TY  - JOUR
T1  - Artırılmış Gerçeklik ve Holografi Yakınsaması: Kavramsal ve Teknik Bir Taksonomi Çalışması
TT  - Convergence of Augmented Reality and Holography: A Conceptual and Technical Taxonomy
AU  - Balas, Oğuz
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.2339/politeknik.1686504
JF  - Politeknik Dergisi
PB  - Gazi Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9429
SP  - 1
EP  - 1
LA  - tr
AB  - Son yıllarda hızla çoğalan teknolojik yenilikler, birçok kavramın yeniden tanımlanmasını ve sınıflandırılmasını gerektirmektedir. Bu durum, bazı kavramsal karmaşaları beraberinde getirmiştir. Özellikle bu çalışmanın odağını oluşturan holografi ve artırılmış gerçeklik gibi yakınsak medya alanlarında; pazarlama amaçlı isimlendirmeler, popüler kültürün etkisi ve akademik yayınlardaki terminolojik tutarsızlıklar nedeniyle kavramlar birbirine karışmakta ya da hatalı şekilde kullanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, artırılmış gerçekliğin holografi ile kavramsal ve teknolojik bağlantılarını inceleyerek, kavramsal belirsizlikleri ortadan kaldıracak bir sınıflandırma modeli geliştirmektir. Araştırma, nitel araştırma paradigması çerçevesinde yürütülerek içerik analizi ve tematik çözümleme yöntemleri kullanılmıştır. Son yirmi beş yılda yayımlanmış bilimsel makaleler, raporlar, kitap ve kitap bölümlerinden oluşan literatür taranarak, holografi ve artırılmış gerçeklik türleri ile teknolojileri ve mevcut sınıflandırma yaklaşımları analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, bu iki alan arasındaki ayrımın görsel algı temelli bir yaklaşımla sistematik biçimde çözümlenebileceğini göstermektedir. Bu yolla, kavramsal belirsizlikleri ortadan kaldıracak; terminolojik ve teknolojik temellere dayanan özgün bir taksonomi modeli geliştirilmiştir. Geliştirilen model, özellikle tasarım, eğitim, sergileme, sahne sanatları ve sinema gibi multidisipliner çalışmalarda, alan yazındaki kavram karmaşasının azaltılmasına ve gelecekteki araştırmalara daha net bir terminolojik ve teknolojik çerçeve sunulmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir.
KW  - Görsel İletişim
KW  - Artırılmış Gerçeklik
KW  - Holografi
KW  - Yakınsama
KW  - Taksonomi
N2  - The rapid proliferation of technological innovations in recent years has necessitated the redefinition and reclassification of many concepts. This situation has brought along some conceptual confusion. Especially in convergent media fields such as holography and augmented reality, which are the focus of this study, concepts are confused or misused due to marketing-oriented nomenclature, the influence of popular culture and terminological inconsistencies in academic publications. The aim of this research is to develop a classification model that will eliminate conceptual ambiguities by examining the conceptual and technological connections of augmented reality with holography. The research was conducted within the framework of qualitative research paradigm and content analysis and thematic analysis methods were used. The literature consisting of scientific articles, reports, books and book chapters published in the last twenty-five years was reviewed, and holography and augmented reality types and technologies and existing classification approaches were analysed. The findings show that the distinction between these two fields can be systematically analysed with a visual perception-based approach. In this way, a unique taxonomy model based on terminological and technological foundations has been developed to eliminate conceptual ambiguities. The developed model aims to contribute to the reduction of conceptual confusion in the literature and to provide a clearer terminological and technological framework for future research, especially in multidisciplinary studies such as design, education, exhibition, performing arts and cinema.
CR  - [1]	“Geçmişten Geleceğe Yansımalar: Hologram”, Pera Müzesi [Çevrimiçi]. Erişim: 21 Aralık 2024. Adres: https://www.peramuzesi.org.tr/pera-ogrenme/atolye/gecmisten-gelecege-yansimalar-hologram/4506
CR  - [2]	Aslan, R. ve Erdoğan, S., “21. Yüzyılda hekimlik eğitimi: Sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, hologram”, Kocatepe Veteriner Dergisi, 10: 204–212, (2017).
