@article{article_1704780, title={Konya ilinde PM10 ve SO2 kirleticilerinin zamansal ve mekânsal değişimi ile PM10 maruziyetine bağlı sağlık risk değerlendirmesi}, journal={Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi}, volume={14}, pages={1328–1338}, year={2025}, DOI={10.28948/ngumuh.1704780}, author={Aydın, Halil and Koçak, Ebru}, keywords={Hava Kalitesi, PM₁₀, SO₂, Mekânsal Dağılım, Sağlık Riski}, abstract={Bu çalışma, 2019–2021 yılları arasında Konya ilinde PM10 ve SO2 kirleticilerinin zamansal ve mekânsal değişimini analiz etmiş; ayrıca PM10 maruziyetine bağlı sağlık etkilerini Dünya Sağlık Örgütü’nün AirQ+ modeli aracılığıyla nicel olarak değerlendirmiştir. PM10’un yıllık ortalama konsantrasyonu 45.7 ile 54.6 µg m-3 arasında değişmiş olup, tüm yıllarda WHO’nun önerdiği yıllık sınır değerin (15 µg m-3) oldukça üzerinde seyretmiştir. SO₂ düzeyleri ise özellikle 2021 yılında artış göstermiştir. Mekânsal analiz sonuçları, her iki kirleticinin de kentsel merkezlerde ve düşük hava sirkülasyonuna sahip bölgelerde yoğunlaştığını ortaya koymuştur. AirQ+ analizleri doğrultusunda, PM10 maruziyetine bağlı mevsimsel atfedilebilen ölüm sayısı 788 ile 2,861 kişi arasında hesaplanmış; en yüksek değer 2021 sonbaharında, ortalama PM10 konsantrasyonunun 55.4 µg m-3 olduğu dönemde gözlenmiştir. Bulgular, PM10 kirliliğinin mevsimsel ve bölgesel düzeyde belirgin farklılıklar gösterdiğini ve bu değişimin sağlık etkileri üzerinde doğrudan etkili olduğunu ortaya koymuştur.}, number={4}, publisher={Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi}