@article{article_1698094, title={Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin İncelenmesi: İşlev, Tür, Mantık Düzeyi ve Dil Kullanım Özellikleri}, journal={Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi}, volume={8}, pages={64–84}, year={2025}, DOI={10.53046/ijotem.1698094}, author={Özcan, Canan and Çarkıt, Cafer}, keywords={Türkçe eğitimi, ders kitapları, metin analizi, ortaokul}, abstract={Türkçe eğitiminin temel kaynakları ders kitaplarıdır. Bu ders kitaplarında yer verilen metinlerin taşıması gereken özelikler ise oldukça önem arz etmektedir. Bu araştırma, ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinleri işlev, tür, mantık düzeyi ve dil kullanım özellikleri açısından sistematik bir şekilde incelemeyi ve sınıflandırmayı hedeflemektedir. Doküman analizi yöntemiyle yürütülen çalışmada, 5., 6., 7. ve 8. sınıf düzeylerine ait Talim ve Terbiye Kurulunca onaylanmış birer Türkçe ders kitabı seçilmiş ve bu kitaplarda yer alan 128 metin analiz edilmiştir. Araştırma verileri betimsel analiz teknikleriyle değerlendirilmiştir. Çalışma bulguları, tüm sınıf düzeylerinde öyküleyici ve bilgilendirici metinlerin baskın olduğunu ortaya koymaktadır. Sınıflar arasında küçük oransal farklılıklar gözlemlenmekle birlikte, şiir türünün genel dağılım içerisinde öyküleyici ve bilgilendirici metinlere göre sınırlı bir yer tuttuğu belirlenmiştir. Ayrıca, metinlerin edebî tür, mantık düzeyi ve dil kullanım özellikleri açısından dengeli bir dağılım sergilemediği görülmüştür. Elde edilen bulgular, mevcut ders kitaplarının içerik çeşitliliği ve bilişsel düzey uygunluğu açısından yeniden değerlendirilmesi gerektiğini düşündürmektedir. Araştırma sonuçları doğrultusunda öğrencilerin gelişimi açısından Türkçe öğretim programlarında metin seçim kriterlerinin gözden geçirilmesi ve farklı türlerin daha dengeli dağılımını sağlayacak düzenlemeler yapılması önerilmektedir.}, number={1}, publisher={Bilgiçağı Eğitim Danışmanlık ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi}