TY - JOUR T1 - KONUT İÇ MEKÂNLARINDA BİYOFİLİK TASARIM PRENSİPLERİNİN ESTETİK VE FONKSİYONELLİK BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ TT - AN EXAMINATION OF BIOPHILIC DESIGN PRINCIPLES IN RESIDENTIAL INTERIORS THROUGH AESTHETIC AND FUNCTIONAL CONTEXTS AU - Kaya, Aleyna AU - Aytar Sever, İldem PY - 2025 DA - June Y2 - 2025 DO - 10.20488/sanattasarim.1717271 JF - Sanat ve Tasarım Dergisi PB - Anadolu Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-9059 SP - 191 EP - 214 VL - 15 IS - 1 LA - tr AB - Çağın gereklilikleriyle birlikte iç mekânlarda sürekli değişip gelişmektedir. İnsanların zamanlarınınbüyük bir bölümünü iç mekânlarda geçirmesi, doğayla olan etkileşimlerininazalmasına neden olmaktadır. Biyofilik tasarım ise bu durumun önüne geçmek amacıyladoğa ve insan ilişkisini tekrar güçlendirmeye çalışmaktadır. Araştırmada nitel araştırmayöntemlerinden olan doküman analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanınkavramsal bölümü için kapsamlı literatür taraması yapılmıştır. Bulgular bölümü için iseliteratürden öğrenilen bilgilerle, yorumlara yer verilmiştir. Biyofilik tasarımı ele alış biçimleriylefarklılıklar gösteren, coğrafi konum ve iklim açılarından ise yakınlığı bulunan ikiörneklem detaylı olarak incelenmiştir. Bu incelemelerde Kellert ve Calabrese tarafından2015 yılında yapılan biyofilik tasarım prensiplerini içeren gruplandırma referans olarakalınmıştır. Çalışmada, iç mekânlarda çeşitli prensiplerle uygulanan biyofilik tasarımın, estetikve fonksiyonellik bağlamları üzerinden detaylı incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanınen genel sonucu olarak biyofilik tasarım yöntemiyle tasarlanan konut iç mekânlarındaestetikle birlikte kullanıcılara fayda sağlanırken, fonksiyonellikle birlikte hem kullanıcılarahem de çevreye katkı sağlandığı görülmüştür. Fonksiyonellik kapsamında çeşitli sürdürülebiliryöntemlerin kullanılmasının, güncel ve gelecekteki kullanıcılar için önemi belirtilmiştir.Biyofilik tasarım kapsamında estetik ve fonksiyonelliğin birbirine baskın gelmemesigerektiği anlaşılmıştır. Bu iki kavram arasındaki dengenin kurulması ve bir bütün olarakiç mekânlara yansımasının gerektiğinin sonucuna varılmıştır. KW - Biyofilik tasarım KW - Konut KW - İç mekân KW - Estetik KW - Fonksiyonellik. N2 - With the demands of the modern age, interiors are constantly evolving. People spend mostof their time indoors, reducing their interaction with nature. Biophilic design tries to strengthenthe relationship between humans and nature to prevent this situation. Documentanalysis and descriptive analysis from qualitative research methods were used in the research.A comprehensive literature review was conducted for the conceptual part of theresearch. For the findings section, comments were made with the information learned fromthe literature. Two samples, which differ in their approach to biophilic design and are closein terms of geographical location and climate, were examined in detail. In these examinations,the grouping of biophilic design principles made by Kellert and Calabrese in 2015 wastaken as a reference. The study aims to examine in detail the biophilic design applied withvarious principles in house interiors through the contexts of aesthetic and functionality. Asthe main conclusion of the research, it was seen that the biophilic design method providesbenefits to users with aesthetics in interiors, while offering functional benefits to both usersand the environment. The importance of using various sustainable methods within the scopeof functionality for current and future users has been stated. It has been understood thataesthetics and functionality should not dominate each other within the scope of biophilicdesign. It was concluded that the balance between these two concepts should be establishedand reflected in the interiors as a whole. CR - Abdel, H. (2024, 21 Şubat). Jubilee Terraces Residence / Spacefiction Studio. Archdaily. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://www.archdaily.com/1013576/jubilee-terraces-residence-spacefiction-studio adresinden erişilmiştir. CR - Abdel, H. (2022, 30 Mayıs). Biophilic Office / Andyrahman Architect. