TY - JOUR T1 - REAGAN DOKTRİNİ VE DÜŞÜK YOĞUNLUKLU ÇATIŞMALAR: KOMÜNİZME KARŞI MÜCADELENİN İNSANİ VE JEOPOLİTİK BEDELLERİ TT - The Reagan Doctrıne and Low-Intensıty Conflıcts: The Human and Geopolitical Implications of the Struggle Against Communism. AU - Arslan, Lütfi PY - 2025 DA - August Y2 - 2025 JF - Akademik Tarih ve Araştırmalar Dergisi JO - ATAD PB - Mehmet ÇELİK WT - DergiPark SN - 2687-5624 SP - 8 EP - 43 VL - 8 IS - 13 LA - tr AB - Reagan Doktrini, 1980'lerde ABD'nin Soğuk Savaş Dönemi’nde komünizmin yayılmasını engellemek amacıyla benimsediği bir dış politika stratejisidir. Yeni muhafazakâr aktörler tarafından şekillendirilen bu yaklaşımda yoğunluğu azaltılmış çatışma yöntemleri kullanılmış ve demokratikleştirme söylemi ön planda tutulmuştur. “Düşük yoğunluklu çatışmalar (DYÇ)” aracılığıylakomünist rejimlere karşı direniş hareketlerini desteklemeyi hedeflemiştir. Bu makale, doktrinin “Nikaragua, Angola, Afganistan ve Kamboçya” gibi bölgelerde yarattığı küresel etkileri analiz ederek, DYÇ’lerin uluslararası güvenlik ve insani krizler üzerindeki uzun vadeli sonuçlarını incelemektedir. Reagan Doktrininin en tartışmalı uygulamalarından biri, Nikaragua’daki “Kontralar” gibi insan hakları ihlalleriyle suçlanan gruplara verilen askerî ve mali destek olmuştur. ABD’nin bu grupları “özgürlük savaşçıları” olarak tanımlamasına rağmen, sivil katliamlar, uyuşturucu ticareti ve terör eylemleri,doktrinin etik çelişkilerini ortaya koymuştur. Benzer şekilde, Angola’da “UNITA”ya ve Afganistan’da mücahitlere sağlanan yardımlar, bölgesel istikrarsızlığı derinleştirirken, “El-Kaide” gibi radikal örgütlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Nitel araştırma yöntemi ile yapılan bu araştırmada Bu çalışmada, Reagan Doktrini'nin (1981-1989) çok yönlü etkileri incelenerek, hem Sovyetler Birliği'ne karşı başarılı bir strateji hem de kalıcı jeopolitik istikrarsızlık kaynağı olarak ikili mirasının analiz edilmesi amaçlanmıştır. Veriler doküman analizi ile toplanıp değerlendirilmiştir. Uygulama sürecinde doktrinin düşük yoğunluklu demokrasiyle sonuçlandığı, uluslararası koşullar ve ulusal çıkarlar doğrultusunda komünist rejimlere karşı mücadele eden hükümet dışı gruplara destek verildiği, CIA’in gizli operasyonları ve Kongre yasaklarını aşma çabalarının ABD’nin hukuk dışı müdahale stratejilerini normalleştirdiği sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak, Reagan Doktrini, kısa vadede SSCB-Sovyet etkisini kırmada başarılı olsa da DYÇ’ler yoluyla tetiklenen şiddet sarmalı, insani krizler ve radikalleşme, günümüz uluslararası çatışma dinamiklerini şekillendirmeye devam etmektedir. Sovyetlerin geriletilmesindeki nicel başarı ölçütleri, doktrinin tetiklediği insani felaketlerin ve uzun vadeli güvenlik tehditlerinin boyutlarıyla karşılaştırıldığında, bu çalışma Soğuk Savaş sonrası dünya düzeninin bedelini anlamak için kritik bir çerçeve sunmaktadır. KW - Asimetrik Savaş KW - CIA KW - Düşük Yoğunluklu Çatışma KW - Kontralar KW - Reagan Doktrini KW - Soğuk Savaş N2 - The Reagan Doctrine was a foreign policy strategy adopted by the United States during the Cold War era in the 1980s to prevent the spread of communism. Shaped by new conservative actors, this approach employed reduced-intensity conflict methods and prioritised the rhetoric of democratisation. The objective of the programme was to provide support for resistance movements against communist regimes by means of 'low-intensity conflicts' (LICs). The