@article{article_1713122, title={TASARIM EĞİTİMİNDE YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARININ SOYUTLAMA VE YORUMLAMA EŞLİĞİNDE KULLANIMININ YARATICILIĞA ETKİSİ: ENDÜSTRİYEL TASARIM STÜDYO DENEYİMİ}, journal={International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry}, volume={9}, pages={363–394}, year={2025}, DOI={10.46519/ij3dptdi.1713122}, author={Kaleli, Mahmut Celaleddin}, keywords={Yapay Zekâ, Yaratıcı Düşünme, Soyutlama, Endüstriyel Tasarım.}, abstract={Yapay zekâ kullanımının endüstriyel tasarım süreçlerine dâhil edilmesinin, öğrencilerin yaratıcı düşünme bağlamında tıkanıklık yaşadıkları biçim yaratma süreçlerinde yeni olanaklar sağlayabileceği değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, üçüncü sınıf endüstriyel tasarım öğrencilerini YZ uygulamalarıyla tanıştırarak ve YZ kullanımını teşvik ederek endüstriyel tasarım stüdyo deneyimini yaratıcı düşünme bağlamında daha ileri bir noktaya taşımaktır. Ancak yapay zekâ uygulamalarının endüstriyel tasarım alanındaki ilk kullanım denemelerinde disiplinin karakterine uymayacak “kitch” tasarım çıktıları ürettiği gözlemlendi. YZ ile ilk karşılaşmada yaşanan erken olumsuzlukların, soyutlama ve yorumlama gibi disiplinin geleneksel yöntemleriyle paralel şekilde kullanılarak aşılabileceği öngörülmektedir. Stüdyo dersinde endüstriyel tasarım geliştirme süreçlerinin daha sistematik bir şekilde ele alınabilmesi için çalışma yöntemi, analiz aşaması, YZ aşaması ve sentez aşaması olarak üç aşamada yapılandırıldı. Veri toplama süreci marka ve ürün incelemelerini içeren analiz aşamasının bir parçasıdır. YZ aşaması uygulamaların proje süreçlerine doğrudan uygulanarak elde edilen ilk çıktıların değerlendirildiği ikinci aşamadır. Sentez aşamasıysa ilk iki aşamada elde edilen verilerin sentezlenerek, soyutlanarak yorumlandığı ve yaratıcı düşünme becerisinin nihai ürün tasarımlarında somutlaşarak ortaya çıktığı üçüncü aşamadır. Bu aşamalarda elde edilen sonuçların ve araştırmacıya ait gözlemlerin öğrenci deneyimleriyle kıyaslanabilmesi ve de çapraz biçimde yorumlanabilmesi için araştırmacının görüşlerini yansıtmasını ve elde ettiği bulguları yorumlamasını mümkün kılan nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda endüstriyel tasarım proje/stüdyo derslerinde YZ kullanımının bir taraftan öğrencilerin zaman yönetimine ve yaratıcılıklarına katkı sunarak tasarım aşamalarının birçok yerinde kolaylaştırıcı bir role sahip olduğu görülürken diğer taraftan da onları tembelleştirerek ve kolaya alıştırarak bazı tasarım melekelerini köreltme riski taşıdığı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak bu çalışma endüstriyel tasarım eğitiminde YZ kullanımının yaratıcı düşünme becerilerini tetikleyen bir katalizör olarak kullanımına yönelik farkındalık oluşturması ve bu konuda eğitimcileri cesaretlendirmesi açısından özgün bir çalışma olarak sunulmuştur.}, number={2}, publisher={Kerim ÇETİNKAYA}