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/982765/biophilic-office-andyrahman-architect adresinden erişilmiştir. CR - Barbiero. G. ve Berto. R. (2021). Biophilia as Evolutionary Adaptation: An Onto- and Phylogenetic Framework for Biophilic Design. Frontier in Psychology. (12), s.1-13, DOI: 10.3389/fpsyg.2021.700709 CR - Bilen, N. (2023). Mimarlıkta Biyofili Olgusu ve Ofis Mekânlarının Biyofilik Tasarlanması, KTO Karatay Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. CR - Browning, W. D., Ryan, C.O., Clancy, J.O. (2015). 14 Patterns of Biophilic Design. New York: Terrapin Bright Green, LLC. CR - Casa De Silva (t.y.). Archello. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://archello.com/project/casa-de-silva adresinden erişilmiştir. CR - Casa De Silva (t.y.). Icon Cast Chartered Architects. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://iconcast.lk/work/casa-de-silva-malabe/ adresinden erişilmiştir. CR - Çetinkaya Çiftçioğlu, G. (2022). Pandemi ve Fiziksel İzolasyon Sürecinde ‘Biyofilik Tasarımın’ Önemi. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi. 1(4), s.17-35. CR - Çorakçı, R.E. (2016). İç Mimarlıkta Biyofilik Tasarım İlkelerinin Belirlenmesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. CR - Erbay. M. (2021). İç Mekânda Biyofilik Tasarım ve Uygulama Alanı Olarak Bir Sağlık Yapısı: Memorial Bahçelievler Hastanesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 6(2), s.529-551, DOI: 10.26835/my.928705 CR - Ertuğrul Tomsuk, E. (2022). Beuys ve Doğa İlişkisi Bağlamında Sanatın İyileştirme Gücü. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 76 (Eylül): s. 907– 916. DOİ: 10.7816/ulakbilge-10-76-01 CR - Fromm, E. (1964). The heart of man. Harper & Row Publishers. New York. CR - Fromm, E. (1973). The anatomy of human destructiveness. New York: Henry Holt. CR - ANADOLU ÜNİVERSİTESİ SANAT & TASARIM DERGİSİ 214 CR - İrfanoğlu, H. İ ve Suri. L (2022). Biyofilik Tasarım Kriterlerinin Mekânlar Üzerinden Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 21(41), s. 95-116. DOI: https://doi.org/10.55071/ticaretfbd.1115254 CR - Karaçar. P. ve Fidan. A. (2022). Kamusal Yapı Olarak Hastanelerde İyileştiren Mimariyi Etkileyen Tasarım İlkelerinin Değerlendirilmesi. Gümüşüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), s. 1587- 1601. CR - Kellert, S. ve Calabrese, E. (2015). The Practice of Biophilic Design. Copyright: www.biophilic-design.com CR - Kellert, S., Heerwagen, J. ve Mador. M. (2008). Biophilic Design: The Theory, Science and Practice of Bringing Buildings to Life. CR - Özğan, A. O., & Aluçlu, İ., (2023). Biyofilik Tasarımın Akademik Değerlendirmesi: Araştırma ve İlgi Alanları, Turkish Journal of Forest Science, 7(2), s. 267-283 CR - Pintos, P. (2020, 31 Mayıs). Bendigo Hospital / Silver Thomas Hanley + Bates Smart. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/938939/bendigo-hospital-silver-thomas-hanley-plus-bates-smart adresinden erişilmiştir. CR - Rogers, K. (2023). Biophilia Hypothesis. Encyclopedia Britannica. Erişim Tarihi: 06.06.2024. Website: https://www.britannica.com/science/biophilia-hypothesis CR - Şenozan, I. M. (2018). İnsan- Mekân- Doğa Etkileşiminin Sürdürülebilir Bir Öğretisi Olarak Biyofilik Tasarım, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. CR - Ünal, N., (2021). Müstakil Yapılarda İç Mekân ve Çevre İlişkisinin Biyofilik Tasarım Bağlamında Ele Alınması. Turkish Journal of Landscape Research, 4(2), 89-99, DOI: https://doi.org/10.51552/peyad.1025696 CR - Yurtgün, H. Ö. (2020). Biyofilik Tasarım Kriterlerinin Açık Ofisler Üzerinden Değerlendirilmesi. IDA: International Design and Art Journal, 2(2), s.281-296. CR - Zapico, B. (2024, 3 Kasım). TBS School in Barcelona / Batlleiroig. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/1011840/tbs-school-in-barcelona-batleiroig adresinden erişilmiştir. Wilson, E.O. (1984). Biophilia, Harvard University Press. CR - Wilson, E.O. ve Kellert, S. (1993-95). The Biophilia Hypothesis. Island Press. UR - https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1717271 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4948771 ER -