@article{article_1708572, title={Yapay Zekâ Şiir Yazabilir mi? ChatGPT Örneğinde Yapay Zekânın Şiir Yazma Kabiliyetinin İncelenmesi}, journal={Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi}, volume={9}, pages={930–951}, year={2025}, DOI={10.34083/akaded.1708572}, author={Tunç, Gökhan}, keywords={Modern Türk Edebiyatı, Şiir, Şair, Yapay Zekâ, Büyük Dil Modelleri}, abstract={Yapay zekânın özellikle son yıllarda hızla ilerlemesi, farklı alanlardaki kabiliyetlerinin insan becerileriyle karşılaştırılmasına yol açmıştır. Yapay zekânın, hukuktan eğitime kadar birçok alanda şaşırtıcı bir performans göstermesi bu bağlamda dikkat çekmiştir. Buna karşılık yapay zekânın yapabilirliklerinin nispeten daha az sorgulandığı alan genelde edebiyat özelde ise şiirdir. Bahsedilen çerçevede bu makalede, genel kabulde insana özgü görülen şiir türünün, yapay zekâ tarafından insan şairle ayırt edilemeyecek derecede başarılı taklit edilip edilemeyeceği ChatGPT-4.5 modeli örneğinde tartışılmıştır. Bu çalışmaya, Alan Turing’in “taklit oyunu” çerçevesinde geliştirdiği Turing Testi çıkış noktası olmuştur. Bu amaçla, yapay zekâya halk şiiri, divan şiiri ve çağdaş Türk şiiri tarzında üç şiir yazdırılmış ve örneklem olarak seçilen 162 Anadolu Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü lisans ve yüksek lisans öğrencisinden okudukları şiirleri yapay zekânın mı yoksa insan şairin mi yazdığını ayırt etmeleri beklenmiştir. Ayrıca oluşturulan anketle uzman katılımcıların şiirin yazarını belirlerken hangi unsuru ön planda tuttukları, şiir okuma/yapay zekâ kullanma sıklıkları ile şiirleri doğru ayırt edebilmeleri arasında bir ilişki olup olmadığı ve şiirlere dair estetik değerlendirmelerinin neler olduğu tespit edilmiştir. Çalışmadan çıkan en önemli sonuçlardan biri, uzman katılımcıların Turing Testi’nde belirlenen oranların çok üstünde bir oranda yapay zekânın yazdığı şiiri insan şairden ayırt edememeleridir. Buna göre yapay zekânın yazdığı şiirler tarzlara göre şu şekilde insan şair ürünü olarak kabul edilmiştir: Halk şiiri %58.6, divan şiiri %88.3 ve çağdaş Türk şiiri %51.9. Ayrıca ki-kare testiyle uzman katılımcıların halk şiiri ve divan şiiri tarzında yazılmış ürünlerin yazarına dair cevaplarının rastgelelik özelliği göstermediği ortaya konmuştur. Ancak uzman katılımcıların çağdaş Türk şiirini kimin yazdığını belirleme konusunda kararsızlık içinde oldukları, katılımcılarda belirgin bir algı farkının olmadığı görülmüştür. Buna ek olarak bu çalışmada uzman katılımcıların şiirin yazarına dair algısının, şiire yönelik olumlu değerlendirmelerini anlamlı bir şekilde etkilediği sonucu ortaya çıkmıştır.}, number={2}, publisher={Mehmet ÖZDEMİR}