikrarlı bir etkisi olduğunu göstermektedir. Bu durum, sağlık hizmetlerine erişimde yaşanan gecikmelerin, zamanında müdahale gerektiren hastalıkların tedavisini olumsuz etkilediği ve ölüm riskini artırdığı yönündeki literatürle tutarlılık göstermektedir.}, number={5}, publisher={Eskişehir Osmangazi Üniversitesi}, organization={Yok}