TY  - JOUR
T1  - Fiziksel Aktivite ve Spor Derslerinde Alan Bilgisinin Analizi: Ders İzlencelerinin İncelenmesi
TT  - Analyzing Content Knowledge in Physical Activity and Sports Courses: Insights from a Syllabus Review
AU  - Nayır, Nazım Abdurrahim
AU  - Ateşoğlu, Aslişah
AU  - Dervent, Fatih
AU  - Devrilmez, Erhan
PY  - 2025
DA  - September
Y2  - 2025
DO  - 10.17644/sbd.1693008
JF  - Spor Bilimleri Dergisi
JO  - SBD
PB  - Hacettepe Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2667-6672
SP  - 220
EP  - 235
VL  - 36
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Öğretmenlerin, öğrencilere bir konuyu ya da beceriyi öğretmek için derin alan bilgisine sahip olmaları gerekmektedir. Alan bilgisinin önemi ulusal ve uluslararası öğretmenlik yeterliliklerine yansımaktadır. Öğretmen yetiştirme kurumlarının öğretim programları öğretmen yeterliliklerini kazandırmada önemli bir göstergedir. Bu doğrultuda çalışmamızın amacı, beden eğitimi ve spor öğretmenliği lisans programlarında yürütülen fiziksel aktivite ve spor derslerinin genel alan bilgisi (performans odaklı) ve özelleşmiş alan bilgisi (öğretmenlik odaklı) açısından incelenmesidir. Açıklayıcı sıralı desendeki karma araştırmanın kullanıldığı bu çalışmada yedi coğrafi bölgenin her birinden üç üniversite olmak üzere toplamda 21 üniversite orantısız tabakalama örnekleme ile rastgele belirlenmiştir. Araştırmanın nicel kısmında 21 üniversiteden toplam 168 fiziksel aktivite ve spor dersine ait ders izlenceleri kodlanmıştır. Nitel kısmında ise bu dersleri yürüten toplam dokuz öğretim elemanı ile yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Yedi sorudan oluşan görüşme formu nicel verilerin incelenmesi sonrası alan bilgisi konusunda uzmanların katılımıyla gerçekleştirilen bir panel sonucunda geliştirilmiştir. Nicel veriler betimleyici analizle incelenmiştir. Fiziksel aktivite ve spor derslerinin ders izlencelerinin kodlanmasından elde edilen veriler, derslerin %72,95 genel alan bilgisi ve %7,98 özelleşmiş alan bilgisi odaklı olarak işlendiğini ortaya koymaktadır. Öğretim elemanları ile yapılan görüşmelerden elde edilen nitel verilerin tümevarımsal tematik analizi sonucunda üç ana tema ortaya çıkmıştır: öğretimi yapılandırma, sporlarla ilgili bilgi ve becerilere sahip olma ve öğretimi değerlendirme. Ayrıca alt temalar incelendiğinde verilerin %83,25’lik bölümünün genel alan bilgisine, %16,25’lik bölümünün ise özelleşmiş alan bilgisine yönelik olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak beden eğitimi ve spor öğretmenliği lisans programlarında okutulan fiziksel aktivite ve spor derslerinin öğretmen adaylarının öğretmenlik becerisini geliştirmekten ziyade sporlardaki performanslarını yükseltmeyi amaçlayan genel alan bilgisi odaklı olduğu tespit edilmiştir.
KW  - Beden eğitimi
KW  - Öğretim programı
KW  - Öğretmen yeterliliği
KW  - Pratiğe dayalı öğretmen yetiştirme
N2  - Content knowledge refers to the knowledge teachers need to teach a subject or skill effectively. This is emphasized in both national and international teaching standards, with teacher education syllabi playing a key role in developing such qualifications. This study aimed to examine the physical activity and sports courses in physical education teacher education undergraduate programs in terms of common content knowledge (performance-focused) and specialized content knowledge (teaching-focused). A mixed-methods sequential explanatory design was used. Twenty-one universities, three from each of Türkiye’s seven geographical regions, were selected through random sampling. In the quantitative phase, 168 physical activity and sports course syllabi were coded for content knowledge. In the qualitative phase, semi-structured interviews were conducted with nine faculty members who teach these courses. The interview questions, developed by a panel of experts, were based on insights from the quantitative data. Descriptive analysis of the syllabi showed that 72.95% focused on common content knowledge, while only 7.98% addressed specialized content knowledge. Thematic analysis of interview data revealed three main themes: construction of teaching, knowledge, and skills related to sports, and evaluation of teaching. Further analysis showed that 83.25% of interview responses related to common content knowledge, and 16.25% to specialized content knowledge. In conclusion, physical activity and sports courses in physical education teacher education programs are primarily centered on common content knowledge aimed at sports performance, rather than on developing the teaching-specific skills of pre-service physical education teachers.
