@article{article_1716079, title={Sabahattin Ali’nin “İçimizdeki Şeytan” Romanı Üzerinden Türkiyede Bürokrasi Kavramı ve Memurluk Algısı}, journal={Niksar Akademik Çalışmalar Dergisi}, volume={1}, pages={48–62}, year={2024}, author={Uçar, Hanife and Güven, Ahmet}, keywords={Bürokrasi, Memurluk, Sebahattin Ali, İçimizdeki Şeytan}, abstract={Türk edebiyatının önemli öykücülerinden biri olarak kabul edilen Sabahattin Ali, hikâyelerinde ve romanlarında genel olarak Anadolu’yu ve Anadolu insanını çeşitli açılardan, toplumsal gerçekçi bir tavır ve derinlemesine bir bakışla ele alır. Bu hikâyelerde şehir, kasaba ve köylerde görev yapan asker ve sivil memurlar; zihniyetleri, halkla ilişkileri ve olay/durumlar karşısındaki tutum ve davranışları ile mercek altına alınır. Çoğu zaman kendini devletle özdeşleştiren bu memurlar, asıl şahsiyetlerini de kaybetmişlerdir. Bu tutum ve davranışlar, halk üzerinde olumsuz intibalar bırakmış, toplumsal bilinç dışına damga vurmuştur. Böyle bir ortamda Sabahattin Ali öyküleriyle, halka ve insanımıza duyduğu merhameti ve sevgiyi, onların tarafında yer alarak ortaya koyar. Bu öykülerde, Anadolu halkının memur ve bürokratik işleyiş karşısındaki konumu da bu kapsamda ele alınmaktadır. Özellikle 1940’lı yıllarda yayımlanan Türk romanlarında, ana karakterlerden yardımcı karakterlere kadar birçok figür memur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu romanlardan biri de Sabahattin Ali’nin “İçimizdeki Şeytan” adlı eseridir. Bu eserin ana karakteri de memurdur ve bu karakterin gündelik ve çalışma hayatı üzerinden dönemin bürokratik yapısı ele alınmaktadır. Romanda geçtiği haliyle, memurluk olgusu 1913’te yürürlüğe girmiş olan kanunlar çerçevesinde şekillenmiş olup, günümüzdeki memurluk sisteminden farklılıklar göstermektedir. Bu makalede, o dönemde çalışan memurların bürokratik ilişkileri ve bürokrasi kavramına bakış açısı romandaki kurgudan hareketle incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, romanda da bahse konu edildiği gibi o dönemin memurlarının işe alım, terfi süreçleri ve bu süreçlerde liyakat ve adaletin göz ardı edilmesi meselesi, Weber’in ideal tip bürokrasisi ile karşılaştırılarak ele alınmaya çalışılmıştır. Ayrıca “İçimizdeki Şeytan” romanı üzerinden, o dönemin toplumsal yapısına ve sistemin eleştirisi memurluk bürokratik yapı ve halkın bu süreçteki hoşnutsuzluğu konuları roman üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır.}, number={1}, publisher={Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi}