@article{article_1707267, title={İNSAN DENTAL VARYASYONUNDA EVRİMSEL SÜREÇLER: NÖTRALİZM VE ADAPTASYONUN ROLÜ}, journal={Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={16}, pages={272–281}, year={2025}, author={Erbil, Fatma Nur}, keywords={Metrik olmayan diş özellikleri, Nötral evrim, Biyolojik uzaklık, Adaptasyon, Doğal seçilim}, abstract={Popülasyonlar arasındaki biyolojik ilişkileri ve göç hareketlerini belirlemek için dişin morfolojik özelliklerini kullanan antropolojik çalışmalar, bu özelliklerin nötral evrimsel süreçlerle oluştuğu varsayımıyla yola çıkmaktadır. Nötral evrim yaklaşımına göre, gözlemlenen varyasyonlar, genetik sürüklenme ve kurucu etkisi gibi şansa bağlı olaylar tarafından şekillenmiştir. Nötral yaklaşımın zıttı olarak kabul edilen adaptif yaklaşıma göre ise, diş özellikleri doğal seçilim baskısı sebebiyle çevre şartlarına uyarlanmış adaptif özelliklerdir. Adaptif yaklaşım, diş özelliklerinin tesadüfi olarak oluşmadıklarını, bireye fonksiyonel avantaj sağladıkları için pozitif seçilime uğradıklarını ileri sürmektedir. İnsan dişinde gözlenen morfolojik varyasyonun çevresel baskılarla mı yoksa nötral bir şekilde mi evrimleştiğinin aydınlatılması önem arz etmektedir. Bu varyasyonun nötral olmadığı ve çevresel baskılarla şekillendiği varsayımı doğru ise, bu çalışmalar popülasyonlar arasındaki genetik ilişkiler yerine diyet ve iklim gibi etkileri yansıtacağından yanıltıcı sonuçlar verebilir. Bunun sonucu olarak, antropolojide geleneksel olarak kullanılan diş özelliklerinin biyolojik ilişkileri belirmede güvenilirliği tehlikeye girecektir. Bu makalede, adaptif ve nötral evrim yaklaşımları ile ilgili literatür diş özellikleri bağlamında değerlendirilmiştir.}, number={2}, publisher={Ankara Üniversitesi}