CR  - [3]	Bingöl, B., “Yeni bir yaşam biçimi: Artırılmış gerçekli̇k (AG)”, Etkileşim, 1: 44–55, (2018).
CR  - [4]	Bakırcı, H., Gök, N., ve Artun, H., “Fen öğretiminde kullanılan hologram uygulamalarına yönelik Fen Bilimleri öğretmenlerinin görüşleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23: 1334–1348, (2021).
CR  - [5]	Young, H. D. ve Freedman, R. A., “Sears and Zemansky’s university physics: With modern physics”, 13, Addison-Wesley, (2012).
CR  - [6]	Hecht, E., “Optics: Global edition”, 5, Pearson, (2016).
CR  - [7]	Ackermann, G. K. ve Eichler, J., “Holography: A practical approach”, Wiley, (2007).
CR  - [8]	Falk, D., Brill, D., ve Stork, D., “Seeing the light: Optics in nature, photography, color, vision, and holography”, Echo Point Books, (2019).
CR  - [9]	Poissant, L., “Part IV: Holography”, Leonardo, 34: 370–380, (2001).
CR  - [10]	Hariharan, P., “Optical holography: Principles, techniques and applications”, 2, Cambridge University Press, (1996).
CR  - [11]	Saxby, G., “Practical holography”, Institute of Physics Publishing, Bristol and Philadelphia, (2004).
CR  - [12]	Poon, T.-C. ve Liu, J.-P., “Introduction to modern digital holography with Matlab”, Cambridge University Press, (2014).
CR  - [13]	Li, J., Hong, J., Zhang, Y., Li, X., Liu, Z., Liu, Y., ve Chu, D., “Cameras and display systems towards photorealistic 3D holography”, Springer, (2023).
CR  - [14]	Nehmetallah, G. T., Aylo, R., ve Williams, L. A., “Analog and digital holography with Matlab”, Spie Press, (2019).
CR  - [15]	Vacca, J. R., “Holograms & holography: Design, techniques & commercial applications”, Charles River Media, (2001).
CR  - [16]	Papagiannis, H., “Augmented human: How technology is shaping the new reality”, O’Reilly Media, Sebastopol, (2017).
CR  - [17]	Azuma, R. T., “A survey of augmented reality”, Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 6: 355–385, (1997).
CR  - [18]	Milgram, P. ve Kishino, F., “A taxonomy of mixed reality visual displays”, IEICE Transactions on Information Systems, E77-D: 1–15, (1994).
CR  - [19]	Milgram, P., Takemura, H., Utsumi, A., and Kishino, F., “Augmented reality: a class of displays on the reality-virtuality continuum,” Telemanipulator and Telepresence Technologies, 2351: 282–292, (1995).
CR  - [20]	 “WorldCat”[Çevrimiçi]. Erişim: 11Ağustos2024. Adres: https://search.worldcat.org/
CR  - [21]	Balas, O., “Hologramlar, holografik optik düzenekler ve bir artırılmış gerçeklik uygulaması”, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Hacettepe Üniversitesi, (2025).
CR  - [22]	Arnaldi, B., Guitton, P., ve Moreau, G., “Virtual reality and augmented reality: Myths and realities”, John Wiley & Sons., (2019).
CR  - [23]	Asundi, A., “Digital holography for MEMS and microsystem metrology”, Wiley, (2011).
CR  - [24]	He, Z., Sui, X., Jin, G., ve Cao, L., “Progress in virtual reality and augmented reality based on holographic display”, Applied Optics, 58: A74, (2019).
CR  - [25]	Park, S. E., “Technological convergence: Regulatory, digital privacy, and data security issues,” Congress.gov, Library of Congress, (2019).
CR  - [26]	Zhou, F., Dun, H. B. L., ve Billinghurst, M., “Trends in augmented reality tracking, interaction and display: A review of ten years of ISMAR”, Proceedings - 7th IEEE International Symposium on Mixed and Augmented Reality 2008, ISMAR 2008, 193–202, (2008).
