@article{article_1687129, title={Jean-Paul Sartre’da Bilinç: Fenomenolojik Ontolojinin Temelleri}, journal={Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi}, pages={139–152}, year={2025}, DOI={10.56387/ahbvedebiyat.1687129}, author={Atabey Öksüz, Yasemin}, keywords={Bilinç, fenomenoloji, özgürlük, varlık, hiçlik, yönelimsellik.}, abstract={Bu çalışma, Sartre’ın bilinç anlayışını fenomenolojik ve ontolojik düzlemde incelemektedir. Sartre önce fenomenolojik ontolojiyi kurar ve ardından hümanist ateist varoluşçuluğu geliştirir. Bu makale ile Sartre’ın kurmuş olduğu fenomenolojik ontoloji ve hümanist ateist varoluşçuluğun temel kavramları göz önüne alınarak bilinç kuramı ile ilgili belirlenimler ortaya koyulmaya çalışılır. Sartre’ın fenomenolojisi Husserl ve Heidegger etkisinde şekillenir. Husserl, fenomenlerin özlerini ortaya koyma isteğiyle fenomenolojiye yönelir. Bunu da bilincin yapısı üzerinden ortaya koymaya çalışır. Heidegger ise varlığın anlamının unutulduğunu söyleyerek yeniden bir varlık soruşturmasına girişir. Heidegger, fenomenolojiyi bu soruşturmanın yöntemi olarak kullanır. Sartre fenomenolojiyi hem Husserl gibi epistemolojik alana uygular hem de Heidegger gibi ontolojik alana uygular. Sartre’ın Husserl ve Heidegger’den esinlenerek geliştirdiği bilinç kuramı, bilinci yalnızca yansıtıcı değil, aynı zamanda özgürlükle özdeş bir yapı olarak ele alır. Bilinç, Sartre’a göre bir hiçliktir ve bu hiçlik, özgürlük ile etik sorumluluğun temelini oluşturur. Çalışmada bu ifade edilenlerin ışığında Sartre’ın bilinç kuramı varlık, hiçlik, aşkınlık, yönelimsellik gibi temel kavramlar aracılığıyla ortaya koyulmaya çalışılır. Makalenin giriş bölümünde bilince dair genel görüşler verildikten sonra ikinci bölümde asıl meselemiz olan Sartre varoluşçuluğunun fenomenolojik temelleri üzerinde duruldu. Daha sonra bilincin hiçlikle olan ilişkisi açıklanarak Sartre’ın varlık ayrımına değinildi. Sonraki bölümde başkasının bilinçteki rolü ele alındı. Tüm bunlarla bağlantılı olarak Sartre’ın düşüncesinde merkezi konumda olan özgürlük ve sorumluluk arasındaki ilişkisinin zorunlu doğası ortaya kondu.}, number={12}, publisher={Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi}