@article{article_1695275, title={Değişken piyasalar için memetik algoritma ile sınır tenörleri eniyilemesi}, journal={Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi}, volume={16}, pages={771–776}, year={2025}, DOI={10.24012/dumf.1695275}, author={Çetin, Erhan}, keywords={Değişken piyasa, memetik algoritma sınır tenörü, eniyileme}, abstract={Sınır tenörleri, maden ile yan kayacı ayırmada kullanılan, madenciliğin ve maden yataklarının değerlendirilmesinin en temel konularındandır. Paranın zaman değerini göz ardı eden ve maden yataklarının alt optimum düzeyde değerlenmesine neden olan, statik veya sabit bir sınır tenörünün, bir maden işletmesinde, madenin ömrü boyunca kullanılması şeklindeki geleneksel yöntem, maden yataklarının en ekonomik şekilde değerlendirilmesi önlemektedir. Maksimum net bugünkü değeri elde etmek için, dönemsel azalan bir sınır tenörleri silsilesi elde edilmelidir. Bir madenin ömrü boyunca statik bir sınır tenörü uygulaması yerine, optimum sınır tenörleri silsilesinin belirlenmesi, net bugünkü değeri en üst düzeye çıkaracaktır. Memetik algoritma, evrimsel algoritmalar ile yerel arama yöntemlerini birlikte kullanan ve büyük çaplı problemler için çok sağlam sonuçlar veren bir eniyileme yöntemidir. Madencilik ürünlerinin satış fiyatları dalgalıdır ve gelecekteki değerler bilinemez. Küresel pazarda bir madencilik ürününün satış fiyatındaki dalgalanma, öngörülmüş her ekonomik değerlemeyi geçersiz kılabilir. Ancak, satış fiyatlarının gelecekteki değerleri tahmin edilebilir. Bu makalede, sınır tenörleri eniyilemesi ile ilgili sorunlar açıklanmış, değişken piyasa koşullarında sınır tenörleri eniyilemesinde memetik algoritmanın kullanımı gösterilmiştir. Bu konuda geliştirilen yazılım, değişken piyasa koşulları altında maden yatakları için optimum sınır tenörleri silsilesini bulmaktadır.}, number={3}, publisher={Dicle Üniversitesi}, organization={Hazırlanan makalede herhangi bir kişi/kurum ile çıkar çatışması bulunmamaktadır.}