@article{article_1704515, title={Müslim’in Kitâbu’t-Tefsîr Bölümünde Naklettiği Rivayetlerin Tefsir İlmine Katkısı}, journal={Tefsir Araştırmaları Dergisi}, volume={9}, pages={578–597}, year={2025}, DOI={10.31121/tader.1704515}, author={Bahar, Murat}, keywords={Tefsîr, Müslim, Sahîh, Kitâbu’t-Tefsîr, Rivayet}, abstract={Müslim b. Haccâc’ın (ö. 261/875) el-Câmiʽu’s-Sahîh’i, bir rivayetin güvenilir metinlerini bir araya getirmekle öne çıkmaktadır. Eserin bu niteliği naklettiği bilgilerin itimat kazanmasını ve şöhret bulmasını sağlamakta, ayrıca konuyla ilgili araştırmaların önemli kaynaklarından olmasına yol açmaktadır. Sahîh’in söz konusu önemine binaen Kitâbu’t-Tefsîr’de naklettiği rivayetlerin tefsir disiplinine katkıda bulunacağı görülmektedir. Bu itibarla çalışmada Müslim’in Kitâbu’t-Tefsîr bölümü konu edilmekte, bölümde yer alan tefsir disipliniyle doğrudan ilgili bilgilere ulaşılması amaçlanmaktadır. Çalışmanın temel hedefi ise bir muhaddisin ve temel hadis kaynağının tefsir disiplinine dair naklettiği bilgilerin tefsir alanına kazandırılmasıdır. Araştırmada tarihsel verilerin dökümü ve verilerin analitik değerlendirmesi yöntemleri kullanılmaktadır. Takip edilen bu yöntem sonucunda Bakara, 2/58-59.; Nisâ, 4/3, 6, 93-94, 127-128.; Aʽrâf, 7/31, 161-162.; Furkân, 25/68-71.; Hadîd, 57/16. âyetlerinin tefsirlerine ve âyetlerle ilgili diğer bilgilere ulaşılmaktadır. Ayrıca Bakara, 2/189.; Mâide, 5/3.; İsrâ, 17/57.; Hac, 22/19.; Nûr, 24/33. âyetlerinin nüzûl bilgileri tespit edilmektedir. Bu bağlamda İsrâiloğullarının kavlî ve amelî isyanları, “selâm-selem” kıraatlarının tercihi, yetim kızlara adaletsizlik yapmak ile çok eşliliğin ilişkisi, kadının boşanmak isteyen kocasına yapacağı teklif gibi tefsirler söz konusu bulgulardan bazılarıdır. Son indirilen âyetin hangisi olduğuna dair farklı nakillerde bulunulmasının Resulullah’a son gününde yoğun bir şekilde âyet indirilmesiyle ilişkili olduğunun anlaşılması da yine çalışmanın öne çıkan bulgularındandır. Bu tespitlerden hareketle Müslim’in Tefsîr bölümünün birçok tartışmalı meseleye rivayetlerle katkıda bulunduğu, dolayısıyla konulara yeni açılım getirmek bakımından tefsir ilminin temel kaynakları arasında olduğu anlaşılmaktadır.}, number={2}, publisher={Ali KARATAŞ}