@article{article_1706857, title={RUS HALK MASALLARINDA İNİSİYASYON RİTÜELLERİNİN ANA KAHRAMANI OLARAK BABA YAGA}, journal={Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi}, volume={8}, pages={1225–1240}, year={2025}, DOI={10.37999/udekad.1706857}, author={Şahin, Zulfiya and Akbaş, Kıymet Aybüke and Erpay, Fatma Büşra}, keywords={Baba Yaga, inisiyasyon ritüeli, halk masalları}, abstract={Masallar, ait olduğu toplumun dünya görüşünü anlamada ve geçmişinde yolculuk etmede bir araç niteliğindedir. Slav mitolojisinde yer alan bir figür olan Baba Yaga ile ilgili masallar bu anlamda bir kaynak olma özelliği taşır. Rus halk masallarının en popüler karakterlerinden olan Baba Yaga, masallarda gösterdiği çelişkili ve sıra dışı varlığıyla ilgi çekmektedir. Başlangıçta olumlu nitelikler yüklenen, Yoginya-Matuşka, ölüm tanrıçası gibi halk arasında saygı gören yüce figürlerle ilişkilendirilen Yaga, inanç sisteminin değişmesi ve ataerkil toplum düzeninin ortaya çıkması sonucunda konumunu yitirerek ormana hapsedilmiştir. Yaga’yı Batı’daki cadılardan ayıran en önemli özelliklerinden biri onun inisiyasyon ritüellerindeki rolünün değişmemesi, bugün dahi masallarda bu işlevini korumasıdır. Sunulan çalışma bu figürün inisiyasyon ritüellerinde oynadığı önemli rolü ortaya koymayı hedeflemiştir. Araştırmanın amacı, masallarda hem korkutucu bir varlık hem de kahramanları zorlu sınavlardan geçirerek onları sosyal statü değişikliğine hazırlayan bir rehber olan Yaga’nın kökenlerinde yatan ana tanrıçanın izlerini keşfetmek ve ataerkil düzenin bu figür üzerindeki etkilerini anlaşılır kılmaktır. Çalışmamızda kullanılacak masalların seçiminde A. N. Afanasyev’in Rus Halk Masalları (Rus. Русские народные сказки) isimli derlemesinden yararlandık. Çalışmada antropolojik analiz, metin analizi ve karşılaştırmalı analiz yöntemlerine başvurduk. Araştırma, Baba Yaga’nın оlumsuz bir masal figüründen ziyade kadim inisiyasyоn törenlerini simgeleyen bir sınayıcı ve eski inançların izlerini taşıyan bir bilge оlduğunu ortaya koymuştur.}, number={3}, publisher={UDEKAD AKADEMİ YAYINCILIK}