CR  - Akman Dömbekci, H., ve Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 141-160. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227330
CR  - Aldrich, J. O., ve Cunningham, J. B. (2016). Using IBM SPSS statistics (2nd ed., pp. 110-126). Sage, California.
CR  - Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
CR  - Ball, D. L., Thames, M. H., ve Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389–407. https://doi.org/10.1177/0022487108324554
CR  - B Bilgiç, M., Uğurlu, A., Devrilmez, E., Dervent, F., ve Ward, P. (2024). Validation of a common content knowledge test for hiking and camping. Journal of Teaching in Physical Education, 43(3), 483-489. https://doi.org/10.1123/jtpe.2023-0203
CR  - Braun, V., ve Clarke, V. (2012). Thematic analysis. In H. Cooper, P. M. Camic, D. L. Long, A. T. Panter, D. Rindskopf, ve K. J. Sher (Eds.), APA handbook of research methods in psychology, Vol. 2. Research designs: Quantitative, qualitative, neuropsychological, and biological (pp. 57–71). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/13620-004
CR  - Braun, V. ve Clarke, V. (2022). Thematic analysis: A practical guide. (pp. 33-69). Sage, London.
CR  - Chang, S. H., Ward, P., ve Goodway, J. D. (2020). The effect of a content knowledge teacher professional workshop on enacted pedagogical content knowledge and student learning in a throwing unit. Physical Education and Sport Pedagogy, 25(5), 493–508. https://doi.org/10.1080/17408989.2020.1743252
CR  - Creswell, J., W., ve Creswell, J. D. (2021). Araştırma tasarımı-nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. E. Karadağ). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal çalışmanın yayım tarihi, 2018).
CR  - Darling-Hammond, L. (2021). Defining teaching quality around the world. European Journal of Teacher Education, 44(3), 295–308. https://doi.org/10.1080/02619768.2021.1919080
CR  - Department for Education. (2021). Teachers’ standards guidance for school leaders, school staff and governing bodies. https://assets.publishing.service.gov.uk/media/61b73d6c8fa8f50384489c9a/Teachers__Standards_Dec_2021.pdf
CR  - Dervent, F., Devrilmez, E., İnce, M. L., ve Ward, P. (2018a). Beden eğitimi öğretmenleri için futbol genel alan bilgisi bilgi testinin güvenirlik ve geçerliği. Spor Bilimleri Dergisi, 29(1), 39-52. https://doi.org/10.17644/sbd.326631
CR  - Dervent, F., Devrilmez, E., İnce, M. L., ve Ward, P. (2020a). A national analysis of the content knowledge of Turkish physical education teacher education students, Physical Education and Sport Pedagogy, 25(6), 613-628. https://doi.org/10.1080/17408989.2020.1779682
CR  - Dervent, F., Kurucan, A., Devrilmez, E., ve Ward, P. (2022). Relationships between university instructors’ and preservice teachers’ content knowledge. European Physical Education Review, 28(3), 686-703. https://doi.org/10.1177/1356336X211072489
CR  - Dervent, F., Tatlıcı, B. B., Küçük Yetgin, M., Devrilmez, E. (2020b). Beden eğitimi öğretmen adaylarına yönelik hentbol genel alan bilgisi testi. Journal of Physical Education and Sports Studies, 12(2), 66-78. https://doi.org/10.30655/besad.2020.29
CR  - Dervent, F., Ward, P., Devrilmez, E., ve Tsuda, E. (2018b). Transfer of content development across practica in physical education teacher education. Journal of Teaching in Physical Education, 37(4), 330-339. https://doi.org/10.1123/jtpe.2017-0150
CR  - Dervent, F., Ward, P., Xie, X., Tsuda, E., Santiago, J. A., Ko, B., Kim, I., Iserbyt, P. ve Devrilmez, E. (2025). Implementing practice-based physical education teacher education pedagogies. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 96(3), 27–34. https://doi.org/10.1080/07303084.2024.2444585
CR  - Devrilmez, E., Çabıtçı, M., Uyar, H. İ., Çiy, D., Bozkurt, K., ve Dervent, F. (2019a). 14 haftalık voleybol dersinin beden eğitimi öğretmen adaylarının alan bilgisine etkisi. Journal of Physical Education and Sports Studies, 11(1), 51-59. https://doi.org/10.30655/besad.2019.15
CR  - Devrilmez, E., ve Dervent, F. (2019a). Beden eğitimi ve spor bölümlerindeki öğrencilerin alan bilgisi düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Physical Education and Sports Studies, 11(1), 37-50. https://doi.org/10.30655/besad.2019.14
CR  - Devrilmez, E., ve Dervent, F. (2019b). Özelleşmiş alan bilgisi odaklı badminton eğitiminin beden eğitimi öğretmen adaylarının alan bilgisine etkisi. Sportive, 2(1), 50-61.
