@article{article_1698230, title={Çok Yüksek İnsani Gelişim Düzeyine Sahip Ülkelerde Kadınların Sosyoekonomik Durumu: Kümeleme Analizi}, journal={Fiscaoeconomia}, volume={9}, pages={321–342}, year={2025}, DOI={10.25295/fsecon.1698230}, author={Sabancılar Eren, Sıla}, keywords={İnsani Gelişme, Toplumsal Cinsiyet, Kümeleme Analizi}, abstract={İnsani gelişme, insan merkezli bir kalkınma yaklaşımıdır. İnsani gelişme ekonomik büyüme yerine, kalkınmanın insani ihtiyaçlara cevap verebilmesi ve insanın kapasitesini geliştirebilmesine odaklanmaktır. Birleşmiş Milletler (BM), İnsani Gelişme Endeksi (İGE) ile her yıl ülkeleri karşılaştırmaktadır. Sağlıklı Yaşam Endeksi, Eğitim Endeksi ve Yaşam Standardı Endeksinin geometrik ortalamaları alınarak hazırlanan İGE hem ülkelerin hem de bireylerin refah standardı hakkında bilgi vermektedir. İGE’ye göre ülkeler, dört kategoriye ayrılmaktadır. Toplumsal cinsiyet de insani gelişmenin bir parçasıdır. Kadınların toplumsal, ekonomik ve siyasal yaşam içindeki yeri ve bu alanlardaki temsiliyeti, ülkelerin insani gelişim düzeyinde belirleyicidir. Ülkeler açısından toplumsal cinsiyet karşılaştırmaları uluslararası kuruluşlar aracılığıyla yapılmakta ve raporlanmaktadır. Bu çalışmada çok yüksek insani gelişmeye sahip ülkeler, toplumsal cinsiyet verileri açısından karşılaştırılmaktadır. Çalışmanın veri seti Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından oluşturulan İGE 2023 raporunun verileri ve Dünya Bankası’nın toplumsal cinsiyet verilerinden oluşmaktadır. Dünya Bankası verilerinden 13 değişkenin seçildiği çalışmada, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en fazla belirginleştiği başlıklar tercih edilmiştir. Çalışma veri madenciliği yöntemiyle yapılmıştır. Çalışmada analizler için İGE Raporu’nda çok yüksek insani gelişme kategorisinde yer alan 69 ülke dikkate alınmıştır. 69 ülkeden 10 ülkenin verilerine ulaşılamadığından 59 ülkenin verileri ile analiz gerçekleştirilmiştir. Veriler canopy, hiyerarşik ve K-means algoritmalarına göre değerlendirilmiş ve en yüksek Silhouette skoruna göre algoritma tercih edilmiştir. Canopy kümeleme algoritmasına göre yapılan analizde, ülkeler 4 kümeye ayrılmıştır.}, number={Toplumsal Cinsiyet Özel Sayısı}, publisher={Ahmet Arif EREN}