@article{article_1695653, title={Çevirmen Araştırmalarında Veri Kaynağı Olarak (Oto)Biyografik Metinler: Çevirmen Kimliğiyle Orhan Burian}, journal={Söylem Filoloji Dergisi}, volume={10}, pages={1212–1234}, year={2025}, DOI={10.29110/soylemdergi.1695653}, author={Gülmüş Sırkıntı, Halise}, keywords={edebi çeviri, Orhan Burian, çevirmen araştırmaları, çevirmen kimliği, otobiyografik metinler}, abstract={Bu çalışma, erken Cumhuriyet döneminin üretken entelektüellerinden ve çevirmenlerinden biri olan Orhan Burian’ın (oto)biyografik metinlerinde çevirmen kimliği ve telosunu inceleyerek çevirmen araştırmaları alanına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Burian’ın günlükleri, mektupları ve ölümünden sonra dönemin entelektüellerince Burian hakkında yazılmış biyografik metinler araştırmanın inceleme nesnelerini oluşturmaktadır İnceleme metinleri Kaindl’in (2024) Smith ve Watson’ın otobiyografk metin analizine yönelik olarak ortaya koyduğu yöntemden yola çıkarak Çeviribilim’e uyarladığı beş aşamalı analiz yöntemi ışığında incelenmiştir. İncelenen (oto)biyografik anlatılarda, Burian’ın çevirmen kimliğinin entelektüel çevresi ve birikimi, dönemin çeviri politikalarına yönelik eleştirileri ve çevirmenlik mesleğine yaklaşımı olmak üzere üç temel konu etrafında şekillendiği gözlemlenmiştir. İnceleme sonucunda, Burian’ın yalnızca dilsel aktarıma odaklanan bir çevirmen değil, sanatsal üretim ile akademik tartışmalar arasında köprü kuran çok yönlü bir entelektüel figür olarak öne çıktığı görülmüştür. Çeviriyi bireysel bir edimden ziyade kurumsal sorumluluk ve kültürel kalkınmanın ayrılmaz bir parçası olarak konumlandıran Burian, bu süreçte Batı klasiklerinin aktarımıyla sınırlı kalınmaması gerektiğini savunmuş ve Türk edebiyat dizgesinin kendi kültürel kaynaklarını da görünür kılmaya çalışmıştır. Çeviriyi etik, estetik ve toplumsal sorumluluklar çerçevesinde değerlendiren ve dönemin önde gelen Shakespeare çevirmenlerinden biri olan Burian, Muhsin Ertuğrul ile işbirliği içinde yürüttüğü çalışmalarla Türk edebiyat çoğuldizgesinde tiyatronun gelişimine katkıda bulunmuş; çeviriye, kültürel değişimle birlikte edebiyata yeni türler ve anlatım biçimleri kazandıran yaratıcı bir edim olarak yaklaşmıştır.}, number={2}, publisher={Yusuf ÇETİN}, organization={Destekleyen kurum bulunmamaktadır.}