CR  - Devrilmez, E., Dervent, F., Uyhan, O., Çabıtçı, M., Devrilmez, M., Bilgiç, M., ve Tabak, E. Y. (2023). Badminton genel alan bilgisi testinin geçerliği ve güvenirliği: Bir rasch analizi çalışması. Sportive, 6(1), 1-13. https://doi.org/10.53025/sportive.1193964
CR  - Devrilmez, E., Dervent, F., ve Yoruç Çotuk, M. (2019b). Validation of volleyball common content knowledge test. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences -IJSET, 5(1), 31-39. https://doi.org/10.18826/useeabd.525133
CR  - Erdem, N., Acet, M., ve Tabak, E. Y. (2023). Spor bilimleri öğrencilerinin futbol alan bilgisi düzeylerinin incelenmesi. Journal of Physical Education and Sports Studies, 15(1), 64-75. https://doi.org/10.55929/besad.1150649
CR  - Güner Dalar, G. (2023). Beden eğitimi öğretmenlerinin öğrenci hatalarına yönelik uyarlamalarının öğrenci performansına etkisi.  [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
CR  - Hastie, P. (2022). A primer on content knowledge in physical education research. Journal of Teaching in Physical Education, 41(1), 165-170. https://doi.org/10.1123/jtpe.2020-0221
CR  - Iserbyt, P., Coolkens, R., Loockx, J., Vanluyten, K., Martens, J., ve Ward, P. (2020). Task adaptations as a function of content knowledge: A functional analysis. Research Quarterly for Exercise and Sport, 91(4), 539–550. https://doi.org/10.1080/02701367.2019.1687809
CR  - İnce, M. L., P. Ward., ve E. Devrilmez. (2012). Common content knowledge and specialized content knowledge on physical activity and sport courses in Turkish PETE programs. Paper Presented at 12th International Sport Science Congress, Denizli. December 12‒14.
CR  - Kim, I., Lee, Y. S., Ward, P., ve Li, W. (2015). A critical examination of movement content knowledge courses in physical education teacher education programs. Journal of Teaching in Physical Education, 34(1), 59-75. https://doi.org/10.1123/jtpe.2013-0166
CR  - Kim, I. (2016). Exploring changes to a teacher’s teaching practices and student learning through a volleyball content knowledge workshop. European Physical Education Review, 22(2), 225-242. https://doi.org/10.1177/1356336X15599009
CR  - Kim, I., ve Ko, B. (2020). Content knowledge, enacted pedagogical content knowledge, and student performance between teachers with different levels of content expertise. Journal of Teaching in Physical Education, 39(1), 111-120. https://doi.org/10.1123/jtpe.2018-0292
CR  - Kim, I., Ward, P., Li, W., Stuhr, P. T., ve Larson, K. (2010). Content knowledge on basketball as a function of playing and coaching experience. Oral presentation at Ohio Association for Health, Physical Education, Recreation, and Dance. Columbus, Ohio
CR  - Koç Başaran, Y. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. The Journal of Academic Social Science, 47, 480-495. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.12368
CR  - Korthagen, F.A.J. (2010). How teacher education can make a difference. Journal of Education for Teaching, 36(4), 407–23. https://doi.org/10.1080/02607476.2010.513854
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018a). 5-8. Sınıflar beden eğitimi ve spor dersi öğretim program. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018120201950145-EDEN%20EGITIMI%20VE%20SPOR%20OGRETIM%20PROGRAM%202018.pdf
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018b). 9-12. sınıflar beden eğitimi ve spor dersi öğretim programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018120203530835-Beden%20Egitimi%20ve%20Spor%20Dersi%20Ogretim%20Program%C4%B1%20(ORTOGRT)%2020.01.2018.pdf
CR  - Mertens, D. M. (2015). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed method. 4th ed. (pp. 393-404). Sage, California.
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2019a). 2019 Kpss öğretmenlik alan bilgisi testi konu dağılımı. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2019/KPSS/OABT/konudagilim0102019.pdf
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2019b). Kamu personel seçme sınavı öğretmenlik alan bilgisi testi beden eğitimi öğretmenliği. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2019/KPSS/OABT/bedenegogr29072019.pdf
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2020). Kamu personel seçme sınavı öğretmenlik alan bilgisi testi beden eğitimi öğretmenliği. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2020/KPSS/OABT/bedenegogr21092020.pdf
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2021). Kamu personel seçme sınavı öğretmenlik alan bilgisi testi beden eğitimi. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/KPSS/OABT/beden-egitimi-oabt-15082021.pdf
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM].  (2022). Kamu personel seçme sınavı öğretmenlik alan bilgisi testi beden eğitimi. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2022/KPSS/OABT/bedenegitimi02102022.pdf
CR  - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM].  (2023). Kamu personel seçme sınavı öğretmenlik alan bilgisi testi beden eğitimi. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2023/KPSS/OABT/bedenegitimi06082023.pdf
CR  - Saldaña, J. (2016). The coding manual for qualitative researchers (3th ed., pp. 86-91). Sage Publications Ltd.
CR  - SHAPE America (Society of Health and Physical Educators). (2017). National standards for initial physical education teacher education. (Author: Reston, V.A.) Erişim adresi: https://www.shapeamerica.org/accreditation/peteacherprep.aspx
CR  - Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15, 4-14.
CR  - Stuhr, P. T. (2009). Relationships between prior experiences and subject matter knowledge. Research presentation at the American Alliance of Health, Physical Education, Recreation, and Dance (AAHPERD). Tampa Bay, FL
CR  - Tsuda, E., Ward, P., Ko, B., Santiago, J. A., Iserbyt, P., Dervent, F., Devrilmez, E., Kim, I., ve Xie, X. (2025). Physical education preservice teachers’ perspectives on practice-based teacher education pedagogies: Teaching rehearsals and repeated teaching. Journal of Teaching in Physical Education. Basımdan önce çevrimiçi olarak yayınlandı. https://doi.org/10.1123/jtpe.2024-0189
CR  - Tsuda, E., Ward, P., Y. Li, K. Higginson, K. Cho, Y. He, ve J. Su. (2019a). Content knowledge acquisition in physical education: Evidence from knowing and performing by majors and nonmajors. Journal of Teaching in Physical Education, 38 (3): 221–232. https://doi.org/10.1123/jtpe.2018-0037
CR  - Tsuda E, Ward P, Ohnishi, ve Yoshino, S. (2019b). Japanese physical education preservice teachers’ specialized content knowledge. International Journal of Sport and Health Science 17, 186–196. https://doi.org/10.5432/ijshs.201923
CR  - Tsuda, E., Ward, P., Ressler, J. D., Wyant, J., He, Y., Kim, I., ve Santiago, J. A. (2022). Basketball common content knowledge ınstrument validation. International Journal of Kinesiology in Higher Education, 7(1), 35–47. https://doi.org/10.1080/24711616.2021.2010624
CR  - Van der Mars, H. (1989). Observer reliability: Issues and procedures. In P. Darst, D. Zakrajsek, ve V. Mancini (Eds.), Analyzing physical education and sport instruction (2nd ed., pp. 53-80). Champaign, IL: Human Kinetics.
CR  - Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://eski.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf
CR  - Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2018a). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği lisans programı. https://eski.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Beden_Egitimi_ve_Spor_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
CR  - Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2018b). Öğretmen yetiştirme lisans programları. https://eski.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/SSS.pdf
CR  - Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2020). Haberler, erişim tarihi: 16.07.2025; https://eski.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/egitim-fak%C3%BCltelerine-yetki-devri.aspx
CR  - Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2023). Bilgi yönetim sistemi, erişim tarihi: 03.12.2023; https://istatistik.yok.gov.tr/
CR  - Ward, P. (2009). Content matters: Knowledge that alters teaching. historic traditions and future directions of research on teaching and teacher education in physical education. In L. Housner, M. Metzler, P. Schempp and T. Templin. (Eds.) Historic Traditions and Future Directions of Research on Teaching and Teacher Education in Physical Education (pp. 345-356) Morgantown WV. Fitness Information Technology.
CR  - Ward, P., Dervent, F., Devrilmez, E., Iserbyt, P., Kim, I., Ko, B., Santiago, J. A., Tsuda, E., ve Xie, X. (2023). Practice-based teacher education in physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 42(3), 442-451. https://doi.org/10.1123/jtpe.2022-0047
CR  - Ward, P., He, Y., Wang, X., ve Li, W. (2018a). Chinese secondary physical education teachers’ depth of specialized content knowledge in soccer. Journal of Teaching in Physical Education, 37(1), 101-112. https://doi.org/10.1123/jtpe.2017-0092
CR  - Ward, P., İnce, M. L., Iserbyt, P., Insook, K., Lee, Y. S., Lee, W., ve Sutherland, S. (2013). International physical education teacher education physical activity content knowledge study. AAHPERD National Convention and Exposition (23-27 April 2013), Charlotte, North Carolina, USA.
CR  - Ward, P., Li, W., Kim, I., ve Lee, Y.S. (2012). Content knowledge courses in physical education programs in South Korea and Ohio. International Journal of Human Movement Science, 6, 107-120.
CR  - Ward, P., Tsuda, E., Dervent, F., ve Devrilmez, E. (2018b). Differences in the content knowledge of those taught to teach and those taught to play. Journal of Teaching in Physical Education, 37(1), 59-68. https://doi.org/10.1123/jtpe.2016-0196
UR  - https://doi.org/10.17644/sbd.1693008
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4842550
ER  -