@article{article_1693376, title={Karaca-Kırıcı Dinî Adanmışlık Ölçeği}, journal={Bilimname}, pages={57–77}, year={2025}, DOI={10.28949/bilimname.1693376}, author={Karaca, Faruk and Kırıcı, Enes Hamza}, keywords={Din Psikolojisi, Adanmışlık, Dinî Bilinç, Aksiyon, Fedakârlık.}, abstract={Dindarlık, dinî açıdan bağlılık ifade eden eylemlerle başlayan ve ömür boyu devam eden bir süreçtir. Dindarlık sürecinin gelişim serüveninde bireysel farklılıklar önemli birer faktör olduğu gibi dine atfedilen önem ve değerin düzeyi, yaşamda dinin müdahalesi için açılan alanın genişliği, inanç-eylem bütünlüğünün derecesi gibi etkenler de belirleyici unsurlardır. Bu bağlamda dinî adanmışlık, dindarın yaşamını din ekseninde şekillendirmesi, dini için yaşaması, dinî inancı adına her türlü fedakârlık ve diğerkâmlığı göze almasıdır. Bu araştırmada dinî adanmışlığın ne olduğu ve boyutlarının neler olduğu tespit edilmeye çalışılmış ve bu doğrultuda dinî adanmışlığı ölçmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirilmesi hedeflenmiştir. Ölçek geliştirme sürecinde 30 maddelik bir soru havuzu oluşturularak uzman görüşü alınmıştır. 30 kişilik bir popülasyona uygulanan taslak formun anlaşılma güçlüğü olan ifadeleri yeniden düzenlenmiştir. Demografik değişkenlerle ilgili soruların eklenmesiyle son şeklini alan ölçek, öznel dindarlık algısı ve asgari dinî olgunluk yaşı referans alınarak kendilerini ‘’dindar’’ ve ‘’çok dindar’’ olarak niteleyen 40 yaş ve üzeri kişilerle gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliğini tespit etmek amacıyla 250 katılımcıyla açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiş, bu analiz sonucunda 17 maddeden oluşan üç boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Boyutlar sırasıyla ‘’dinî bilinç’’, ‘’aksiyon-fedakârlık’’ ve ‘’dinî fanatizm’’ şeklinde isimlendirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda oluşan yapıyı doğrulamak amacıyla 350 katılımcılık farklı bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilere uygulanan doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarının ölçeğin üç faktörlü yapısını büyük ölçüde desteklediği görülmüştür. Ölçeğin güvenirliğini gösteren Cronbach alpha katsayısı α=.84 olarak hesaplanmıştır. Ölçekle ilgili üretilen psikometrik veriler bütüncül değerlendirildiğinde ‘’dinî adanmışlığı’’ ölçmek için geliştirilen bu ölçeğin yeterli düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.}, number={54}, publisher={Erciyes Üniversitesi}