@article{article_1698039, title={Futbolcularda Yetkinlik Düzeyi ile Bağıl Yaş Etkileşiminin İncelenmesi: İstanbulspor Örneklemi}, journal={Eurasian Research in Sport Science}, volume={10}, pages={31–41}, year={2025}, DOI={10.29228/ERISS.54}, author={Pınarlı, Elifnur and Küçük, Veysel}, keywords={Bağıl yaş etkisi, doğum çeyreği, yetkinlik}, abstract={Bağıl yaş etkisi (BYE), aynı yaş grubunda yer alan ancak doğum ayları farklı olan bireylerin rekabet ortamında dezavantaj yaşamalarına neden olacak bir durum olarak görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, İstanbulspor Futbol Kulübü bünyesindeki 14-18 yaş aralığındaki erkek futbolcular arasında BYE’nin algılanan yetkinlik düzeyleri üzerindeki etkilerini; yaş grubu, doğum çeyrekleri ve oyun pozisyonu değişkenleri doğrultusunda incelemektir. İlişkisel tarama modelinde yürütülen araştırmanın örneklemini, İstanbulspor bünyesindeki 14-18 yaş arası 94 erkek (XYaş =15,36) futbolcu oluşturmaktadır. Veriler, Kılıç ve İnce (2017) tarafından Türkçeye uyarlanıp güvenirliği test edilen Sporda Yetkinlik Envanteri ile toplanmıştır. Parametrik olmayan analiz yöntemlerine başvurulmuş; algılanan yetkinlik düzeyi ile doğum çeyrekleri, yaş grupları ve oyun pozisyonu gibi kategorik değişkenler arasındaki farkları belirlemek amacıyla Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. BYE’nin varlığı, sporcuların doğum çeyreklerine göre frekans dağılımları üzerinden değerlendirilmiştir. Analiz bulgularına göre, tüm sporcular arasında en yüksek değer %34 ile birinci çeyrekte, en düşük değer ise %18,1 ile dördüncü çeyrekte gözlemlenmiştir. Algılanan yetkinlik düzeyleri doğum çeyreklerine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermiştir (p = .020). Yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde doğan sporcular, dördüncü çeyrekte doğan sporculara kıyasla kendilerini daha yetkin algılamıştır. Öte yandan, futbolcuların yaş gruplarına göre algılanan yetkinlik düzeylerinde anlamlı bir fark gözlemlenmemiştir (p= .050). Benzer şekilde, oyun pozisyonlarına göre yapılan değerlendirmede de anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p = .218). Bulgular, BYE’nin yalnızca fiziksel gelişim açısından değil, aynı zamanda sporcuların algılarını etkileyen bir değişken olduğunu göstermekte; antrenörlerin bu konuda farkındalık geliştirmesinin önemine işaret etmektedir.}, number={1}, publisher={Marmara Üniversitesi}