@article{article_1702845, title={Deyimlerde Anlam Kayması: “içinin (yüreğinin) yağ(lar)ı erimek” ve “içi (yüreği) yağ bağlamak” Örneği}, journal={Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi}, volume={9}, pages={1971–1996}, year={2025}, DOI={10.34083/akaded.1702845}, author={Aslan, Ezgi}, keywords={Yeni Türk Dili, deyimler, deyim sınıflandırmaları, derlem çözümlemesi, anlam kayması.}, abstract={Bu çalışma, deyimlerin tanımlanması ve sınıflandırılması konusundaki mevcut yaklaşımları inceleyerek, deyimlerde anlam değişimlerinin nasıl gerçekleştiğini araştırmaktadır. “İçinin (yüreğinin) yağ(lar)ı erimek” ve “içi yağ bağlamak” deyimleri özelinde yapılan çözümlemeler, deyimlerin biçimsel ve anlamsal olarak sabit yapılar olmadığına, toplumsal ve kültürel faktörlerin etkisiyle zaman içinde değişime uğrayabileceğine işaret etmektedir. Çalışma kapsamında, öncelikle deyimlerin tanımlanması sorunu ele alınmış, alanyazındaki farklı deyim sınıflandırmaları değerlendirilmiştir. Deyimlerin anlam değişimleri, yazılı derlem verileri ve anket çalışmaları aracılığıyla incelenmiştir. Derlem analizleri, özellikle “içinin (yüreğinin) yağ(lar)ı erimek” deyiminin zaman içinde olumlu bir anlam kazandığını, “içi yağ bağlamak” deyiminin ise bazı bağlamlarda olumsuz anlam taşıyacak şekilde dönüşüme uğradığını göstermiştir. Anket çalışmaları, farklı yaş gruplarının ve eğitim düzeylerinin deyim algısını anlamaya yönelik olarak yürütülmüş ve istatistiksel yöntemlerle çözümlenmiştir. Bulgular, genç kuşakların “içinin (yüreğinin) yağ(lar)ı erimek” deyimini daha çok olumlu anlamda kullanırken, ileri yaş gruplarının deyimin sözlüklerdeki geleneksel anlamına daha sadık kaldığını göstermektedir. Benzer şekilde, “içi yağ bağlamak” deyimi sözlüklerde genellikle olumlu anlam taşımasına rağmen, katılımcılar arasında bu deyimin olumsuz çağrışımlarla da kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu çalışma, deyimlerin sadece dilsel değil, aynı zamanda kültürel, sosyoekonomik ve bilimsel gelişmelerden etkilendiğini ortaya koymaktadır. Ekonomik ve tıbbi gelişmeler, “yağ” düğüm sözcüğünün metaforik değerini değiştirmiş ve eskiden olumlu çağrışımlar taşıyan bazı deyimlerin zamanla olumsuz bir çerçeveye kaymasına neden olmuştur. Çalışmanın bulguları, deyim sözlüklerinin güncellenmesi gerekliliğini vurgulamakta ve deyimlerin öğretimi, çevirisi ile doğal dil işleme (NLP) uygulamalarına yönelik önemli katkılar sunmaktadır.}, number={3}, publisher={Mehmet ÖZDEMİR}, organization={yok}