present article conducts an analysis of the global effects of the doctrine in regions such as Nicaragua, Angola, Afghanistan, and Cambodia, examining the long-term consequences of LICs on international security and humanitarian crises. One of the most contentious applications of the Reagan Doctrine was the provision of military and financial support to groups accused of human rights violations, such as the 'Contras' in Nicaragua. Despite the United States' characterization of these groups as 'freedom fighters', evidence of civilian massacres, drug trafficking, and terrorist acts revealed the ethical contradictions inherent in the doctrine. Furthermore, the provision of aid to 'UNITA' in Angola and to the mujahideen in Afghanistan served to exacerbate regional instability, thereby creating the conditions for the subsequent emergence of radical organisations such as 'Al-Qaeda'. This study, conducted using qualitative research methods, examines the multifaceted effects of the Reagan Doctrine (1981-1989), with a view to analysing its dual legacy as both a successful strategy against the Soviet Union and a source of lasting geopolitical instability. The data was collected and evaluated through a meticulous analysis of relevant documents. It was concluded that during its implementation, the doctrine resulted in low-intensity democracy, support was given to non-governmental groups fighting communist regimes in line with international conditions and national interests, and the CIA's covert operations and attempts to circumvent congressional prohibitions normalised the US's strategy of illegal intervention. Consequently, although the Reagan Doctrine succeeded in weakening the influence of the USSR in the short term, the spiral of violence, humanitarian crises, and radicalisation triggered by the DYÇs continues to shape today's international conflict dynamics. When the quantitative measures of success in repelling the Soviets are weighed against the scale of the humanitarian disasters and long-term security threats triggered by the doctrine, this study provides a critical framework for understanding the cost of the post-Cold War world order. CR - Arşiv ve Resmi Kaynaklar CR - ABD Dışişleri Bakanlığı Tarihçi Ofisi: https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1981-88v06 CR - ABD Kongre Tutanakları, H.R. 2760: https://www.govinfo.gov/content/pkg/STATUTE-98/pdf/STATUTE-98-Pg1937.pdf CR - ABD Savunma Bakanlığı Raporları 1987 Yıllık Rapor (Bölüm 5): https://history.defense.gov/Portals/70/Documents/annual_reports/1987_DoD_AR.pdf CR - CRS Reports Archive, Rapor No: 86-88 F, (https://www.everycrsreport.com/reports/86-88F.html) CR - F99-a51-451: https://reaganlibrary.archives.gov/archives/speeches/1986/111386c.htm CR - FEC.gov 1980 Election Archive (https://uselectionatlas.org/RESULTS/index.html) CR - FEC.gov 1984 Election Archive: Uselectionatlas.org (https://uselectionatlas.org/RESULTS/index.html) CR - FOIA Doc. 5079e89, (CIA FOIA Electronic Reading Room- https://foia.state.gov/ & https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1981-88v06 CR - NAID 2668821: NARA 1980 Election Documents (https://www.archives.gov/electoral-college/1980) CR - NAID 2668823: NARA Electoral College Documents (https://www.archives.gov/electoral-college) CR - National Security Decision Directive (NSDD) 75 (17 Ocak 1983), Erişim: Reagan Library Archives (https://www.reaganlibrary.gov/sites/default/files/archives/reference/scanned-nsdds/nsdd75.pdf) National Securty Archive: https://nsarchive.gwu.edu/virtual-reading-room CR - Makale ve Eserler CR - Akçay, Engin; Akbal, Özdemir, “ABD Güvenlik Politikasında Söylem ve Pratik.” Yönetim Bilimleri Dergisi 11, 22 (2013): 7-29. CR - Abrams, Burton A, "How Richard Nixon Presured Arthur Burns Evidence from the Nixon Tapes." Journal of Economic Perspectives 20, 4 (2006): 177-188. DOI: 10.1257/jep.20.4.177 CR - Ambrose, Stephen E. Dünyaya Açılım: 1938’den Günümüze Amerikan Dış Politikası. çev. Ruhican Tul, Dış Politika Enstitüsü, 1992. CR - Armaoğlu, Fahir. 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: İş Bankası, 1991. CR - Armaoğlu, Fahir. 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. 18. bs., İstanbul: Alkım Yayınevi, Nisan 2012. CR - Arnson, Cynthia. Crossroads: Congress, the President, and Central America: 1976-1993. Pensilvanya: Pennsylvania State University Press, 1993. CR - Aşar, Yusuf Aşar. Ortadoğu, Değişen Dengeler. İstanbul: Rehber Yayınları, İstanbul, 1991. Ataç, Kaan Kutlu ve Tezcanlar, Arda. “Örtülü Eylemler: Amerikan Dış Politikasının Gizli Eli ve Nikaragua Örneği.” Anadolu Strateji Dergisi 4,1 (2022): 33-46. CR - Pemberton, Willeam E., Exit with Honor: The Life and Presidency of Ronald Reagan, Routledge, 1997. CR - Reagan, Ronald. State of the Union Address. Weekly Compilation of Presidential Documents 22, 22 Mart 1986. "Policy Toward Angola and Nicaragua" (11 Temmuz 1985).” Foreign Relations of the United States (FRUS) 1981-1988, VI, Erişim: https://history.state.gov/ CR - Rubin, Michael. “Who is Responsible for the Taliban? The Washington Institute, March 2002. CR - Sander, Oral. Siyasi Tarih: 1918-1994. 24. bs., Ankara: İmge Kitabevi, Ekim 2014. CR - Scott, James M. Deciding to Intervene: The Reagan Doctrine and American Foreign Policy, Duke University Press, 1996. CR - Schaller, Michael. Ronald Reagan. Oxford University Press, Oxford, 2011. , Smith, Peter H. Talons of the Eagle: Dynamics of U.S.-Latin American Relations. Oxford: Oxford University Press, 1996. CR - Stockwell, John. In Search of Enemies: A CIA Story, W.W. Norton & Company, 1978. Stone, Oliver, ABD’nin Gizli Tarihi, y.y., 2012. http://www.tvyo.com/abdnin-gizlitarihi/video/abdnin-gizli-tarihi-1bolum (erişim: 18.03.2025) CR - Sümer, Gültekin, “Amerikan Dış Politikasının Kökenleri ve Amerikan Dış Politik Kültürü.” Uluslararası İlişkiler Dergisi 5, 19 (2008): 119-144. CR - Schweizer, Peter, Victory: The Reagan Administration's Secret Strategy That Hastened the Collapse of the Soviet Union. Atlantic Monthly Press, 1994. CR - Shultz, Richard H. The Soviet Union and Revolutionary Warfare: Principles, Practices, and Regional Comparisons, Hoover Institution Press. 1988. CR - Thatcher, Margaret, “Başkan Reagan'a Övgü”, 11 Haziran 2004. http://margaretthatcher.org/speeches/displaydocument.asp?docid=110360 CR - Türkman, Sayim, ABD, Orta Doğu ve Türkiye, Ankara: Nobel Basımevi, 2007. CR - Walker, Thomas, W., Nicaragua: The Land of Sandino. Westview Press, Boulder, 1991. CR - Wright, George. The Destruction of a Nation: United States' Policy Toward Angola Since 1945. Pluto Press, 1997. CR - Yalçın, Osman, “İkinci Dünya Savaşı Sonrasında Sovyet Tehdidi Karşısında Kalan Türkiye’nin Batı ile İş birliği Yapma Süreci.” Turkish Studies 8, 5 (2013): 919-958. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataddergi/issue//1689149 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4827847 ER -