CR  - [27]	 “Holocube: products: HOLOCUBE HC10” [Çevrimiçi]. Erişim: 17Mart2025. Adres: https://www.holocube.eu/products/holocube-hc10/photo/
CR  - [28]	“LG Display Unveils Latest Transparent OLED Solutions for Mobility at ‘InnoTrans 2022’ - LG Display Newsroom” [Çevrimiçi]. Erişim: 17 Mart 2025. Adres: https://news.lgdisplay.com/en/2022/09/lg-display-unveils-latest-transparent-oled-solutions-for-mobility-at-innotrans-2022/
CR  - [29]	MIT Medya Laboratuvarı, “Tensor Displays: High-Quality Glasses-Free 3D TV”, MIT Medya [Çevrimiçi]. Erişim: 25 Nisan 2025. Adres: https://www.media.mit.edu/projects/tensor-displays-high-quality-glasses-free-3d-tv/overview/
CR  - [30]	“Meta Quest 3: Mixed Reality VR Headset - Shop Now | Meta Store” [Çevrimiçi]. Erişim: 17Mart2025. Adres: https://www.meta.com/quest/quest-3/?srsltid=AfmBOooaWwdrn6VIJ21RghzCkinjqh1eY68kjYbZ3HWxxiXQ0a6DllLs
CR  - [31]	Stidwill, D. ve Fletcher, R., “Normal binocular vision: Theory, investigation and practical aspects”, Wiley-Blackwell, (2014).
CR  - [32]	“ELF-SR2 spatial reality display”, Sony Pro [Çevrimiçi]. Erişim: 22Kasım2024. Adres: https://pro.sony/en_IN/products/spatial-reality-displays/elf-sr2
CR  - [33]	“Magic Leap 2 Arrives In September With A Hefty Price Hike” [Çevrimiçi]. Erişim: 18Mart2025. Adres: https://www.slashgear.com/925745/magic-leap-2-arrives-in-september-with-a-hefty-price-hike/
CR  - [34]	Vividq, “Cobalt AR”, Vividq [Çevrimiçi]. Erişim: 25 Mart 2025. Adres:
https://www.vividq.com/products/cobalt-ar
CR  - [35]	Dispelix, “Augmented and mixed reality waveguide combiners”, Dispelix [Çevrimiçi]. Erişim: 25Mart2025. Adres: https://dispelix.com/technology/
CR  - [36]	Schmalstieg, D. ve Höllerer, T., “Augmented reality: Principles and practice”, Addison-Wesley, (2016).
CR  - [37]	“Looking Glass 16" Spatial Displays” [Çevrimiçi]. Erişim: 18 Mart 2025. Adres: https://lookingglassfactory.com/16-spatial-oled
CR  - [38]	Lemercier, J., “No-logram”, Studio Lemercier, 2017 [Çevrimiçi]. Erişim: 20 Aralık 2024. Adres: https://joanielemercier.com/no-logram/
CR  - [39]	Farkas, K. ve de Lara, E., IO2 Technology’s 3D Heliodisplay. [Fotoğraf], New Products, IEEE Pervasive Computing, 4: 4–7, (2005).
CR  - [40]	Ruiz-Avila, J., “Holovect: Holographic vector display”, Kickstarter, 2017 [Çevrimiçi]. Erişim: 02Aralık2024. Adres: https://www.kickstarter.com/projects/2029950924/holovect-holographic-vector-display?ref=discovery&term=Holovect%3A%20Holographic%20Vector%20Display&total_hits=1&category_id=16
CR  - [41]	Smalley, D., “A hologram of a butterfly” [Çevrimiçi]. Erişim: 15Aralık2024. Adres: https://news.mit.edu/2013/cheap-color-holographic-video-0619
CR  - [42]	 “Holo video”, MIT Media Lab[Çevrimiçi]. Erişim: 12Aralık2024. Adres: https://www.media.mit.edu/spi/holoVideoAll.htm
UR  - https://doi.org/10.2339/politeknik.1686504
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4817305
ER  -