@article{article_1695643, title={Vaja-Pşavela’da Doğa, Dil ve Sessizliğin Anlamı Yılan Yiyen}, journal={Söylem Filoloji Dergisi}, volume={10}, pages={945–966}, year={2025}, DOI={10.29110/soylemdergi.1695643}, author={Öztürk, Gül Mükerrem}, keywords={Vaja-Pşavela, doğa, sessizlik, animizm, posthümanizm, hayvan çalışmaları, yılan motifi.}, abstract={Son yıllarda edebiyat eleştirisi giderek doğa ve insan dışı varlıklara odaklanmaktadır. Bu çalışma, Gürcü şair Vaja-Pşavela’nın Yılan Yiyen (1901) adlı şiirini ekokritik ve post-insan felsefesi perspektifinden analiz ederek doğanın pasif bir arka plan olarak mı yoksa aktif ve konuşan bir özne olarak mı tasvir edildiğini incelemektedir. Başkahraman Mindia’nın hayvanların, bitkilerin ve doğa unsurlarının seslerini algılama yetisi, epistemolojik bir dönüşümü simgelemekte ve doğayı ifade yeteneğine sahip bir özne konumuna yerleştirmektedir. Jacques Derrida’nın hayvan çalışmalarına dayanarak yapılan bu analiz, doğanın yalnızca tepkisel değil, aynı zamanda yanıt verebilme kapasitesine sahip olduğunu öne sürerek antropomerkantil ve logomerkantil bakış açılarına meydan okumaktadır. Çalışma ayrıca, şiirde yer alan yılan, Kaji / Kajeti ve Düşüş kavramı gibi mitolojik ve İncil kökenli motifleri inceleyerek Hıristiyan ve animist fikirlerin yakınsamasını ortaya koymaktadır. Şiirin sonunda doğanın sessizliği kayıtsızlık anlamına gelmemekte; aksine, insanlığın dinleme yetisinin zayıfladığını yansıtmaktadır. Bununla birlikte, buğday ve çiçeklerin sunulması yalnızca sembolik bir boyun eğme eylemi değil, aynı zamanda gönüllü bir sorumluluk ifadesi olarak değerlendirilmekte ve doğanın ahlaki etkenliğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak Yılan Yiyen adlı eser, insan ile insan olmayan varlıklar arasındaki ilişkiyi yeniden tanımlamakta ve doğanın sürekli bir iletişim hâlinde olduğunu, esasen bu sesi duymayan tarafın insan olduğunu ortaya koymaktadır.}, number={2}, publisher={Yusuf ÇETİN}