@article{article_1697200, title={HAMÂMCIZÂDE HÂFIZ-I MAR’AŞÎ’NİN GAZELLERİNDE KOZMİK UNSURLAR}, journal={Âlemnümâ İnsan ve Toplum}, volume={2}, pages={45–56}, year={2025}, author={Karayılan, Fatma Gökçe}, keywords={Klasik Türk edebiyatı, Hâfız-ı Mar’aşî, Divan, Gazel, Kozmik unsurlar}, abstract={Gökyüzü ve gök cisimleri ulaşılamaz olmaları, çevrelerinde gerçekleşen olayların sebebi olarak görülmelerinden dolayı ilk çağlardan bugüne insanoğlunun ilgisini çekmiştir. İnsanoğlu var olduğu günden itibaren yaşadığı dönemin imkânları çerçevesinde içinde bulunduğu kâinatı incelemeye ve kâinatın sırrını çözmeye çalışmıştır. Gizemi sebebiyle ilgi duyulan ve merak edilen bu kavramlar hemen her alanda kendine yer bulmuştur. Ele alınan kavramların başında felek, gökyüzü, ay, gü-neş, yıldızlar ve gezegenler gelmektedir. Zengin bir içeriğe sahip olan klasik edebiyatımızda da kendine yer bulan bu unsurlar, şairlerimiz ve ediplerimiz tarafından eserlerde sıklıkla işlenmiştir. Edebiyatımızda kozmik unsurlar gerçek anlamıyla kullanılmasının yanı sıra teşbih, istiare gibi çeşitli söz sanatlarıyla şairin hayal gücüne göre şekillendirilerek de kullanılmıştır. Şairlerimiz, bu unsurları çeşitli özellikleri sebebiyle arada benzerlik ilişkisi kurarak eserlerine konu etmişlerdir. Bu benzerlik ilişkisine sevgili veya sevgilinin yüzünün ay ve güneşe benzetilmesi örnek olarak gösterilebilir. Bunun yanı sıra felek, çarh ise sürekli dönmesi, yüksekliği, sonsuzluğu gibi özellikleri sebebiyle çoğu zaman kötü anılmıştır. Şairler, bunun gibi kavramları farklı çağrışımlarla işleyerek eşsiz eserler vücuda getirmişlerdir. 19. yüzyılda yaşamış şairlerden biri olan Hâfız-ı Mar’aşî de bu kavramlara eserlerinde yer vermiştir. Bu çalışmayla Hâfız-ı Mar’aşî’nin gazellerindeki kozmik un-surlar tespit edilerek şairin bu unsurları nasıl işlediği örneklerle açıklanacaktır.}, number={2}, publisher={Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi}