TY - JOUR T1 - SON 5000 YILLIK DÖNEMDE MEYDANA GELEN SICAKLIK SALINIMLARI İLE GÜNEŞ LEKELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER TT - (The Relations Between Climatic Fluctuations and The Sunspot Number For The Last Period of 5000 years) AU - Özdemir, M. Ali AU - Bozyurt, Okan PY - 2004 DA - August JF - Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi JO - AKÜSBD PB - Afyon Kocatepe Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1302-1265 SP - 87 EP - 102 VL - 6 IS - 1 LA - tr AB - ÖZETDünya ikliminde değişime neden olan faktörler arasında atmosfer- okyanus ilişkisi, volkanik aktiviteler, planeter faktörler, coğrafi konum belirtildiği halde, güneş aktiviteleri ve onun sonucu olan güneş lekelerindeki değişiklikler üzerinde yeterince durulmamıştır. Güneş aktivitelerinde meydana gelen değişiklikler ve bunların global iklim üzerindeki etkisi Değişken Yıldız Hipotezi ile açıklanmaya çalışılmış, ancak bu ilişki tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır. Ayrıca 20. yüzyılda, küresel ısınma ve nedenleri ile ilgili pek çok görüş ortaya atılmış olmasına rağmen güneş aktivitelerinin iklim değişmelerine etkisi üzerinde yeterince durulmamıştır.Bu çalışmada M.Ö. 3000 ile M.S. 2000 yılları arasında güneş lekeleri ile sıcaklık verileri arasındaki ilişkiler incelenmiş, sıcaklık değişimleri ve onun bir göstergesi olan buzul ilerleme ve gerilemeleri karşılaştırılmıştır. Güneş lekeleri sayısı M.Ö. 3000-1600, M.Ö. 100-M.S. 300, M.S. 900-1300 (Ortaçağ sıcak dönemi veya rönesans), M.S. 1850-2000 yılları arasındaki dönemlerde artmış bunun paralelinde sıcaklıklar da artmış, buna karşılık buzullar gerilemiş ve incelmiştir. Güneş lekeleri sayısı M.Ö. 1600-200, M.S. 300-800 ve 1350-1850 (Küçük Buzul Çağı) yılları arasındaki dönemlerde azalmış, sıcaklıklar düşmüş, buzullar kalınlaşmış ve ilerlemiştir. KW - güneş lekeleri KW - iklim KW - buzul KW - sıcaklık N2 - ABSTRACTAltough many toughts were discussed about global warming in 20 th century, climatologists didn’t give importance to the role of sunspots and solar activities which is the one of factors about climatic changes in the earth in climatological studies. These important factors are atmosphere-ocean relations, volcanic activities, planetar factors, geographical position. The changes in solar activities and the effects of these changes on global climate are explained by means of the title which is called variable star hypothesis. However, the relations between climatic changes and sunspots can not be explained clearly.In this study, the relations of the data of temperature and sunspots are analysed, the number of sunspots and the changes of temperature are comparisoned with each other. At the same time glacial activities are also discussed in terms of retreat and advance between the years B.C. 3000 and 2000. The number of sunspots were maximum in B.C. 3000- B.C.1600,B.C. 100-A.C. 300, A.C. 900-1300 (Medieval warm period) and in the years 1850-2001. On the other hand, because of the fact that the number of sunspots decreased, temperatures declined, seriously, glaciers advanced, steadily in B.C.1600-B.C.200, A.C. 300-800 and 1350-1850 (Little Ice Age) CR - Atalay, İbrahim, 1998, Genel Fiziki Coğrafya, s.14, Ege Üniversitesi Basımevi, İZMİR. CR - Erinç, Sırrı, 1957, Tatbiki Klimatoloji ve Türkiye’nin İklim Şartları,s.145-150, İstanbul Teknik Üniversitesi Matbaası, İSTANBUL. CR - Erinç, Sırrı,1971, Jeomorfoloji II; İstanbul Üniversitesi Yay. No:1628, İSTANBUL. CR - Erinç, Sırrı, 1996, Klimatoloji ve Metotları (Genişletilmiş 4. Baskı), Alfa Basım CR - Yayım Dağıtım, İSTANBUL CR - Erol, Oğuz, 1999, Genel Klimatoloji (Genişletilmiş 5. Baskı), Çantay Kitabevi, İSTANBUL. CR - Oliver, John, E. and Faırbrıdge, Rhodes W., 1987, The Encyclopedıa Of Climatology, Little Ice Age, s: 547, Van Nostrand Reınhold, NEW YORK. CR - Gore, Al, 1992, Earth in the Balance (Ecology and the Human Spirit), s:57-59, 88¬94, 96-99, Houghton Mifflin Company, BOSTON, NEW YORK, LONDON CR - Lamb, H. H., 1984, Some studies of The Little Ice Age of recent centuries and its great storms, in climatic change on a Yearly and Millenial Basis. CR - Pıckerıng, Kevin T. And Owen, Lewis A., 1993, An introduction to global Environmental Issues, s: 24-32, Routledge, LONDON and NEW YORK. CR - Worster, Donald, 1988, The Ends of the Earth (Perspectives on Modern Environmental History), s: 39-79, Cambridge University Press, CAMBRIDGE. CR - Sezer, L. İhsan,1993,Güneş lekeleri ile iklim unsurları arasındaki ilişkiler üzerine bir inceleme: İzmir örneği (1942-1963) Ege Coğrafya Dergisi Sayı7,161-188. İzmir UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/akusosbil/issue//1686760 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4818343 ER -